چکیده:
زمینه: مطالعات متعددی به بررسی اثربخشی مداخله مبتنی برذهن آگاهی در افراد مبتلا به اختلال کمبود توجه / فزون کنشی پرداختند. اما پژوهشی که به اثربخشی مداخله مبتنی بر ذهن آگاهی در افراد مبتلا به اختلال کمبود توجه / فزون کنشی همراه با اختلال رفتار هنجاری پرداخته باشد مغفول مانده است.
هدف: این پژوهش با هدف اثربخشی مداخله مبتنی بر ذهن آگاهی بر خودمهارگری و رفتارهای پرخطر در نوجوانان دارای اختلال کمبود توجه / فزون کنشی همراه با اختلال رفتار هنجاری صورت گرفت.
روش: روش پژوهش حاضر شبه آزمایشی با طرح پیش آزمون - پس آزمون با گروه گواه و دوره پیگیری سه ماهه بود. جامعه آماری شامل نوجوانان پسر 13 تا 18 سال دارای اختلال کمبود توجه / فزون کنشی همراه با اختلال رفتار هنجاری مراجعه کننده به مرکز اورژانس اجتماعی شیراز در سال 1398 بودند، با روش نمونه گیری در دسترس 26 نفر بر اساس معیارهای ورود انتخاب شدند و به صورت تصادفی در دو گروه آزمایش و گواه گمارده شدند. گروه آزمایش مداخله مبتنی بر ذهن آگاهی (زیلوفسکا، 2012) را طی دو ماه و نیم در 10 جلسه 90 دقیقه ای دریافت نمودند. ابزارهای مورد استفاده شامل پرسشنامه خود مهارگری تانجنی (تانجی و بائومیسر، 2004) و پرسشنامه خطرپذیری نوجوانان ایرانی (زاده محمدی، احمدآبادی، حیدری، 1390) بود. داده های حاصل از پژوهش به شیوه تحلیل واریانس با اندازه گیری مکرر از نوع طرح های آمیخته با نرم افزار SPSS (نسخه 26) مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت.
یافته ها: نتایج نشان داد، تفاوت در دو گروه آزمایش و گواه از لحاظ نمره پس آزمون و پیگیری در متغیرخودمهارگری و رفتارهای پرخطر معنادار است (0/05 p).
نتیجهگیری: بر اساس یافته های این پژوهش، آموزش و به کارگیری تکنیک های مداخله مبتنی بر ذهن آگاهی می تواند در بهبود خودمهارگری و کاهش رفتارهای پرخطر در نوجوانان دارای اختلال کم توجهی / بیش فعالی همراه با رفتارهنجاری موثر باشد.
Background: Numerous studies have examined the effectiveness of mindfulness-based intervention in people with attention deficit hyperactivity disorder. But research that examines the effectiveness of mindfulness- based intervention in people with attention deficit hyperactive with conduct disorder has been overlooked.
Aims: This study aimed to investigate the effectiveness of mindfulness on self-control, and high-risk behaviors in adolescent's attention deficit hyperactivity disorder with conduct disorder.
Methods: The study method was quasi-experimental with a pretest-posttest design including a control group and a three-month follow-up period. The statistical population consisted adolescent boys aged between 13 to 18, with ADHD + CD who had been admitted to the social emergency of the city of Shiraz in the year 2019. Twenty-six adolescents with ADHD+CD were selected based on inclusion criteria through by convenience sampling method and were randomly divided into experimental and control groups. The experimental group received mindfulness-based intervention (zylowska,2012). during two and a half months which included ten 90-minute sessions The questionnaires used in this study included the the Tangney self-control questionnaire, and the Iranian adolescents’ risk-taking questionnaire. Data analysis was performed using the SPSS-26 software and analysis of variance with repeated measure, two-way mixed design
Results: result showed that the differences between the experimental and control groups in terms of post-test and follow-up scores in self-control variable and high-risk behaviors were significant (P
Conclusion: Based on finding of this study, training and application mindfulness-based intervention techniques can be effective in improving self-control and decrease of high-risk behaviour in adolescents with ADHD along with CD.