چکیده:
قیمتگذاری کالاها و خدمات برای تخصیص بهینۀ منابع از چالشیترین موضوعهای علم اقتصاد است. یکی از زمینههای تعیین قیمت، خدمات «نقاط تبادل ترافیک اینترنت» است که امکان تبادل کاراتر اطلاعات و داده را در یک نقطه مشترک برای شبکههای محلی فراهم می سازد. در ایران، فعالیت مراکز تبادل ترافیک اینترنت از سال 1395 شروع شده و در حال حاضر تنها حدود 10 درصد از کل مشتریان بالقوه به این نقاط متصل شده اند. یکی از دلایل عدم استقبال از این نقاط در کشور، قیمت خدمات آنهاست. در این پژوهش با استفاده از برنامه ریزی هندسی فازی، ضمن مدلسازی ریاضی تعیین قیمت خدمات این نقاط، قیمت بهینه خدمات واگذاری «پورت» به مشترکان با هدف بیشینه سازی سود شرکت ارتباطات زیرساخت محاسبه شده است. بر اساس نتایج به دست آمده، تقاضا برای خدمات مراکز تبادل ترافیک تابعی از قیمت پورت و تعداد خدمات هر مرکز است. این تابع تقاضا نرمال است، به طوری که با قیمت پورت رابطه منفی و با تعدد خدمات آنها رابطه مستقیم و مثبت دارد. کشش قیمتی تقاضا برای خدمات این مراکز در کشور برای پورتهای 1 گیگابیت در ثانیه کم کشش و برای پورتهای 10 و 100 گیگابیت بیش از واحد است. قیمت بهینه خدمات مراکز تبادل ترافیک اینترنت کشور به تفکیک پورتهای 1، 10، و 100 پیگابیت در ثانیه نسبت به قیمتهای فعلی این پورتها به ترتیب 3/ 10 درصد بالاتر، و 75/ 1 درصد و 5/ 14 درصد پایین تر است.
The optimal pricing of goods and services is one of the most challenging issues in economics. Scarcity of resources which causes a good or a service priced more expensive, on the one hand, and its costs of production on the other, motivate researchers to find optimum price. This paper investigates an optimal pricing scheme for Iran’s IXPs services including 1Ge ports, 10GE, and 100GE ports through a Fuzzy Geometric Programming model. “Internet exchange points” (IXPs) are infrastructures through which Autonomous Systems (AS) such as Internet Service Providers (ISPs), Content Delivery Networks (CDNs), Content Providers (CPs), and other internet networks, peer with each other to exchange internet traffic more efficiently. These points provide their members with a wide variety of services. How should these services be priced so that the maximum number of potential members can be connected to IXP and also the profit of IXP is maximized? The FGP model answers these questions. According to the results of this paper, the demand for the services of IXPs is a function of the price of ports and the number of services provided in each IXP. This demand function is normal; i.e., the quantity demanded has a negative relationship with the port price and a positive relationship with the number of services. The demand function for 1GE ports is price inelastic, while the elasticities of the price for 10GE and 100GE is greater than 1. Also, it has been shown that the optimal price of the Iranian IXP services based on the FGP model proposes a higher price of 10.3% compared to its current price, and a lower price for 10GE and 100GE ports of 1.75% and 14.5% respectively compared to the current price. The sensitivity analysis shows that the changes of price elasticity up to 90%, have no impact on the profit of IXP, but it has a small effect on the optimum price.
خلاصه ماشینی:
بنابراین، با توجه به خلأ موجود در تعیین قیمت بهینه خدمات IXPهای کشور و نامشخص بودن تکنیکهای محاسبه و تعیین آن، این پژوهش ضمن معرفی نقاط تبادل ترافیک اینترنت، و خدمات و اهمیت آنها در فضای اقتصاد دیجیتال کشور، اولاً با اقتباس از رویکرد سجادی و همکاران 1 (2011) چارچوبی برای تخمین کشش قیمتی تقاضا برای پورتهای IXP ارائه میکند، ثانیاً با مدلسازی ریاضی الگوی تعیین قیمت خدمات IXP ایران، قیمت بهینه این خدمات را در شرایط فازی و ابهام در دادهها محاسبه و با قیمتهای ابلاغی مقایسه میکند.
اما در اینجا به دلیل فقدان اطلاعات سری زمانی ثبتی تغییرات قیمت و تقاضا برای اتصال به IXPهای کشور، تخمین ضرایب مزبور با استفاده از دادههای مقطعی مربوط به آخرین اطلاعات منتشرشده از قیمت پورتها، تعداد مشترکان و خدمات 20 نقطه تبادل ترافیک اینترنت دنیا از جمله ایران (به شرح جدول 1پ) که در سال 2021 مبادرت به انتشار اطلاعات مالی و اقتصادی خود میکنند، انجام شده است.
پس از جمعآوری اطلاعات تخمین ضرایب و پارامترهای توابع تقاضا و هزینه با استفاده از نرمافزار Eviews، ابتدا مسئله بیشینهسازی سود IXPهای کشور با توجه به قیدهای مربوطه در قالب الگوی برنامهریزی هندسی با ضرایب قطعی و ضرایب فازی فرموله میشود و مقادیر بهینه با استفاده از نرمافزار GPPLAB و CVX در محیط MATLAB محاسبه و با قیمتهای فعلی ابلاغی مقایسه میشوند.