چکیده:
در گفتار عادی و روزمرۀ ما و بهطور کلی در بافتهای غیررسمی و محاورهای با کاربرد ساختهایی مواجه میشویم که در آنها دو فعل در کنار هم ظاهر میشوند؛ مانند «کشید بردش»، «گرفت خوابید»، «دارم میروم». هر سه ساخت دارای ویژگی مشترک همجواری فعلها هستند که در آنها یک فعل نقش اصلی و دیگری نقش فرعی دارد. به همین جهت در پژوهش حاضر ذیل عنوان «فعلهای مجاور» مورد بررسی قرار خواهند گرفت. نگارندگان معتقدند دستور نقش و ارجاع با قابلیتهایی که دارد بهخوبی میتواند از عهدۀ توصیف و تبیین ساخت فعلهای مجاور برآید. در این دستور تمام ساختهای زبانی در سه بُعد نحوی، معنایی و کاربردی (ساخت کانونی) بررسی میشوند. بر این اساس، در جستار حاضر نخست به دستهبندی انواع فعلهای مجاور، سپس به بحث پیرامون ویژگیهای آنها میپردازیم. در ادامه بازنمایی نحوی، معنایی، ساخت کانونی و در نهایت، طرحوارۀ ساختی فعلهای مجاور در زبان فارسی را ارائه خواهیم داد. بازنمایی نحوی شامل ساخت لایهای بند، سطح الحاق و نوع پیوند است. بازنمایی معنایی نیز در بردارندۀ بازنمایی منطقی بندها است. ساخت کانونی نیز اشاره به چگونگی توزیع اطلاع در واحدهای تشکیلدهندۀ ساخت افعال مجاور دارد. تمامی اطلاعات سه بازنمایی مذکور نیز در قالب طرحوارۀ ساختی ارائه خواهد شد.
In our ordinary and everyday speech and in the informal and colloquial contexts in general, we encounter the use of constructions, in which two verbs appear in a “verb-verb” situation, thus making a complex predicate construction, such as "kesid bordes", "gereft xabid", and "daram miravam". All these three constructions have a common feature of adjacency of verbs, in which one verb has a matrix function and the other has a dependent function. Thus, in the present study, they were studied under the title of "adjacent verbs". The authors believed that the “Role and Reference Grammar (RRG)” would provide a useful theoretical framework for better understanding of the “construction of adjacent verbs”. In RRG, all linguistic constructions are explained in three dimensions: syntactic, semantic, and pragmatic (focus structure). Accordingly, in the present paper, we first classified the different types of adjacent verbs and then discussed their features. It starts by identifying the syntactic, semantic, and focus structure representations will be discussed and then, the constructional scheme of adjacent verbs in Persian will be represented.
خلاصه ماشینی:
مقاله پژوهشی بازنمایی نحوی، معناشناسی وکاربردشناسی فعل های مجاور در زبان فارسی (تحلیلی بر مبنای دستور نقش و ارجاع ) *پریسا نجفی / **جلال رحیمیان چکیده در گفتار عادی و روزمرۀ ما و به طور کلی در بافت های غیررسمی و محاوره ای با کاربرد ساخت هایی مواجه میشویم که در آن ها دو فعل در کنار هم ظاهر میشوند؛ مانند «کشید بردش »، «گرفت خوابید»، «دارم میروم ».
(به تصویر صفحه رجوع شود) شکل ٨- انواع روابط پیوندی دریک ساخت مرکب Fig 8- Nexus relation types in a complex construction در ادامه بخش پیشین که به انواع سطوح پیوند ساخت ها درون جمله مرکب میپرداخت ، بخش حاضر به ماهیت (نوع ) واحدهای به هم پیوند داده شده میپردازد که در سنت دستور نقش و ارجاع رابطۀ الحاق ١٢ نامیده میشود.
(به تصویر صفحه رجوع شود) شکل ١٣- هم پایگی هسته ای در فعل های مجاور Fig 13- Nuclear coordination in adjacent verbs در خصوص عملگر نفی نیز تا جایی که نگارندگان بررسی کردند مثال از کاربرد منفی ساخت های مورد بحث یافت نشد.
(به تصویر صفحه رجوع شود) شکل ١٥- ناهم پایگی افزوده هسته ای در فعل های مجاور Fig 15- Nuclear ad-subordination in adjacent verbs در دستور نقش و ارجاع پیوند ناهم پایگی به دو نوع ناهم پایگی دختر١ و ناهم پایگی افزوده ٢ تقسیم میشود.
(به تصویر صفحه رجوع شود) شکل ١٩- الگوریتم پیوندی از نحو به معناشناسی در ساخت فعل های مجاور Fig 19- Syntax to semantics linking algorithm in adjacent verbs http://dx.