چکیده:
درتمدن اسلامی، مسایل اقتصادی به حدی اهمیت دارد که در قرآن مجید بیش از450 آیه به این موضوع اشاره داشته و دهها حدیث از پیامبر اکرم (ص) و ائمه اطهار (ع) در این باره به ما رسیده است. با توجه به این که ربا موضوعی فقهی، حقوقی و اقتصادی است بر مبنای صراحت تحریم آن توسط قرآن کریم و وجود روایات فراوان در این زمینه، مقاله حاضر به روش توصیفی- تحلیلی، تنها از بعد فقه اقتصادی و آن هم بر پایه آیات و روایات ناظر بر حرمت این فعل مجرمانه نگارش یافته و از پرداختن به مباحث حقوقی و ابعاد جرم شناختی این بزه خودداری شده است.
خلاصه ماشینی:
تحریم ربا در آموزههای قرآنی و روایی؛ شاخصهای اقتصادی در تمدن اسلامی با نگرشی اجمالی بر بینش فقهی امام خمینی (ره) جمال بیگی 1 ، مریم شیریان نسل 2 چکیده درتمدن اسلامی، مسایل اقتصادی به حدی اهمیت دارد که در قرآن مجید بیش از450 آیه به این موضوع اشاره داشته و دهها حدیث از پیامبر اکرم (ص) و ائمه اطهار (ع) در این باره به ما رسیده است.
ق، ج8، ص279) حال با این شدت حرمت واین مبانی روشن حرام انگاری ربا در آموزههای قرآنی وروایی، میتوان با تشکیک در محدوده شرعی حرمت ربا، آن را در عصر حاضرجایز دانست؟ بی تردید این مباحث با توجه به شرایط اقتصادی کنونی مثل گسترش مبادلات تجاری بین کشورهای مختلف اسلامی و غیر اسلامی، رشد مفاهیمی مثل خسارت تاخیر تادیه، افزایش تورم و قابل محاسبه بودن آن به وسیله آمارهای ارایه شده از سوی نهادها و مراکز مورد اعتماد و ایجاد موسسههای مالی و اعتباری جدید مثل بانکها و انواع تسهیلاتی که به مردم ارایه میکنند، ابعاد و گستره تازهای یافته است.
3-1- مبانی تحریم ربا دراحادیث بر پایه روایت نقل شده ازامام رضا (ع) علت حرمت ربا این است که در آن فساد مالی وجود دارد و چون انسان یک درهم بفروشد به دو درهم یا یک درهم قرض بدهد به دو درهم، آن یک درهم اضافی باطل و حرام است و لذا خداوند در قران کریم آن را باطل و از آن نهی کرده است.
بر پایه بینش فقهی امام خمینی (ره) نیز ربا به خاطر این که دارای فلسفهها و علتهای بی شماری است و موجب فسادهای سیاسی، اخلاقی، اجتماعی و اقتصادی است نباید در یک جامعه اسلامی شیوع و رواج داشته باشد.