چکیده:
وقف کی کلمه عربی بوده که در لغت به معنای ایستادن و آرام گرفتن است. به زبان دیگر
وقف یعنی حبس کردن عین مال و ملکی که منافع آن در امور عام المنفعه مصرف م یشود.
در قرآن مجید بارها به وقف در قالب کلماتی از قبیل انفاق، احسان و صدقه اشاره شده
است. پیامبر اکرم(ص) نیز وقف را صدقه جاریه نامید هاند. در نظام حقوقی ایران وقف
سابقه طولانی داشته و بخشی از مقررات قانون مدنی به این موضوع اختصاص یافته است.
طبق ماده 55 قانون مدنی، وقف عبارت است از حبس عین مال و تسبیل منافع آن. وقف
نهادی است که از طریق آن م یتوان با استفاده از اموال و دارای یهای افراد ن کیوکار بخش
قابل توجهی از مشکلات و تنگناهای اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی جامعه را مرتفع نمود.
کمک به بیماران مستضعف، حمایت از اشتغال ،تحصیل و ازدواج جوانان بی بضاعت،
کمک به توسعه کتابخانه ها، مساجد و حسینیه ها از جمله کارکردهای نهاد وقف در جوامع
اسلام ی محسوب میشود.
خلاصه ماشینی:
در ايران نهاد وقف هم از نظر چهره عبادي و قصد تقرب در آن و هم از جهت اقتصادي - اجتماعي اهميت فراواني داشـته اسـ ت ، چدنان که مي توان گفت در طول تاريخ يکي از وسايل عمومي شدن مالکيت خصوصي و توزيع عادلانه ثروت و حفظ ميراث فرهنگي و شعائر مذهبي بوده است .
در اين راستا سوالي که ذهن هر خواننده اي را به خود معطوف مي دارد اين است که وقف به چه نحو مي تواند در توسعه اقتصادي ، اجتماعي و فرهنگي جامعه نقش داشته باشد.
(فيض الاسلام ،٢١) ١-٤- جايگاه وقف در نظام حقوقي ايران طبق ماده ٥٥ قانون مدني ايران : «وقف عبارت است از اينکه عين مال حبس و منافع آن تسبيل شود».
٢-٢- تاثير وقف در توسعه امور اجتماعي - فرهنگي جامعه وقف به عنوان يکي از توصيه هــاي پيامبر اکرم (ص ) و ائمه اطهار داراي ابعاد اجتماعي مختلف است .
در اين راســتا دولت اسلامي مي تواند موقوفات عمومي را به گونه اي سازماندهي و جهت دهي نمايد که به عنوان يک منبع مالي بتوان از آنها براي از بين بردن فقر و محروميت جامعه ، تامين بهداشت و درمان ، آموزش و پرورش و ده ها مورد ديگر استفاده کرد و زمينه توسعه اقتصادي -اجتماعي و فرهنگي جامعه همراه با عدالت اجتماعي را فراهم ساخت .