چکیده:
برنج از گروه محصولات غلات اساسی است که نقش ویژهای در تغذیه مردم در جامعه دارد. هدف از این مقاله ارزیابی تغییرات بهره وری کل عوامل تولید برنج در ایران با تحلیل تجربی بر پایه شاخص فارپریمونت است. لذا با استفاده از دادههای طرح آمارگیری نمونهای در وزارت جهاد کشاورزی در یک دوره 30 ساله زمانی از 1395-1366و با بهرهگیری از روش ناپارامتری و تحلیل تجربی بر پایه شاخص فارپریمونت، بهره وری برنج در دوره مذکور مورد محاسبه قرار گرفته است است. برای محاسبه تغییرات و رشد بهرهوری از شاخصمذکور از نرم افزار excel و dpin استفاده شده است. نتایج محاسبات نشان داد که متوسط تغییرات بهرهوری کل تولید برنج ایران برای شاخص فارپریمونت دارای (10 درصد افزایش) است. بررسیهای به عمل آمده از تجزیه و تحلیل دادههای مذکور و متوسط افزایش تغییرات بهرهوری کل در این شاخص، ناشی از افزایش تغییرات تکنولوژیکی بوده است. پس با بکارگیری از تکنولوژی جدید در تمام مراحل کاشت، داشت، برداشت محصول برنج و همچنین با مصرف بهینه نهادههای کشاورزی برای افزایش تولید برنج، در جهت ارتقای بهرهوری این محصول استراتژیک تلاش نمود. لذا برای دستیابی به یک بهرهوری پایدار در کشور و کاهش واردات برنج که باعث کاهش خروج ارز از کشور میگردد به عنوان سیاست کار اجرایی پیشنهاد میگردد.
خلاصه ماشینی:
محاسبه بهرهوري حاضر با استفاده از نرم افزارEXCEL و DPIN و در دوره زماني ١٣٩٥-١٣٦٦ و از دادههاي طرح آمارگيري نمونه اي وزارت جهاد کشاورزي استفاده شده است ، که از اطلاعات سري زماني ٣٠ ساله برنج و به روش ناپارامتري و برپايه تحليل تجربي شاخص بهره وري فارپريمونت ١، براي متغير نهادههاي مصرفي: بذر، کود شمييايي، سموم، آب و ماشين آلات و مقدار ستانده توليد محاسبه شده است .
بعضي از مطالعات انجام شده در اين زمينه : مطالعه اي شهنوازي در سال(١٣٩٧) به بررسي بهرهوري کل عوامل توليد پياز در ايران با استفاده از شاخص مالم کوئيست پرداخته و نتيجه گرفت توسعه و معرفي روشهاي نوين و استفاده از تجربيات مناطق موفق ميتواند به عنوان راهکاري براي بهبود مديريت بهرهوري و کاهش اتکا به منابع در توليد پياز کشور مطرح باشد.
سالاريه و همکاران در سال (١٣٩٤)به بررسي تاثير پيشرفت تکنولوژي و تغييرات کارايي بر رشد بهرهوري بخش کشاورزي ايران به تفکيک استانها پرداخته اند و نتايج نشان داد که تغييرات کارايي بر رشد بهرهوري نقش قالب داشته و سهم تغييرات تکنولوژي اندک است و تغييرات نيروي کار بر رشد بهرهوري مثبت بوده و تغييرات سرمايه اثر اندکي بر بهرهوري عوامل توليد دارد.
تغييرات تکنولوژيکي برنج تغييرات تکنولوژي (به تصویر صفحه مراجعه شود) نتيجه گيري و پيشنهاد هدف از اين مقاله ارزيابي تغييرات بهره وري کل عوامل توليد برنج در ايران با تحليل تجربي بر پايه شاخص فارپريمونت که در يک دوره زماني ١٣٩٥-١٣٦٦ و با استفاده از دادههاي طرح آمارگيري نمونه اي وزارت جهاد کشاورزي انجام شده است .