چکیده:
این مقاله منعکس کننده دید گاهی خاص درباره نهضت مشروطیت ایران است . در این مقاله پرسش اساسی آن است کـه آیـا مـی تـوان مشـروطیت را تهـی از رکـن اساسی اش ، یعنی قانون بررسی نمود و تایید و یا تکذیبش کرد؟ در این مقاله در ابتدای امر با پیش لـرزه هـای مشـروطیت آشـنا خـواهیم شـد و بـه آنچـه کـه منجـر بـه ایجـاد و پیـدایش مشروطیت در ایران شده از جمله وقایع و اتفاقات داخلی و خارجی پرداخته می شود و پـس از آن به بررسی آنچه مشروطه خواهان می خواسته اند و حکومت موجود را برای رسیدن بـه آن خواسته ها تحت فشار قرار می داده اند از رهبریها و نقـش روحـانیون و روشـنفکران در بیداری و آگاهی مردم و تلنگارهایی موجب بسیاری مـردم از جاهلیـت اولیـه خـود مـی شـد پرداخته خواهد شد. همچنین به ابزارها و وسایل لازمه برای رسیدن به مشروطیت و سـرانجام مشروطیت در ایران نیز به صورت نیم نگاهی از گذر خواهد گذشت . عدالت خواهی و قانون در مشروطیت به عنوان نمو خواسته داشـت و همچنـین روحـانیون و اندیشـمندان بـزرگ در جهت بدست آوردن آنچه مطلوب بود همگان با بسیاری از مـردم حرکـت مـی کردنـد و در واقع تحریک کننده مردم بودند حکومت فاسد نیز با انجام امور نابخردانه خوش خشم مـردم را بر علیه خویش بر می انداخت . آشنایی مردم ایران با حرکت های اجتمـاعی – انقلابـی در کشورهای هم جوار همه به همه دست به دست هم مـی داد و زمینـه پیـدایش مشـروطیت در ایران را فراهم می کرد که در این مقاله به آنها پرداخته خواهد شد.
خلاصه ماشینی:
در اين مقاله پرسش اساسي آن است کـه آيـا مـي تـوان مشـروطيت را تهـي از رکـن اساسي اش ، يعني قانون بررسي نمود و تأييد و يا تکذيبش کرد؟ در اين مقاله در ابتداي امر با پيش لـرزه هـاي مشـروطيت آشـنا خـواهيم شـد و بـه آنچـه کـه منجـر بـه ايجـاد و پيـدايش مشروطيت در ايران شده از جمله وقايع و اتفاقات داخلي و خارجي پرداخته مي شود و پـس از آن به بررسي آنچه مشروطه خواهان مي خواسته اند و حکومت موجود را براي رسيدن بـه آن خواسته ها تحت فشار قرار مي داده اند از رهبريها و نقـش روحـانيون و روشـنفکران در بيداري و آگاهي مردم و تلنگارهايي موجب بسياري مـردم از جاهليـت اوليـه خـود مـي شـد پرداخته خواهد شد.
حضور ديني مـردم در مبـارزات چنـد گانـه علاوه بر پيروزي هاي هر مقطع ، بيداري و آگـاهي آنـان را نسـبت بـه اسـتعداد و نقشـه هـاي خائنانه اجنبيها ثمر داده است ، اما اين را که شريعت خواهي محض بوده ، مي توان از عوامل آفرينش مشروطه ديد که با بنياني بيگانه ، و حامياني اجنبي و اجنبـي زده ، بـه منظـور سـوختن شريعت به ميدان آمده ؟ به هر حال ورود مرجعيت در صحنه هاي استعمار ستيزي و البتـه ضـد اسـتعدادي، بـا تبعيـت فراگير مردمي از دو بعد قابل توجه است : - نمودار سازي قدرت دين و احکام قرآن در مبارزات استقلال طلبانه – آگـاهي دشـمنان از نيروي شريعت محمدي مرجعيت و روحانيون آن ، در مقابله و مبارزه با استعمار و استبداد.