چکیده:
شاخصهای عددی شهر نظیر جمعیت، اندازه و تراکم و غیره از جمله عوامل مؤثر بر تحقق سبک زندگی اسلامی است، چرا که میتواند تسهیلگر یا تضعیفگر ایفای وظایف دینی باشد و بیتوجهی به آنها، خلأی است که در کلانشهرهای معاصر مانع تحقق سبک زندگی اسلامی، عدالت و امنیت شده است. در این پژوهش با استناد به منابع دینی، با رویکردی نو و با استفاده از روش استدلالی به این سؤال اصلی پرداخته شده است که آیا در راستای تحقق سبک زندگی اسلامی میتوان از متون دینی برای شاخصهای عددی شهر، ارقام مشخصی استنباط نمود؟ اغلب پژوهشهای پیشین مربوط به شهر اسلامی یا به شاخصههای عددی شهر ورود نکردهاند و یا اگر وارد شدهاند، مبتنی بر منابع دینی نبوده است. براساس یافتههای این پژوهش، حداکثر مساحت و جمعیتِ تقریبیِ شهر، مطابق با سبک زندگی اسلامی، 38000 هکتار و یک میلیون و هفتصد هزار نفر است که غفلت از این ارقام و فرارفتن شهر از شاخصهای عددیِ مذکور میتواند تأثیر نامطلوبی بر تحقق سبک زندگی اسلامی داشته باشد.
خلاصه ماشینی:
پس لازم است با تعمق بر متون دست اول ديني مشــخص شود که چه ســاختار و نظام کالبدي کلي و بالتبع ، شاخصه هاي عددي را ميتوان براي شــهر مطابق با سبک زندگي اسلامي اســتنباط نمود تا با اجراي آن ، شهر اســلامي، هويت مستقل خود را داشته باشد و مشمول تشابه به شهرهاي ساير تمدن ها نشــود.
ق ، جلد ٦: ٥٢٦) روشن است که براي تحقق چنين امري بايد اولا عرض و طول پلاک ، از اندازه مناسبي برخوردار باشد و ثانيا بايد بين طول و عرض ، تناســب مطلوبي برقرار باشد (درخصوص لزوم تناسب طول و عرض ميتوان دو زمين هم اندازه که يکي ١٥*٢٠ اســت و ديگري ٥٠*٦ اســت را با يکديگر مقايسه نمود تا مشخص شود بزرگي مساحت در دومي، به دليل عدم وجود تناسب هندسي مناسب ميان طول و عرض ، کمک چنداني به آسايش کاربر آن نخواهد کرد) لذا 213 از آنجا که کاربســت الگوي درونگرا در پلاک هاي با عرض کمتر از ١٥ متر، بسيار دشوار است ، اين عدد به عنوان حداقل عرض پلاک هاي مسکوني، فرض شده است (در پلاک با عرض ١٥ متر ميتوان ٧ متر را در وسط پلاک به حياط اختصاص داد و دو طرف آن را نيــز بــه دو فضاي با عرض ٤ متر تخصيص داد که اين نوع تخصيص فضا در عرض کمتر از ١٥ متر مقدور نميباشــد زيرا عملا يکــي از وجوه مجاور حياط و يا خود حياط ، فاقد عرض مطلوب خواهد شــد) اما علاوه بر عرض خانه ها بايد عرض معابر و همچنين عرض پلاک هاي عمومي و خدماتي را که در مرکز محله و مجاور مســجد ميباشــند نيز لحاظ نمود تا اندازه شعاع محله به دست آيد.