چکیده:
نظام نوآوری ملی مجموعه ای از سازمان ها و نهادها در سطح ملی است که در توسعه و انتشار علم وفناوری مشارکت می کنند وبه ایحاد فضای نوآوری می پردازند. دولت ها می توانند در این نظام سیاست های نوآوری خود را تدوین و پیاده سازی کنند. در رویکرد سیستمی، علاوه بر مشکلاتی که هر کدام از اجزا در کارکرد خود دارند، گونه دیگری از مشکلات در ارتباط وتعامل میان اجزا وجود دارد که از آن به عنوان مشکلات سیستمی یاد می شود. در تحقیق حاضر هدف، شناسایی مشکلات سیستمی نظام نوآوری ملی ایران است. به این منظور، ابتدا با مرور ادبیات موضوع مدل مفهومی اجزا نظام نوآوری ملی در ایران ارائه می شود، سپس در یک مطالعه میدانی با توزیع ۳۵۰ پرسشنامه در میان کارشناسان و خبرگان نوآوری کشور به کمک روش مدل یابی معادلات ساختاری به ارتباط و تاثیرگذاری این اجزا بر روی یکدیگر و کارایی نظام نوآوری ملی پرداخته خواهد شد. اجزا مدل نظام نوآوری ملی ایران شامل راهبرد های انتشار و انتقال فناوری، عناصر ساختاری، پیشران های نوآوری و چارچوب های قانونی و تنظیمی می شود. یافته های این تحقیق نشان می دهد مهم ترین مشکل سیستمی نظام نوآوری ملی در ایران، اثربخش نبودن چارچوب های قانونی و تنظیمی بر پیشران های نوآوری است. شناسایی مشکلات سیستمی می تواند به سیاست گذاری های صحیح برای هر کدام از این اجزا و در نهایت ارتقا کارایی نظام نوآوری ملی بینجامد.
National innovation system (NIS) includes a series of organizations and institutions at the national level which aims to incorporate in developing and diffusion of science and technology and creates innovation climate. Governments in this system develop and implement their innovation policy. In systemic approach besides problems of each elements of this system ,there is another failure which related to interactions of the system elements, that is called systemic failure. In this research , at first by reviewing the literature conceptual framework of national innovation system of Iran is presented. Then, in a field study by distribution of 350 questionnaires among Iranian innovation experts and specialists and using structural equation modeling technique , analyzing of interactions and their impacts on each other and effectiveness of national innovation system has been done. In this research, the elements of NIS of Iran consists of strategies of transfer and diffusion of technology, structural elements, innovation drivers and legislations frameworks. Findings of this research show that the most important systemic failure of NIS of Iran is lack of effectiveness of legislations frameworks impacts on innovation drivers. Identification and analysis of systemic failures can lead to appropriate policies for each elements and at last upgrade the performance of national innovation system.