چکیده:
انسان، موجودی است اجتماعی، و اجتماع، آینهای است که شخصیت هر فرد را در معرض دید دیگران قرار میدهد. اجتماع خویشاوندی، به لحاظ اینکه حضور و ارتباط در آن مستمر است و افراد کمتر امکان محافظهکاری دارند، در نمایاندن شخصیت هر فرد نقش بیشتری دارد. در اسلام داشتن ارتباط و رفتار سالم، سازنده و رشددهنده با خانواده و خویشان، بسیار مورد تأکید قرار گرفته است.
خلاصه ماشینی:
» 2 شاید به همین دلیل، به پیامبر صلی الله علیه و آله وسلم دستور داده شد برنامه تبلیغی و اصلاحی خود را از عشیره و نزدیکانش آغاز کند؛ «وَ أَنْذِرْ عَشِيرَتَكَ الْأَقْرَبِين؛ 3 و خویشاوندان نزدیکت را انذار کن!» ارتباط با خویشاوندان در زندگی ماشینی امروزی، بسیار کمرنگ و بیرونق شده و این سنّت مهمّ دینی که آثار فردی و اجتماعی گوناگونی دارد و میتواند در انتقال ارزشها و رفع آسیبهای مادی، روانی و معنوی افراد جامعه مؤثر باشد، در حال فراموشی است.
قرآن وقتی احسان و احترام والدین را یادآوری میکند، حقّ مادر را بیشتر مورد توجه قرار میدهد: «وَ وَصَّيْنَا الْإِنْسانَ بِوالِدَيْهِ إِحْساناً حَمَلَتْهُ أُمُّهُ كُرْهاً وَ وَضَعَتْهُ كُرْهاً وَ حَمْلُهُ وَ فِصالُهُ ثَلاثُونَ شَهْرا؛ 2 ما به انسان توصیه کردیم که به پدر و مادرش نیکى کند.
» در این آیه، خداوند نخست وصیت خود به انسان درباره احسان به والدین را یادآوری میکند و آنگاه میفرماید: «مادرش او را با ناراحتى حمل مىکند و با ناراحتى بر زمین مىگذارد و دوران حمل و از شیر بازگرفتنش، سى ماه است.
پیامبر صلی الله علیه و آله وسلم فرمود: «از اکنون تا روز قیامت که فرا برسد، حاضران و غائبان امتم را و نیز کسانی را که در آینده به دنیا میآیند، به صله رحم سفارش میکنم؛ حتی اگر برای انجام آن نیاز باشد که یک سال راه بپیمایند؛ زیرا صله رحم، جزئی از دین است؛ اُوصِي الشَّاهِدَ مِنْ أُمَّتِي والْغَائِبَ مِنْهُمْ ومَنْ فِي أَصْلَابِ الرِّجَالِ وأَرْحَامِ النِّسَاءِ إِلَى يَوْمِ الْقِيَامَةِ أَنْ يَصِلَ الرَّحِمَ وإِنْ كَانَتْ مِنْه عَلَى مَسِيرَةِ سَنَةٍ فَإِنَّ ذَلِكَ مِنَ الدِّينِ.