چکیده:
رابطه علی میان توسعه مالی و رشد اقتصادی یکی از موضوعات چالشبرانگیز در ادبیات اقتصاد کلان-مالی است. در واقع رابطه میان این دو متغیر کلیدی وابسته به ستونهای توسعه مالی است که میتواند اثرگذاری معناداری بر این رابطه داشته باشد. در این میان، شاخصهای بودجهای به عنوان نمایندهای از ثبات اقتصاد کلان دارای اثرگذاری معناداری بر رابطه توسعه مالی و رشد اقتصادی هستند. از این رو در این مقاله، اثرگذاری شاخصهای بودجهای در بخش درآمدی بر رابطه علی توسعه مالی و رشد اقتصادی طی دوره زمانی 1396-1357 مورد مطالعه قرار گرفته است. به این منظور ابتدا شاخص چندبعدی توسعه مالی بر اساس شاخصهای بانکی مورد تأیید بانک جهانی محاسبه شده است. سپس بر اساس آزمون علیت دو متغیره بر مبنای الگوی تصحیح خطای برداری (VECM)، رابطه علی میان توسعه مالی و رشد اقتصادی مورد سنجش قرار گرفته است. سپس اثرگذاری شاخصهای بودجهای بر رابطه علی میان این متغیر بر اساس آزمون علیت سه متغیره بر مبنای الگوی فوق مورد بررسی قرار گرفته است. بر اساس نتایج حاصل از این مطالعه، عمده شاخصهای درآمدی دارای اثرگذاری معناداری بر رابطه علی میان توسعه مالی و رشد اقتصادی بودهاند. با این حال، عمده شاخصهای بودجهای مانع از برقراری ثبات اقتصاد کلان شده است. همین امر موجب شده تا رابطه علی میان توسعه بخش مالی و رشد اقتصادی طی دوره زمانی مورد مطالعه از بین برود و اقتصاد کشور نتواند از مواهب توسعه سیستم مالی در بخش بانکی برای دستیابی به رشد اقتصادی بالاتر استفاده کند.
The causal relationship between financial development and economic growth is one of the most challenging topics in the macroeconomic literature. In fact, the relationship between these two key variables depends on the pillars of financial development that can have a significant impact on this relationship. Meanwhile, budget indicators as a representative of macroeconomic stability have a significant impact on the relationship between financial development and economic growth. Therefore, in this paper, the effect of budgetary indicators in the revenue sector on the causal relationship between financial development and economic growth during the period 1978-1397 has been studied. For this purpose, first, the multidimensional index of financial development has been calculated based on the banking indicators approved by the World Bank. Then, based on the bivariate causality test based on the vector error correction model (VECM), the causal relationship between financial development and economic growth has been investigated. Then, the effect of budgetary indicators on the causal relationship between this variable based on the three-variable causality test based on the above model has been done. Based on the results of this study, the main income indicators have a significant effect on the causal relationship between financial development and economic growth. However, major budgetary indicators have prevented macroeconomic stability. This has led to the elimination of the causal relationship between financial sector development and economic growth and the country's economy cannot benefits from developing the financial system in the banking sector to achieve higher economic growth.
خلاصه ماشینی:
در حقیقت علی رغم نقش کلیدی سیاسـت هـای بودجـه ای بـر ثبـات مـالی از طریـق برقراری ثبات اقتصاد کلان، تاکنون به نقش این سیاست ها بر نحوه اثرگذاری توسعه مالی بـر رشد اقتصادی پرداخته نشده، در این مقاله اثر سیاست های فوق بر رابطه میان ایـن دو متغیـر کلیدی مورد بررسی قرار گرفته است .
٢. دســته دوم: وجــود یــک رابطــه مثبــت از رشــد اقتصــادی بــه توســعه مــالی (رابینسون (Robinson)، ١٩٥٢؛ استرن (Stern)، ١٩٨٩؛ الیوسف (Al-Yousif)، ٢٠٠٢؛ هانـدا و خان (Handa and Khan)، ٢٠٠٨؛ پاناپولو (Panopoulou)، ٢٠٠٩؛ پارامتی و گوپتـا ( Paramati and Gupta)، ٢٠١١؛ پرادان و دیگران (.
٣. دســته ســوم: وجــود یــک ارتبــاط دوســویه میــان توســعه مــالی و رشــد اقتصــادی (پاتریـک (Patrick)، ١٩٦٦؛ گـرین وود و جوانـوویچ (Greenwood and Jovanovic)، ١٩٩٠؛ کالدرون و لیو (Calderon and Liu)، ٢٠٠٣؛ حسن و دیگران (.
در واقع با وجود آنکـه بـه اهمیـت نقـش دولـت در ایجـــاد ثبـــات مـــالی در برخـــی از مطالعـــات تجربـــی توجـــه شـــده اســـت (کــوکرمن (Cukierman)،٢٠١١؛ ســان (Sohn)، ٢٠١٠؛ آرنــا (Arena)، ٢٠٠٨؛ کلــومیریس و ماسون (Calomiris and Mason)، ٢٠٠١)، اما تـاکنون مطالعـه کمـی در ارتبـاط بـا اثرگـذاری شاخص های بودجه ای بر رابطه علی میان توسعه مالی و رشد اقتصـادی انجـام نشـده اسـت .
بـر مبنـای ایـن نتیجـه میتوان گفت که بدون حضور شاخص های بودجه ای که میتواند بـه عنـوان نماینـده ثبـات اقتصاد کلان بر رابطه علی میان این دو متغیر کلیدی اثرگذار باشد، توسعه بخش مـالی عامـل محرک رشد اقتصادی کشـور طـی دوره زمـانی مـورد مطالعـه اسـت .