چکیده:
بهره گیری از لمپنیسم برای سرکوب جنبش های اجتماعی و شکل دهی به جریانات سیاسی کاذب ، در دوران پهلوی سابقه دارد؛ به طوری که در جریان کودتای سوم اسفند ١٢٩٩ و نیز کودتای ٢٨مرداد١٣٣٢ شاهد نقش آفرینی این گروه در سیاست هستیم . در دوران پهلوی، شرایط اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی بسترساز رشد لمپنیس م در ایران شد و در آستانه پیروزی انقلاب اسلامی، لمپن ها که طی دهه های چهل و پنجاه تا حدودی از کنش های سیاسی به دور مانده بودند، به حربه ای در دست رژیم در حال سقوط بدل شدند تا به مثابه سدی برای مقابله با سیل انقلاب اسلامی عمل کنند. این نوشتار بر آن است تا ضمن مروری تاریخی، نمونه هایی از بهره گیری رژیم پهلوی از لمپنیسم را (از کودتای سوم اسفند ١٢٩٩ تا بهمن ١٣٥٧) مورد بازخوانی قرار دهد. از آنجا ١. دانش آموخته کارشناسی ارشد تاریخ انقلاب اسلامیکه تنها در مواجهه با انقلاب اسلامی بود که حربه رژیم پهلوی در استفاده از لمپنیسم شکست خورد، این پژوهش خواهد کوشید تا با شیوه توصیفی- تحلیلی به این پرسش پاسخ دهد که چه عامل یا عواملی منجر شد تا توطئه رژیم پهلوی مبنی بر استفاده از اوباش و لمپن ها در برابر حرکت انقلابی مردم ایران در سال ٥٧، به شکست منتهی شود. فرضیه پژوهش ، ساماندهی گروه های مردمی در برابر چم اق داران را عامل اصلی ناکامی این سیاس ت رژیم پهلوی میداند. شایان ذکر اس ت که داده های اصلی این تحقیق بر پایه اسناد و منابع کتابخانه ای استوار است .
خلاصه ماشینی:
ديکتاتوري لمپن ها جستارهايي پيرامون پديده لمپنيسم از کودتاي سياه رضاخان تا سقوط رژيم پهلوي محمد جعفربگلو١ چکيده بهره گيري از لمپنيسم براي سرکوب جنبش هاي اجتماعي و شکل دهي به جريانات سياسي کاذب ، در دوران پهلوي سابقه دارد؛ به طوري که در جريان کودتاي سوم اسفند ١٢٩٩ و نيز کودتاي ٢٨مرداد١٣٣٢ شاهد نقش آفريني اين گروه در سياست هستيم .
اين تحقيق بر آن است تا با بررسي اسناد، واکاوي خاطرات و تورق مطبوعات ، به سؤالاتي از اين دست پاسخ دهد که علل توسعه چماق داري در دوران سلطنت محمدرضا پهلوي چه بود؟ حاکميت چه نقشي در توسعه لمپنيسم در اين دوره داشت ؟ چه نمونه هايي از استفاده رژيم پهلوي از چماق داران عليه انقلاب اسلامي در سال ٥٧ وجود دارد؟ و چه عامل يا عواملي منجر به شکست سياست رژيم پهلوي در بهره گيري از اوباش در مواجهه با انقلاب اسلامي شد؟ تعريف لمپنيسم و تبيين جايگاه اجتماعي لمپن ها در زبان فارسي، معادل مناسبي براي تعريف واژه «لمپن » وجود ندارد و کلمات جاهل ، لات ، بزن بهادر، اوباش ، گردن کلفت ، اراذل و کلاه مخملي، گرچه هر کدام يادآور يکي از جنبه هاي لمپنيسم هستند و گوشه اي از خصوصيات اجتماعي لمپن ها را در ذهن تداعي ميکنند، اما هيچ کدام از اين واژه ها نميتوانند معادل مناسبي براي آن مفهوم باشند.