چکیده:
هدف پژوهش حاضر عبارت بود از ارائه مدلی به منظور ارائه مدل کسب و کار فنبازارها در حوزه انرژیهای تجدیدپذیر. روش پژوهش عبارت بود از روش ترکیبی کیفی به روش تئوری زمینهای و مدل معادلات ساختاری به روش کمی. تعداد نمونه در بخش کیفی که به صورت هدفمند انتخاب شد، 20 نفر از کلیه مدیران ارشد و صاحب نظران، خبرگان، مدیران صنایع هایتک ایران در بخشهای مختلف شامل: تکنولوژی، اطلاعات، نانو، بایو، ژنتیک و غیره؛ در بخش کمی، با استفاده از فرمول کوکران 337 نفر از انتخاب شدند. ابزار تحقیق عبارت بود مصاحبه نیمه ساختار یافته و پرسشنامه محقق ساخته. تجزیه و تحلیل دادههای جمع آوری شده، در بخش کیفی به روش دلفی و از طریق کدگذاری (باز، محوری و انتخابی) با استفاده از نرم افزار MAXQDA و در بخش کمی به دو روش توصیفی و استنباطی با استفاده از نرم افزارهای SPSS 16 و Smart PLS انجام شد. نتایج نشان داد چهارده مولفه در تبیین مدل ارائه مدل کسب و کار فنبازارها در حوزه انرژیهای تجدیدپذیر نقش دارند که عبارتند از؛ شرکای کلیدی، فعالیتهای کلیدی، جریان درآمد، منابع کلیدی - فیزیکی، منابع کلیدی- فکری، منابع کلیدی- منابع انسانی، ارزش- نام تجاری، ارزش- حرکت در لبه علم و فناوری، ارزش- قیمت، ارزش- تحویل به موقع و دسترسی آسان، روابط با مشتری، بخش مشتری، کانالهای توزیع، و در نهایت هزینهها و ساختار آن. جهت بررسی برازش مدل، به بررسی X2، R و RS؛ پرداخته شد که وجود X2 پایین و نسبت کای دو به درجه آزادی کمتر از سه، و همچنین ضریب تعینن و ضریب تعیین تعدیل شده محاسبه شده؛ نشاندهنده برازش مناسب مدل بود.
مدلهای کسب و کار، ساختارهای اساسی نحوه ایجاد، عرضه و توسعه و نفوذ شرکتها، به عنوان موتور اقتصاد هر کشور هستند. انها سرعت رشد اقتصادی و میزان مصرف منابع را تعیین میکنند. مدلهای کسب و کار علاوه بر تعداد و نوع مشاغل موجود، کیفیت و قیمت در بازار، کیفیت جوامع و زندگی را نیز تعیین میکنند. (Lindsay Clinton, Ryan Whisnant، 2018)تحقیقات نشان میدهد که شیوههای جستجو بخش مهمی از فرایند نواوری است. از تيوری دانش مبتنی بر نواوری و تکنیکهای اماری پیشرفته (کوپولا با استنتاج بیزی)، نشان می دهد که شرکتهای در حال تاسیس بطور عمده در هنگام معرفی مدلهای جدید کسب و کار، هنگام نواوری محصولات و فرایندها به چندین منبع خارجی با جستجوی عمیق وگسترده متکی هستند. این جستجوی عمیق وگسترده خارجی برای نواوری مدلهای کسب و کار (BMI) مهم است زیرا در هنگام معرفی مدلهای جدید تجاری که بیشتر به جای دانش فنی یا ضمنی در تجارت تکیه دارند، این مدل به دنبال کشف دانش در زمینه فعالیت شرکتهاست. (Yuliya Snihur, Jonas Wiklund، 2019 )