چکیده:
جرائم سایبری از جمله جرائمی است که مولود جامعه تکنولوژیک و مدرن می باشد و به همین دلیل، ابهامات زیادی در باب ماهیّت و پیشینه اینگونه جرائم از یک سو، و ویژگی های این جرائم و مرتکبان آنها از سوی دیگر وجود دارد. با عنایت به این ابهامات و نیز تفاوت های موجود بین جرائم سایبری و سایر جرائم، پیشگیری و مقابله با جرائم سایبری اقدامات پلیسی خاصّی را می طلبد. از جمله اقدامات پیشگیرانه در این خصوص می توان به حضور مؤثر پلیس در عرصه سایبری، آموزش همگانی و ارائه آموزش های خاص به افراد و سازمان هایی که در معرض جرم سایبر ی قرار دارند اشاره کرد. مواجهه با جرائم سایبری وپی جویی آنها از سوی پلیس، تخصّص ها و مراحل خاصّی را می طلبد؛ چراکه جرائم سایبر ویژگی هایی دارند که صحنه جرم آنها به گونه ای است که مأموران در صحنه جرم، علاوه بر اقدامات عمومی صحنه جرم باید اقدامات ویژه ای را نیز انجام دهند. بعد از مفهوم شناسی تحقیق و روش شناسی نسبت به رویکرد فقه حکومتی، گزاره ها و قواعد فقهی متعدّدی در اثبات حکم به وجوب ایجاد تمام ابعاد امنیّت در فضای سایبر از سوی حکومت اسلامی از جمله: قاعده التعزیر بما یراه الحاکم، حرمت حفظ کتب ضلال، حدّ محاربه و اخافه عمومی، حرمت تدلیس، نجش و اجحاف در تجارت، حرمت نقض حریم خصوصی و عدم ضمان به سبب دفع مطّلع بر حریم غیر و قاعده نفی سبیل مستند دانسته شدند. در نتیجه وجوب ایجاد امنیّت اعتقادی و مذهبی، امنیّت اخلاقی، امنیّت روانی، امنیّت آبرویی، امنیّت مالی و اقتصادی، امنیّت حریم خصوصی، امنیّت جانی و امنیّت اطّلاعات محرمانه ملّی در فضای سایبر به اثبات رسیده و بر اساس رویکرد فقه حکومتی و تمدّنساز، علاوه بر رفتارهای سلبیِ حکومت، انجام رفتارهای ایجابی نیز ضروری دانسته شده است؛ لذا در این مقاله با روشی توصیفی- تحلیلی، ضمن بر شمردن اقدامات پلیسی در صحنه جرائم الکترونیکی، با عنایت به قانون جرائم رایانه ای به تبیین مهم ترین این جرائم پرداخته شده است.
Cybercrime is one of the types of crimes that are born of the technological and modern society. Therefore, there are many ambiguities about the nature and background of such crimes on the one hand and the characteristics of these crimes and their perpetrators on the other hand. Also, the differences between cybercrime and other crimes, prevention and combating cybercrime require special police actions, including preventive measures in this regard can be the effective presence of the police in the field of cyber, public education and providing special training to individuals and He pointed out the organizations that are exposed to cybercrimeDealing with cybercrime and their pursuit by the police requires special expertise and steps, because cybercrime is a disturbing feature that the crime scene is such that officers at the crime scene in addition to the general action at the crime scene must also take visa measures. DoIn this article, while enumerating the police actions in the scene of electronic crimes, we will explain the most important of these crimes with regard to the law of computer crimes.
خلاصه ماشینی:
در نتيجه وجوب ايجاد امنيت اعتقادي و مذهبي، امنيت اخلاقي، امنيت رواني، امنيت آبرويي، امنيت مالي و اقتصادي، امنيت حريم خصوصي، امنيت جاني و امنيت اطلاعات محرمانه ملي در فضاي سايبر به اثبات رسيده و بر اساس رويکرد فقه حکومتي و تمدن ساز، علاوه بر رفتارهاي سلبي حکومت ، انجام رفتارهاي ايجابي نيز ضروري دانسته شده است ؛ لذا در اين مقاله با روشي توصيفي- تحليلي، ضمن بر شمردن اقدامات پليسي در صحنه جرائم الکترونيکي، با عنايت به قانون جرائم رايانه اي به تبيين مهم ترين اين جرائم پرداخته شده است .
به عبارت ديگر، فضاي سايبر، محيط الکترونيکي واقعي است که ارتباطات انساني به شيوه اي سريع ، فراتر از مرزهاي جغرافيايي و با ابزار خاص خود در آن ، زنده و مستقيم روي ميدهد؛ در اين محيط ، تمام اطلاعات مربوط به روابط افراد، ملت ها، فرهنگ ها و کشورها به صورت ملموس و فيزيکي (به صورت نوشته ، تصوير، صوت و اسناد) در يک فضاي مجازي و به شکل ديجيتالي وجود داشته و براي همه استفاده کنندگان و کاربران قابل استفاده ميباشد؛ کاربراني که از طريق کامپيوتر، اجزاي آن و شبکه هاي بين المللي به هم مرتبط اند (باستاني، ١٣٨٣: ٥٦).
ايجاد خسارت در داده ها يکي از اقسام جرايم عليه رايانه محسوب مي شود که خود شامل : ايجاد خسارت در داده ها، اختلال در داده ها و غير قابل استفاده کردن داده ها مي گردد (باي، پورقهرماني، ١٣٨٨: ١٢٩به بعد) اين موضوع تحت سه عنوان توليد يا توزيع محتويات خلاف عفت عمومي، زمينه - سازي دسترسي افراد به محتويات مستهجن و مبتذل و زمينه سازي براي ارتکاب جرايم و مفاسد مورد بحث قرار گرفته است .