چکیده:
امروزه با رشد روز افزون شهرنشینی، مشکلات گوناگون بیش از هر زمان دیگری دامنگیر شهرها شده است. یکی از این موارد که هم علت و هم معلول بسیاری از معضلات شهری است، وجود بافت کهن در دل شهرهای امروزین است. بافت تاریخی شهرها، بخش جدا شده از دیگر بخشهای یک شهر محسوب نمیشود و در چارچوب برنامه راهبردی توسعه اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی تمام شهر نقش ویژهای دارند. این بافتها و بناهای با ارزش تاریخی میراث گرانبهایی هستند که حفاظت از آنها نه تنها به ارزشهای تاریخی و تمدن بشریت بلکه به غرور ملی، فرهنگ و افتخارات هر کشور هویت میبخشد. آنچه در حال حاضر حائز اهمیت است، حفاظت و بازگرداندن روح دوبارهی زندگی(باززندهسازی) و استفاده حداکثری از توانهای بالقوه این مناطق است. در رابطه با باززندهسازی این گونه فضاها مسئله هویت و ارزشهای فرهنگی هنری موجود در محلهها میبایست مورد توجه قرارگیرد. بدین منظور بافت تاریخی منطقهی 12تهران، بخش فراموش شدهی عودلاجان، محلهی امامزادهیحیی انتخاب شده است. هدف از این مقاله تبیین نقش ارزشهای فرهنگی هنری در نمای ساختمانهای نوساز و تاریخی با تأکید بر باززندهسازی هویت میباشد و بهعنوان نمونه محلهی امامزادهیحیی انتخاب شدهاست. روش تحقیق توصیفی-تحلیلی است. نتایج بهدست آمده از تحلیل ارزشهای پنج مورد از خانههای تاریخی آن محله و تطبیق با نمای خانههای نوساز آن راسته و پرسشگری از ساکنین، این است که ارزشها میتواند به عنوان الگویی در حفظ هویت یک محله بهکار رود و باعث ارتقای کیفیت زندگی ساکنین بافت تاریخی نیز شود. از سویی با تشویق مالکین محلی به باززندهسازی برای ایجاد هویت بصری پرداخت با این رویکرد که تکرار گذشته، هویت عینی ایجاد نمیکند. ایده گرفتن از آن با کمک از دنیای مدرن و تلفیق آن با دنیای سنتی، مهم میباشد.
Nowadays, with the continuous growth of urbanization, various problems have started to grapple the cities more than ever. One of the issues, which is both the cause and effect of many urban problems, is the existence of the ancient texture in the heart of today's cities. Protecting these valuable historical sections, such as District 12 of Tehran and especially Oudlajan is important. The scope of this article is to study the role of artistic cultural values in the exterior of modern and historical buildings emphasizing on revitalizing identity in Imamzadeh Yahya's region. The research method is descriptive-analytical. Analyzing the characteristic values of five examples of historical houses in that neighborhood and comparing them with the exterior of the newly built houses as well as surveying the residents, it was concluded that these values can be used as a model for maintaining the identity of a region. It is important to get the idea from the modern world and integrate it with the traditional world.
خلاصه ماشینی:
برای الگو گرفتن و باززندهسازی آن منطقه ، ٥نمونه خانه ی تاریخی در همان محله انتخاب شد و ارزشهای فرهنگی-هنری هرکدام جداگانه بررسی و در مقابل آن خانه های نوساز آن منطقه نیز در جدولی ارائه شده که فاقد ارزشهای فرهنگی هنری است و در نهایت نمونه هایی از طراحیهای کاربردی برای حفظ و باززنده سازی هویت آن محله فصلنامه آمایش محیط ، شماره ٥٥ ١٢٨ پیشنهاد شده است .
) به منظور فصلنامه آمایش محیط ، شماره ٥٥ ١٣٤ دست یابی به اصول و معیارهای باززندهسازی هویت با رویکرد ارزشهای فرهنگی هنری در دو بعد کالبدی و معنایی، انجام شده است (نمودار١) از این رو بر اساس اصول و معیارها و تحلیل های نگارندگان از نمونه های موفق جهانی و شرایط محله ی مورد نظر، چارچوب اصلی پژوهش تدوین شده است (نمودار٢) نمادها- نشانهها ایجاد حس حفظ اصالت تعلق خاطر انعطاف زیبایی پذیری اصول و شناختی معیارها نفوذپذیری خواناییطرح جدارهفعال کیفیتطرح / نمودار١.
در این راستا در دو مقوله کالبدی و محتوایی به بررسی اجمالی برخی خصوصیات در محدوده ی پژوهش پرداخته شده است (جدول٦) محدودهی پژوهش به منظور باززنده سازی ارزش های فرهنگی هنری، محله ی امامزاده یحیی در شرق محله ی تاریخی عودلاجان انتخاب شده که در منطقه ی ١٢ تهران قرار دارد(تصویر٢) در حال حاضر خانه های آن محله به ٤دسته تقسیم شده است :١.
با در نظر گرفتن مفهوم ارزش های فرهنگی هنری و جایگاه آن در حفظ هویت کالبدی و عینی یک محله ی تاریخی به تبیین عناصر تزئینی نمونه های موردی در زیر مجموعه ی این ارزش ها پرداخته شده است .