چکیده:
موضوع دفاع و آمادگی جامعه اسلامی برای جهاد در راه خدا، از ضروریات بقا و امنیت امت اسلامی است. این پژوهش با هدف بررسی جایگاه و اختیارات حاکم اسلامی در صدور حکم جهاد دفاعی در انواع مختلف آن، در مبانی اسلامی و آراء و نظرات فقهی علمای اسلام انجام پذیرفته است. پژوهش از نوع بنیادی و کاربردی بوده، با مراجعه به منابع و متون اسلامی و فقهی به روش کتابخانهای و تحلیلی انجام شده است. از بررسی متون دینی و فقهی چنین برمیآید که اولاً حاکم اسلامی نقش کلیدی در اجرای حکم جهاد و دفاع از کیان حکومت اسلامی و عزت مسلمانان داشته، ثانیاً این اختیارات ضامن تأمین امنیت امت اسلام و حفظ استقلال و بقای آن است؛ ثالثاً اختیارات حاکم اسلامی، با در نظر گرفتن شرایط زمانی و مکانی و معطوف به پویایی فقه شیعه، عامل اصلی در بسیج نیروها برای مقابله با دشمنان اسلام است؛ و رابعاً این احکام فصل الختام جاری شدن حکم جهاد دفاعی در حکومت اسلامی است.
The issue of defense and readiness of the Islamic society for jihad in the way of God is one of the necessities of survival and security of the Islamic Ummah. This has been done. Examination of religious and jurisprudential texts shows that, firstly, the Islamic ruler has played a key role in implementing the ruling of jihad and defending the unity of the Islamic government and the dignity of Muslims, and secondly, these powers guarantee the security of the Islamic Ummah and maintain its independence and survival; Thirdly, the authority of the Islamic ruler, taking into account the temporal and spatial conditions and focusing on the dynamics of Shiite jurisprudence, is the main factor in mobilizing forces to confront the enemies of Islam; And fourthly, these rulings of the final chapter are the issuance of the ruling of defensive jihad in the Islamic governmentThe issue of defense and readiness of the Islamic society for jihad in the way of God is one of the necessities of survival and security of the Islamic Ummah. This has been done. Examination of religious and jurisprudential texts shows that, firstly, the Islamic ruler has played a key role in implementing the ruling of jihad and defending the unity of the Islamic government and the dignity of Muslims, and secondly, these powers guarantee the security of the Islamic Ummah and maintain its independence and survival; Thirdly, the authority of the Islamic ruler, taking into account the temporal and spatial conditions and focusing on the
خلاصه ماشینی:
از بررسي متون ديني و فقهي چنين برميآيد که اولاً حاکم اسلامي نقش کليدي در اجراي حکم جهاد و دفاع از کيان حکومت اسلامي و عزت مسلمانان داشته ، ثانياً اين اختيارات ضامن تأمين امنيت امت اسلام و حفظ استقلال و بقاي آن است ؛ ثالثاً اختيارات حاکم اسلامي، با در نظر گرفتن شرايط زماني و مکاني و معطوف به پويايي فقه شيعه ، عامل اصلي در بسيج نيروها براي مقابله با دشمنان اسلام است ؛ و رابعاً اين احکام فصل الختام جاري شدن حکم جهاد دفاعي در حکومت اسلامي است .
105 تجزيه و تحليل فقهي اختيارات حاکم اسلامي در جهاد و دفاع در نگاه صاحب جواهر «اگر کفار بخواهند با حمله بـه سـرزمين هاي اسـلامي، اسـلام را محـو و شعائر آن را مندرس نمايند که نامي از حضرت محمد (ص ) و شـريعتش بـاقي نمانـد، شـبهه اي در وجوب جهاد نيست » (صاحب جواهر، ١٣٨٦: ٤٧) ايشان دفاع از اساس اسـلام و جامعـه اسـلامي را در برابر هجوم دشمن در زمان غيبت ، جهاد در راه خدا دانسته و در اين زمينه به اطلـاق ادلـه اسـتناد جسته است .
» (رجبي، ١٣٧٨: ٣١) امام خميني (ره ) در باب «دفاع » و زواياي مختلف آن در برابر هجوم نظـامي، اقتصـادي، سياسـي و فرهنگي دشمنان اسلام معتقدند: دفاع از بلاد مسـلمين در برابـر دشـمني کـه بـراي اسـاس اسـلام و مسلمين خطر دارد، به هر وسيله ممکن مانند بذل جان و مـال بـدون هـيچ قيـد و شـرطي واجـب 108 است .