چکیده:
یکی از کارکردهای اجتماعی مهم دین هویتسازی است. ادیان برای پیروان خود، ویژگیهای خاصی تعیین کردهاند که با ایجاد مشابهت و تمایز با غیر، بین آنها همبستگی ایجاد کرده و آنها را از دیگران متمایز میکند. بدین ترتیب با ایجاد مرز بین خودیها و دیگران هویت پیروان خویش را تعریف میکنند. در ادیان تاریخی این فرایند هویتسازی در بستر تاریخ تداوم مییابد. هویت یهودی نیز به عنوان یک هویت قومی- دینی، در طول تاریخ شکل گرفته و همچنان تا عصر حاضر دچار ابهامات و مناقشاتی است. شرح تولد و شکلگیری قوم یهود در اسفار که اساس عهدعتیق است آمده است. در این متن مولفهها و فرایندهای متعددی میتوان یافت که در برساخت هویت یهودی نقش دارند از جمله عهد، مشایخ، برگزیدگی، قومیت، شریعت. «برکتبخشی» نیز یکی از این مولفههاست. در این مقاله با رویکردی بینارشتهای، عملکرد برکتبخشی به عنوان فرایندی هویتساز در متن اسفار تبیین و تحلیل میگردد. نشان داده میشود که برکتبخشی با تعریف مرزهای قومی، مفاهیم و نهادهای دینی ارتباط داشته و در تعریف هویت یهودی نقش دارد.
One of the important social functions of religion is identity building. Religions determine characteristics for their followers that by creating similarities and differences with others, create correlations between them and distinguish them from others. In this way, they define the identity of their followers by creating a border between insiders and others. In historical religions, this process of identification continues in the context of history. Jewish identity, as an ethnic-religious identity, has been formed throughout history and is still subject to ambiguity and controversy to this day. The Pentateuch, the basis of the Old Testament, describes the birth and formation of the Jewish people. In this text, several components and processes can be found that play a role in the construction of Jewish identity, including the covenant, the patriarchs, the choice, the ethnicity, the law, etc. "Blessing" is also one of these components. In this article, with an interdisciplinary approach, the function of blessing as an identity-making process in the text of Pentateuch is explained and analyzed. Blessing is shown to be related to the definition of ethnic boundaries, concepts, and religious institutions, and to the definition of Jewish identity.
خلاصه ماشینی:
١ موضوع مورد توجه اين مقاله اين است که «برکت بخشي »٢ به عنوان يکي از جنبه هاي رابطه خدا و بنياسرائيل ، چگونه در کنار عوامل ديگري چون عهد، شريعت و آيين ها در برساخت هويت يهودي تاثيرگذار بوده است ؟ نقش برکت يافتن بنياسرائيل ، در افزايش مشابهت و پيوند آن ها با هم و تمايزشان از سايرين چه بوده است ؟ با گسترش مطالعات بينارشته اي هويت يهودي از ابعاد مختلفي مورد مطالعه قرار گرفته است .
اين کتاب ، براي جريان هاي مختلف يهوديت ، به منزله بنيان الهي هويت يهودي است .
٥ برکت توسط خدا يا اشخاصي اعطا ميشد، اما رويکرد توحيدي کتاب مقدس بر اين اصل که خدا تنها منبع آن است تاکيد دارد.
اين موضوع نمايان گر لطف و اراده خاص الهي و زمينه اي براي داشتن رابطه و حمايت ويژه خدا، و مقدس شمردن هويت قوم يهود براي باورمندان به تورات فراهم ميآورد.
برکت هاي اين بخش متن ، از آن روي فرايندهايي هويت ساز هستند که با جلب حمايت و لطف الهي بيشتر، عامل مشخص و تمايز شدن و برتري يعقوب و فرزندانش يعني قوم برگزيده ، از سايرين خواهند بود.
٣ اين برکت بخشي يعقوب ، فرايندي هويت ساز است که با افزودن دو خاندان افرائيم و منسي به فرزندانش يعني بنياسرائيل ، مرزهاي قوم را بازتعريف کرده و محدوده ي اسباط و خاندان هاي يهود را مشخص ميکند.
با توجه به مطالب اسفار ميتوان نتيجه گرفت که نسل يهوديان براي تبديل شدن به يک قوم با هويت مشخص ، همواره از برکت ناشي از عهد الهي تاثير پذيرفته است .