چکیده:
هدف از پژوهش حاضر، تحلیل حساسیت روند و قیمت نرخ ارز نسبت به عوامل اساسی موثر بر آن است. به منظور تحلیل حساسیت نرخ ارز، ابتدا روند تغییرات نرخ ارز با استفاده از روش پویاییهای سیستم برای دوره زمانی 1383 تا 1401 پیشبینی شده و سپس، تاثیر تغییرات عواملی همچون بهرهوری، پایه پولی، سهم هزینههای عمرانی دولت، تحریمها و نرخ بهره بر نرخ ارز مورد ارزیابی قرار گرفته است. بدین صورت که ابتدا تاثیر تغییر هر یک از متغیرها به صورت مجزا بر روند نرخ ارز مورد ارزیابی قرار گرفت و سپس تاثیر تغییر متغیرهای فوق به صورت همزمان، بر روند نرخ ارز بررسی شد. نتایج به دست آمده نشان میدهد افزایش یا کاهش هر یک از این متغیرها (بهرهوری، تحریم، هزینههای عمرانی دولت، نرخ بهره و پایه پولی) با فرض ثابت بودن سایر عوامل، نرخ ارز را تحت تاثیر قرار میدهد. همچنین نتایج حاکی از آن است که تغییرات همزمان چند متغیر، نرخ ارز را بیشتر از تغییر صرفا یک متغیر تحت تاثیر قرار میدهد.
The purpose of this research was to analyze the sensitivity of the exchange rate trend and prices relative to the underlying factors affecting it. In order to analysis, the sensitivity of the exchange rate, First, the process of exchange rate changes using the dynamics of the system For the period of 2004 to 2022 is predicted And then, the impact of changes in factors such as productivity, the tariff rate on imports The share of government development spending, oil prices, sanctions and interest rates on the exchange rate has been evaluated. first It was separately evaluated the effect of the variation of the variables on the exchange rate trend. Then, variables variations effect simultaneously was examined on the exchange rate trend. The results show that the changes in each of the above factors, with the assumption that other factors are stable, have no significant effect on the exchange rate. But simultaneous variations of several variables significantly affect the exchange rate, and this gives rise to Being a system. In other words, the results of the research indicate that the changes, if only important, can not affect the exchange rate, and these are a set of factors that determine the course of the exchange rate.
خلاصه ماشینی:
به منظور تحلیل حساسیت نرخ ارز، ابتدا روند تغییرات نرخ ارز با استفاده از روش پویاییهای سیستم برای دوره زمانی ١٣٨٣ تا ١٤٠١ پیش بینی شده و سپس ، تاثیر تغییرات عواملی همچون بهره وری، پایه پولی، سهم هزینه های عمرانی دولت ، تحریم ها و نرخ بهره بر نرخ ارز مورد ارزیابی قرار گرفته است .
نتایج به دست آمده نشان میدهد افزایش یا کاهش هر یک از این متغیرها (بهره وری ، تحریم ، هزینه های عمرانی دولت ، نرخ بهره و پایه پولی) با فرض ثابت بودن سایر عوامل ، نرخ ارز را تحت تاثیر قرار میدهد.
در این پژوهش به منظور بررسی حساسیت نرخ ارز نسبت به متغیرهای مهم اقتصادی، ابتدا روند تغییرات نرخ ارز با استفاده از ٤٢ متغیر موثر بر آن (نگاه شود به جدول ١) با روش پویاییهای سیستم و با استفاده از نرم افزار ونسیم ، مدل سازی شده و پس از آن میزان حساسیت نرخ ارز نسبت به تغییرات پنج متغیر کلان اقتصادی (بهره وری، هزینه های عمرانی دولت ، تحریم ، پایه پولی و نرخ بهره ) مورد بررسی قرار گرفته است .
1 Li, Jiahan, Tsiakas, Ilias and Wei Wang 2 Ceren Çehreli, İpek Dursun, Yaman Barlas 3 Yong 4 Rajashree مطالعات انجام شده در داخل کشور شریف آزاده و حقیقت (١٣٨٤) به بررسی عوامل موثر بر نرخ ارز در ایران با استفاده از اطلاعات سال های ١٣٤٠ – ١٣٧٩ پرداختند.
Asymmetric nonlinear response of the trade balance to real exchange rate changes: A case study of Iran, Journal of Financial and Economic Policy 2 (8):41- 62.