چکیده:
یکی از مباحث کلیدی در مفاهیم حقوق و فقه اسلامی و اخلاق زیستی ، بحث سازگاری یا عدم
سازگاری مجازات اسلامی با کرامت ذاتی انسان است . اگر چه در حوزه مجازات اسلامی و
سازگاری آن با کرامت ذاتی انسان نظریات مختلفی ارائه شده است که برخی آنها را بی رحمانه و
خشونتگرایی دانسته اند و برخی دیگر بر جایگزینی مجازاتی سازگار با عصر حاضر تاکید دارند و
بسیاری بر سازگاری مجازات اسلامی با کرامت انسانی تاکید داشته و اجرای آن را لازمه جامعه ای
سالم ، بسامان می دانند و لازمه پیشگیری از جرم و بزه را اجرای کامل و دقیق احکام شرعی
بشمار می آورند. از آن جا که پیشگیری از بزهکاری تنها پرداختن به معلول ها نیست بلکه
مهمترین اصل کشف زمینه ها و علت هاست و احکام جزایی اسلام با دقت به هر دو نکته توجه
داده است. نوشتار حاضر با ژرفکاوی نظریات مختلف ، به این باور تاکید دارد که مجازات اسلامی
خود زمینه کرامت انسانی را محقق می دارد و موجب پیشگیری از بسیاری از جرائم می باشد و
سخن آخر این که احکام اسلامی سازگار با کرامت انسانی و جاودانه است و در شرایط خاص
راهکارهای برون رفت از چالش ها را در اختیار فقیه جامع الشرایط قرار داده است.
خلاصه ماشینی:
از سويي بسياري از جرم ها در شريعت اسلامي، مجازاتي چون شلاق ، حبس ، تبعيد و قتل در پي دارد و شارع مقدس در قرآن کريم بدان تصريح نموده است الزَّاِنيَۀُ وَالزَّاِني فَاجِْلدُوا کُلَّ وَاحِدٍ مِّنْهُمَا مِئَۀَ جَْلدَةٍ وََلاَ تأْخُذْکُمِ بهِمَا رَأْفَۀٌِ في دِينِ الَّلهِ إِن کُنتُمُْ تؤْمِنُونَِ بالَّلهِ وَاْليَوْمِ اْلآخِرِ وَْليَشْهَدْ عَذَاَبهُمَا طَاِئفَۀٌ مِّنَ اْلمُؤْمِنِينَ ﴿نور/٢﴾ إَّنمَا جَزَاء اَّلذِينَُ يحَارُِبونَ اللّهَ وَرَسُوَلهُ وََيسْعَوْنَِ في الأَرْضِ فَسَادًا أَنُ يقَتَُّلوْا أَوُْ يصََّلبُوْا أَوُْ تقَطَّعَ أَْيدِيهِمْ وَأَرْجُلُهُم مِّنْ خِلافٍ أَوُْ ينفَوْْا مِنَ الأَرْضِ ذَِلکََ لهُمْ خِزْيٌِ في الدُّْنيَا وََلهُمِْ في الآخِرَةِ عَذَابٌ عَظِيمٌ ﴿مائده /٣٣﴾ وَکَتَبْنَا عََليْهِمِْ فيهَا أَنَّ النَّفْسَ ِبالنَّفْسِ وَاْلعَيْنَِ باْلعَيْنِ وَالأَنفَِ بالأَنفِ وَالأُذُنَِ بالأُذُنِ وَالسِّنَِّ بالسِّنِّ وَاْلجُرُوحَِ قصَاصٌ فَمَنَ تصَدَّقَِ بهِ فَهُوَ کَفَّارَةٌَّ لهُ وَمَنَّ لمَْ يحْکُمِ بمَا أنزَلَ اللّهُ فَأُوَْلئِکَ هُمُ الظَّاِلمُونَ ﴿مائده /٤٥﴾ سؤال اساسي اين است که چه ارتباطي بين مجازات هاي اسلامي و کرامت انسان ، وجود دارد؟ آيا مجازات هاي اسلامي، مخالف حيثيت و کرامت انساني است يا برعکس ، قوانين اسلامي نشأت گرفته از رأفت و رحمت الهي است و با هدف هدايت بشر جهت تکامل وتعالي انسان ، تشريع شده و کاملاً با کرامت انساني سازگار است ؟ سه تئوري و سه ديدگاه کاملاً متفاوت در پاسخ به اين پرسش ، وجود دارد: تئوري نخست : ناسازگاري مجازات ها با کرامت انسان اين تئوري معتقد است : مجازات هاي اسلامي، مخالف کرامت انساني تشريع شده و اجراي آن ها، با حفظ حيثيت انساني سازگاري ندارد.