چکیده:
با پیروزی انقلاب اسلامی کنش دشمنان در قالب جنگ تحمیلی و واکنش عناصر درونی اجتماع با رویکرد اندیشه سیاسی تشیع، دفاع مقدس را شکل داد. همگرایی یا واگرایی اجتماعی متأثر از شرایط بهوجود آمده، موضوعی است که به آن توجه عمیقی صورت نگرفته است. بحرانی مانند جنگ تحمیلی، کنش ـ واکنشهای جمعی را نسبت به همبستگی اجتماعی دچار تحول بنیادینی نمود. بنابراین مسئله تحقیق حاضر آن است که دفاع مقدس چگونه بر همبستگی اجتماعی تأثیر داشته است؟ این پژوهش با شیوه توصیفی ـ تحلیلی درصدد بررسی مؤلفههای تأثیرگذار و ریشههای فکری تقویت مفهوم همبستگی اجتماعی در شرایط جنگ تحمیلی برآمده است. بدینخاطر با شکلگیری هویت، وفاداری و تقسیم کار اجتماعی، دفاع مقدس ارزشها و کنشهای مشترک اجتماعی را تقویت نموده و با ارتقاء انگیزههای دینی و مذهبی، روح عصبیت ملی و یاریگری همگانی، مشی مشترک و وفاق دسته جمعی سبب تقویت همبستگی اجتماعی گردید.
With the victory of the Islamic Revolution, the action of the enemies in the form of imposed war and the reaction of the internal elements of the society with the approach of Shiite political thought, led to the holy defense. Social convergence or divergence due to the resulting conditions is an issue that has not received much attention. The Crisis of the imposed war fundamentally changed collective action-reactions to social solidarity. So the question of the present study may be taken as: how the holy defense of IRI against Iraq has affected social solidarity? This descriptive-analytical study seeks to investigate the influential components and intellectual roots of strengthening the concept of social solidarity in the conditions of imposed war. Therefore, by forming national and Islamic identity, loyalty and division of social work, the holy defense strengthens common social values and actions, and by promoting religious motivations, the spirit of national sensibility and public support, a common policy and national harmony strengthened social solidarity.
خلاصه ماشینی:
(عزيزي، 1391: 98) در شرايط بحراني كه جامعه درگير جنگ ميگردد، عناصر جامعه نقشها و كنشهاي متفاوتي به خود ميگيرند و در اين ميان، رهبر يك جامعه ديني با عنايت به جايگاه ويژهاي كه در آن قرار دارد، ميتواند در هدايت جامعه، پيرامون نقش و وظايف جمعي موثر باشد، همچنين ارزشها و كنشهاي جمعي را نيز تقويت نمايد.
(ارجيني و عبداللهي، 1394: 147) شكلگيري برخي از اين حوادث در بطن جوامع منظم ميتواند همبستگي و وفاق جمعي را مختل نمايد، ارتباط مبتني بر اصول ايدئولوژيك و متأثر از گفتمان مذهبي غالب در اجتماع همچنين بهرهگيري امام خميني از فرصت جنگ و تعريف آن به عنوان اولويت اول در اجتماع و ارتباطات اجتماعي سبب گرديد از دفاع مقدس جهت حفظ روابط متقابل ارزش محور و همبستگي اجتماعي مبتني بر كنش متقابل مشترك به نحو بسيار مطلوب بهرهبرداري گردد.
انقلاب اسلامي: ارتباط وثيق دفاع مقدس با شاخصهاي جامعه ديني در ايران به گونهاي است كه جنگ تحميلي را ميتوان در قالب متغير مستقل و تأثيرات آن بر موضوعاتي چون مليخواهي، هويت ملي يا انسجام و همبستگي اجتماعي را مورد بررسي قرارداد.
از منظر تركيب جمعيتي در رزمندگان از قوميتها و مذاهب مختلف بعد از انقلاب اسلامي، دفاع مقدس نيز تجلي همبستگي و تقويت هويت ملي ايرانيان بوده و حتي ميزان اعتماد سياسي مردم به مسئولان در اين دوران به نحو شگفتانگيزي ارتقاء داشته است.
بنابراين از منظر اسلام و آموزههاي ديني نيز همبستگي اجتماعي در خلال دفاع مقدس تقويت گرديد.