چکیده:
رقابت شدید در حرفه حسابرسی میتواند منجر به تشویق مؤسسات حسابرسی به یافتن صاحبکاران جدید گردد. با این وجود، حسن شهرت مؤسسه حسابرسی از نظر قابل اتکا بودن بسیار با اهمیت بوده و عموماً آنها تمایل به پذیرش صاحبکاران با سابقه سوء استفادههای مدیریت یا ارائه گزارشهای گمراهکننده ندارند. لذا این پژوهش با بهرهگیری از منابع علمی به استخراج مهمترین مقولههای کلی و مؤلفههای مؤثر بر عدم پذیرش صاحبکار میپردازد. بر این اساس، مصاحبه نیمه ساختار یافتهای با 16 نفر از شرکا و مدیران فنی مؤسسات حسابرسی، طراحی و اجرا گردیده است. مقولهها و مؤلفههای مؤثر بر تصمیم عدم پذیرش صاحبکار، از طریق کدگذاری و تحلیل مضمون مصاحبههای انجام شده، شناسایی و بر اساس آن پرسشنامهای طراحی و دادهها (234 پرسشنامه تکمیل شده) گردآوری شدند. نتایج نشان داد که به ترتیب پنج مقوله کلی شامل اطلاعات مالی شرکت، عدم خوشنامی صاحبکار، عدم امکان رعایت الزامات اخلاقی مؤسسه، فقدان تواناییها برای اجرای کار حسابرسی و ماهیت عملیات صاحبکار، مهمترین مقولههای مؤثر بر تصمیم عدم پذیرش صاحبکار هستند. نتایج این پژوهش نشان داد که مقولههای مؤثر بر عدم پذیرش صاحبکار در ایران میتواند در مواردی متفاوت از مقولههای برجسته شده در متون بینالمللی باشد.
High competition in the auditing profession can encourage auditing firms to find new clients. However, the reputation of the auditing firm is important in terms of reliability, and they are generally reluctant to accept clients with management misconduct or misleading reporting. Therefore, this research uses scientific sources to extract the most important general categories and components affecting client non-acceptance decision. Accordingly, a semi-structured interview with 16 partners and technical managers of auditing firms is designed and conducted. The categories and components affecting the non-acceptance decision are identified through coding and content analysis of the interviews. Then a questionnaire is designed and data (234 completed questionnaires) is collected based on it. The results show that the five general categories including company financial information, notoriety and discredit of the client, inability to comply with the ethical requirements of the institution, inability to perform audit work and the nature of the client's operations are the most important factors influencing the non-acceptance decision. The results also show that in some cases, the categories affecting client non-acceptance decision in Iran may be different from the categories highlighted in international texts.
خلاصه ماشینی:
نتايج نشان داد که به ترتيب پنج عامل شامل اطلاعات مالي شرکت ، عدم خوشنامي صاحبکار، عدم امکان رعايت الزامات اخلاقي مؤسسه ، فقدان تواناييها براي اجراي کار حسابرسي و ماهيت عمليات صاحبکار، مهم ترين عوامل مؤثر بر تصميم عدم پذيرش صاحبکار هستند.
از جمله پژوهش هاي داخلي ميتوان به پژوهش هاي خداميپور و سرمست (١٣٩٢) و حساس يگانه و عرب احمدي(١٣٨٦) اشاره کرد که اين پژوهش ها نيز با پيروي از طرح هاي پژوهش هاي خارجي، نتوانسته اند شرايط خاص داخل کشور را در مدل خود کنترل و نتايج را براساس اين شرايط تفسير کنند و صرفا به بررسي تأثير عوامل محدودي از قبيل اندازه کسب و کار صاحبکار، ريسک حسابرسي و ريسک کسب و کار صاحبکار پرداخته شده است .
عمده پژوهش هاي قبلي انجام شده به صورت کمي بوده اند اما شرايط قانوني هر کشور، درجه رقابت مؤسسات حسابرسي و ميزان تحت پيگرد قرار گرفتن مؤسسات حسابرسي و اعتماد جامعه به آن ها مؤلفه هايي هستند که منحصر به هر کشور بوده و کشف و شناسايي آن ها مستلزم به کارگيري روشي از دانش است که بتواند عوامل مؤثر بر اين تصميم مؤسسات حسابرسي را در بستر وقوع آن مطالعه کند که به نظر ميرسد مطالعاتي که صرفا از روش کمي استفاده ميکنند براي اين مهم به تنهايي مناسب نباشد.
نتيجه گيري نتايج حاصل از تجزيه و تحليل داده هاي بدست آمده از پرسشنامه ، نشان داد که به ترتيب عوامل کلي اطلاعات مالي شرکت ، عدم خوشنامي صاحبکار، ماهيت عمليات صاحبکار، عدم امکان رعايت الزامات اخلاقي مؤسسه و گروه حسابرسي، فقدان تواناييها، صلاحيت و زمان لازم براي اجراي کار حسابرسي بيشترين تأثير را بر تصميم گيريهاي مؤسسات حسابرسي براي رد صاحبکار مورد نظر آن ها دارد.