چکیده:
هدف پژوهش حاضر، طراحی و اعتباربخشی الگوی بهینۀ برنامۀ درسی سواد مالی برای دانشآموزان دورۀ متوسطۀ اول بود. برای گردآوری دادهها از رویکرد کیفی به شیوۀ تطبیقی و اسنادپژوهی استفاده شد. جامعۀ پژوهش شامل اسناد سواد مالی طی بازۀ زمانی 2020-2000 بود. نمونهگیری به شیوۀ هدفمند انجام شد و حجم نمونه شامل 90 سند بود. مبنای تحلیل و کدگذاری دادهها واحد مضمون بود. روایی دادهها از طریق سهسویهسـازی و چـک کـردن همکاران پژوهشگر اصلی و اعتباربخشی از طریق اجرای مجدد، حاصل شد. یافتهها مطابق با الگوی اکر در قالب مؤلفههای برنامۀ درسی سواد مالی شاملِ منطق، اهداف، محتوا، فرصتهای یادگیری، منابع، نقش معلم، زمان، فضا، گروهبندی و ارزشیابی، تبیین گردید. برای اعتباربخشی الگوی پیشنهادی از شیوۀ گروه کانونی استفاده شد. بر اساس نتایج حاصل، ویژگیهای مؤلفۀ اهداف برنامۀ درسی سواد مالی بدین صورت اولویتبندی گردید: 1) آمادهسازی نوجوانان در مدیریت امور مالی؛ 2) حصول امنیت مالی در ابعاد فردی، خانوادگی و اجتماعی؛ 3) برنامهریزیهای کوتاهمدت و بلندمدت مالی؛ 4) آیندهنگری و مسئولیتپذیری مالی؛ 5) خودکارآمدی مالی و کارآفرینی؛ 6) ایجاد نگرش انتقادی نسبت به مسائل مالی؛ 7) تقویت قدرت تجزیه و تحلیل و حل مسائل مالی و 8) درونیسازی ارزشهای دینی و اخلاقی. همچنین، تدوین استانداردهای ملی سواد مالی پیشنهاد شد.
The aim of this study was to design and validate the optimal model of financial literacy curriculum for junior high school students. In order to collect data, qualitative approach was used using comparative method and research documents. The study population consisted of financial literacy documents during 2000-2020. Sampling was done purposefully and the sample size consisted of 90 documents. The basis of data analysis and coding was the theme unit. Data validity was obtained through triangulation and checking of principal researcher colleagues and accreditation through re-implementation. The findings were explained in accordance with Akker's model in the form of components of financial literacy curriculum including logic, objectives, content, learning opportunities, resources, teacher role, time, space, grouping and evaluation. In order to validate the proposed model, focal group method was used. Based on the results, the characteristics of the objectives of the financial literacy curriculum were prioritized as follows: 1) preparing adolescents for financial management, 2) achieving financial security in individual, family and social dimensions, 3) short planning Long-term and long-term financial, 4) financial foresight and responsibility, 5) financial self-efficacy and entrepreneurship, 6) creating critical attitudes toward financial issues, 7) strengthening the power of analysis and solving financial problems, and 8) Internalizing religious and moral values. Also, the development of national standards of financial literacy was proposed.
خلاصه ماشینی:
واژگان کلیدی: اعتباربخشی، الگوی سواد مالی، طراحی الگو، متوسطۀ اول Designing and Validation the Optimal Model of Financial Literacy Curriculum for Junior High School Students Nafiseh Abaspour Isfahani, Javad Hatami, Alireza sadeqzadeh, Mohsen Imani, Adel Paighami 1 Ph. D.
نمونهگیری به شیوۀ هدفمند و ملاکمحور از طریق جستجوی کلیدواژههای سواد مالی (Financial Literacy)، تربیت اقتصادی (Economic Education) و مالی شخصی (Personal Finance) در پایگاههای داده Google Scholar، Science Direct، Irandoc، Elsevier، Springer، Sage، Eric، SID، Noormags و Magiran انجام شد.
نقش معلم, سطح استفادۀ معلم از مواد و منابع آموزشی، اثرات مهمی بر اثربخشی تدريس مفاهیم سواد مالی دارد؛ تصورات دانشآموزان از اثربخشی روشهای تدريس معلم، بر ارتقای سطح انگیزه و کاهش مشکلات يادگیری دانشآموزان تأثیر مستقیمی دارد؛ مرتبط ساختن محتوای کتب درسی با تجارب زندگی روزمره و علائق دانشآموزان، منجر به یادگیری بهینۀ سواد مالی میگردد؛ عدم توانمندی معلم در تدریس کارآمد موجب ایجاد نگرش منفی در دانشآموزان دربارۀ مفاهیم سواد مالی میگردد؛ نقش معلم راهنمایی و تسهیلگری در درک مفاهیم است؛ معلم به مثابۀ کنترلکننده و منبع دانش نیست؛ شايستگیهای علمی و حرفهای و تجربۀ معلم از عوامل اصلی تأثیرگذار بر يادگیری مفاهیم سواد مالی به شمار میرود؛ برخورداری از مهارتهای مدیریتی کلاس؛ بهرهگیری از روشهای فراگیرمحور و فعال؛ اجراکننده برنامههای آموزشی؛ بهرهگیری از بازیهای گروهی یک راهبرد آموزشی در تدريس مفاهیم مالی است و موجب کسب تجارب يادگیری بیشتر و واقعیتر در دانشآموزان میشود؛ استفاده از مثالهای مرتبط با زندگی واقعی به اثربخشی تدریس کمک مینماید (Sekwena, 2014; Flangan, 2014; Adu, Galloway & Olaoye, 2014; Pertiwi, Khafid & Setyadharma, 2019; Schnell & Loerwald, 2019 ).