چکیده:
در مطالعه حاضر با بکارگیری شاخص دیویژیای میانگین لگاریتمی در رویکرد جمعیِ زنجیرهای به تجزیه عوامل موثر بر تغییرات مصرف انرژی در قالب آثار شدت انرژی، ساختاری و فعالیت برای دو بخش اقتصادی صنعت و حملونقل کشور در دوره زمانی سالهای 93-1385 برحسب میلیون بشکه معادل نفت خام پرداخته شده است. همچنین با استفاده از شاخص جداسازی به تحلیل ارتباط بین رشد تولید ناخالص داخلی و مصرف انرژی در مجموع این دو بخش پرداخته شده است. نتایج نشان میدهد که مصرف انرژی طی دوره مورد مطالعه در این دو بخش افزایش داشته و این دو بخش سه حالت عدم جداسازی، جداسازی ضعیف و جداسازی منفی قوی را تجربه کردهاند. که اثر ساختاری در توضیح تغییرات مصرف انرژی و در توضیح روند جداسازی مصرف انرژی از رشد تولید ناخالص داخلی بیشترین سهم را دارد و این نتیجه مبین این نکته است که، استفاده از صنایع با انرژیبری بالا نسبت به عوامل موثر دیگر، سهم بیشتری در تغییر مصرف انرژی دارد.
In the present study surveyed the affecting factors on changes in energy consumption in the forms of energy intensity, structural and activity effects (in terms of million barrels of crude oil equivalent) by using Logarithmic Mean Divisia Index (LMDI) approach with additive method in form of chain-linked decomposition analysis, in two economic sectors including industry and transportation for the period of 2006-2014 in Iran. Also, by using the decoupling index, the analysis of the relationship between GDP growth and energy consumption in the total of the two sectors of industry and transport and energy consumption in the total of these two sections is discussed. The results show that energy consumption has increased during the study period in these two sections and these two sections experienced three states of non-decoupling, weak decoupling and negative decoupling. The structural effect of explaining changes in energy consumption and explaining the decoupling of energy consumption from GDP growth has the largest share, and this result indicates that the use of high energy industries has a greater share in changing energy consumption than other factors.
خلاصه ماشینی:
ازاینرو، در مطالعۀ حاضر ابتدا سهم عوامل مختلف در تغییرات مصرف انرژی با استفاده از شاخص دیویژیای میانگین لگاریتمی (LMDI /logarithmic mean Divisia index) مشخص شده است، سپس با درنظرگرفتنِ عوامل مؤثر حاصل از تجزیه در این بخش رابطۀ بین مصرف انرژی و تولید ناخالص داخلی برای مجموع دو بخش صنعت و حملونقل در سطح اقتصاد ایران با استفادۀ شاخص جداسازی تجزیه و سیاستهای مناسبی درجهت مصرف بهینۀ انرژی ارائه میشود.
تجزیۀ زنجیرهای جمعی مصرف انرژی بخشهای حملونقل و صنعت ایران با استفاده از شاخص LMDI طی دورۀ 1385- 1393 {مراجعه شود به فایل جدول الحاقی} منبع: نتایج پژوهش در بخش حملونقل، همانطورکه مشاهده میشود، در تمامی دورهها مصرف انرژی بهواسطۀ اثر ساختاری و سپس اثر فعالیت افزایش یافته است، بهجز 1385- 1386 و 1388- 1389 که اثر شدت انرژی با بیشترین سهم در هر دو دوره سبب کاهش مصرف انرژی بهمیزان 812/28 و 10/26 میلیون بشکه معادل نفتخام شده و این بهمعنی استفادۀ بهینه از انرژی طی این دو دوره است.
تجزیۀ شاخص جداسازی بین رشد اقتصادی و مصرف انرژی مجموع دو بخش حملونقل و صنعت در ایران طی دورۀ 1385- 1393 {مراجعه شود به فایل جدول الحاقی} منبع: یافتههای پژوهش بهطور کلی در دورههای 1386- 1387، 1387- 1388، 1391- 1392، و 1392- 1393 اثر ساختاری بیشتر از اثر شدت و اثر فعالیت در جداسازی مؤثر بوده است.