چکیده:
سازمان جهانی اوپک که در سال ۱۹6۰ با هدف ایجاد تعامل در بازار جهانی نفت به منظور تامین منافع تولید کنندگان و
مصرف کنندگان نفت تاسیس شد، همواره در مواجهه با جمهوری اسلامی ایران بهعنوان یکی از کشورهای پیشگام در
تاسیس این سازمان و از بزرگترین تولیدکنندگان نفتی آن، مواجههای سیاسی, آن هم در راستای سیاستها
یکجانبه گرایانه امریکا داشته است. این موضوع بویژه بعد از روی کار آمدن ترامپ در امریکا و تلاش برای به صفر
رساندن صادرات و فروش نفت ابران در قالب تحریمهای گسترده نفتی، ابعاد گسترده تری به خود گرفت.
مقاله حاضر بهدنبال بررسی راهکارهای پیش روی ایران برای بهرهبرداری از ظرفیت سازمان اوپک به منظور مقابله با
تحریمهاست و با اتخاذ رویکرد روششناختی تحلیلی-تبیینی و با روش تحقیق کتابخانهای, به گردآوری دادههای
مرتبط پرداخته است. نگارند گان مقاله با مفروض دانستن این نکته که «ایجاد تفاهم با کشورهای عضو اوپیکت به صورت
انفرادی و همچنین در مجموع، میتواند باعث ایجاد هماهنگی این سازمان در جهت حمایت از منافع کشورهای عضو
شده و هزینه ایجاد فشار بر کشورهای عضو اویک را برای آمریکا افزایش دهد، در مجموع به شش استراتژی اصلی
برای فعالسازی اوپک در قبال تحریمهای نفتی آمریکا علیه ابران دست یافتهاند که عبارتند از «ایجاد تفاهم با عربستان
سعودی»، «استفاده از ظرفیت اوپک برای تبلیغ علیه اقدامات امریکا»، «فعال کردن دیپلماسی انرژی و همراه کردن
سایر کشورها»، «اعمال فشار به اویپکت در جهت انجام مفاد اساسنامه و حمایت از اعضا»، «تلاش برای دستیایی به جایگاه
سیاسی-حقوقی برتر در اوپک» و «تضمین آینده فروش نفت کشور با روشهای اقتصادی نوین».
خلاصه ماشینی:
نگارندگان مقاله با مفروض دانستن اين نکته که «ايجاد تفاهم با کشورهاي عضو اوپک به صورت انفرادي و همچنين در مجموع ، ميتواند باعث ايجاد هماهنگي اين سازمان در جهت حمايت از منافع کشورهاي عضو شده و هزينه ايجاد فشار بر کشورهاي عضو اوپک را براي آمريکا افزايش دهد» در مجموع به شش استراتژي اصلي براي فعال سازي اوپک در قبال تحريم هاي نفتي آمريکا عليه ايران دست يافته اند که عبارتند از «ايجاد تفاهم با عربستان سعودي»، «استفاده از ظرفيت اوپک براي تبليغ عليه اقدامات امريکا»، «فعال کردن ديپلماسي انرژي و همراه کردن ساير کشورها»، «اعمال فشار به اوپک در جهت انجام مفاد اساسنامه و حمايت از اعضا»، «تلاش براي دستيابي به جايگاه سياسي-حقوقي برتر در اوپک » و «تضمين آينده فروش نفت کشور با روش هاي اقتصادي نوين ».
بدين ترتيب ، مطابق به آنچه نظريه نهادگرايي نوليبرال به دست ميدهد، ايران براي استفاده از ظرفيت هاي اوپک جهت مقابله با تحريم ها، بايد مذاکره ، شفاف سازي، سيال کردن اطلاعات مورد مناقشه ، ايجاد حق شرط ، ايجاد مکانيسم مجازات براي خاطي و غيره را به مثابه راهکارهايي پيش رو قرار دهد که ميتواند با پيشقدم شدن در اعمال آن ها در اوپک ، در وهله اول اعتماد ساير کشورهاي اوپک را جلب کند، در وهله بعد ساير کشورها تشويق به انجام عمل متقابل شوند و در نتيجه بي اعتماديها کاهش يافته و اين سازمان ميتواند با هماهنگي و انسجام بيشتري در مقابل فشارهاي يکجانبه و غيرقانوني ايالات متحده مقاومت کند.