چکیده:
در مطالعه حاضر به بررسی اثر شمول مالی بر کارایی مالی و پایداری مالی در دوره 2004-2018 برای کشورهای در حال توسعه با روش شاخصسازی چند بُعدی و روش تخمین گشتاورهای تعمیم یافته (GMM) دو مرحلهای پرداخته شد. در بین مطالعات داخلی در خصوص ارتباط شمول مالی با کارایی و پایداری مالی تاکنون پژوهشی صورت نگرفته است و تحقیق حاضر اولین بررسی به حساب میآید و در خارج از کشور نیز با توجه به جدید بودن موضوع، مطالعات مرتبط محدودی وجود دارد. دراین چارچوب نتایج پژوهش نشان داد که شمول مالی اثر مثبت و معنادار بر پایداری مالی و اثر منفی و معنادار بر کارایی مالی دارد. بر اساس شواهد تجربی پژوهش، پایداری مالی و شمول مالی میتواند در قالب یک هدفگذاری مشترک محقق شود. به بیان دیگر سیاستگذاران ضمن حفظ پایداری سیستم مالی، میتوانند به اهدافی دستیابند که در آن تعداد بیشتری از افراد از خدمات مالی بهرهمند شوند. در مقابل، یافتهها نشان داد که اقدامها و برنامههای توسعه دهنده شمول مالی میتواند عوارض جانبی بصورت کاهش کارایی مالی داشته باشد. این امر ناشی از افزایش مشارکت در بازارهای مالی است که در نهایت منجر به افزایش هزینه های اجتماعی در سیستمهای هر کشور می گردد که نیاز به تدوین برنامههای مکمّل دارد.
In the present study, the effect of financial inclusion on financial efficiency and financial sustainability in the period 2004-2018 for developing countries was studied using the multidimensional indexing method and two-stage GMM. Among domestic studies, no research has been done on the relationship between financial inclusion and financial efficiency and sustainability, and the present study is the first study, and there are limited related studies abroad due to the novelty of the subject.In this context, the results showed that financial inclusion has a positive and significant effect on financial sustainability (coefficient equal 0.009) and a negative and significant effect on financial efficiency (coefficient equal 0.009). Based on research empirical evidence, financial sustainability and financial inclusion can be achieved in the form of a common goal setting. In other words, policymakers, while maintaining the stability of the financial system, can achieve goals in which more people benefit from financial services. In contrast, the findings showed that measures and programs to develop financial inclusion can have side effects in the form of reduced financial efficiency. This is due to increased participation in financial markets, which ultimately leads to increased social costs of institutional deficits in each country.
خلاصه ماشینی:
به این صورت که اگر مزایای کلـی مربـوط بـه بهبـود شـمول مـالی بـیش تـر از هزینه های آن شود، ارتباط مثبت بین سرمایه فراگیر و کارایی بانکی ملموس خواهد بـود؛ کـه پیامد آن تسریع رشد اقتصادی میباشد (بانا و همکاران Banna et al ، ٢٠٢٠).
نخسـت آن کـه تاکنون مطالعات به نسبت اندکی در زمینه کـارایی مـالی و شـمول مـالی بـه عنـوان یکـی از عوامل موثر بر پایداری مالی انجام شده است و استفاده از داده های بـین کشـوری مـیتوانـد امکان تحلیل مناسب تری از این اثرات را فراهم کند.
در این پژوهش به پیروی از لیـو و همکـاران Liu et al (٢٠٢١) و کـیم و همکـاران (٢٠١٨) درُ بعـد نفـوذ از تعـداد حسـاب هـای بـانکی (بـه ازاء ١٠٠هزار نفر)، درُ بعد دسترسی از تعـداد خـود پردازهـا (بـه ازاء ١٠٠ هـزار نفـر) و تعـداد شعبه های بانک (به ازاء ١٠٠ هزار نفر) و همچنین درُ بعد استفاده میزان اسـتفاده از اعتبـارات (درصــد از GDP) اســتفاده شــده کــه از پایگــاه داده Financial Access Survey( FAS) و استخراج و در محاسبه شاخص شمول مالی به کار گرفته شده اند.
بـرای سـاختن شاخص مورد نظر کـه در بسـیاری از مطالعـات مـرتبط از جملـه چـوک Chuc و همکـاران (٢٠٢١) نیز از این روش استفاده شده ، لازم است در گـام نخسـت براسـاس رابطـه ٤ میـزان دست آورد هر کشور در هرُ بعد (di) از متغیرهای اصلی پژوهش (کارایی مالی، پایداری مـالی و شمول مالی) محاسبه شود.
Financial inclusion and bank profitability: Evidence from a developed market, Global Finance Journal, 20, 1-18.