چکیده:
هدف این تحقیق بررسی ویژگیهای دانشآموز از دیدگاه اسناد آموزشوپرورش و نقد آن بر اساس کتاب «آداب المتعلمین» خواجهنصیرالدین طوسی است. روش بهکاررفته در این پژوهش تحلیل اسناد و انتقادی بوده است. براین اساس ابتدا بخش مبانی انسانشناسی سند تحول بنیادین آموزشوپرورش موردبررسی قرار گرفت و با توجه به آن ویژگیهای دانشآموز صورتبندی شد. سپس با مراجعه به کتاب «آداب المتعلمین» خواجهنصیرالدین طوسی به مشخصات دانشآموز اشاره شد و در پایان با معیار قرار دادن کتاب «آداب المتعلمین»، ویژگیهای دانشآموز در سند موردنقد قرار گرفت یافتههای تحقیق نشانگر آن است که علیرغم وجود ویژگیهای مشترک، برخی از ویژگیهای دانشآموز از دیدگاه خواجهنصیرالدین طوسی وجود دارد که در سند تحول بنیادین آموزشوپرورش کمتر به آن توجه شده یا اصلا وجود ندارد. در اسناد آموزشوپرورش، بهطورکلی تاکید مناسب و کافی بر مبانی و اصول صورت گرفته و اشاره اندکی به روشهای مشخصشده است و این در حالی است که خواجهنصیرالدین طوسی در کتاب «آداب المتعلمین» به معرفی خصوصیات و روشهای تربیتی مبتنی بر اصول و بنیادهای دینی میپردازد.
The purpose of this study is to examine the characteristics of students from the perspective of education documents and its critique based on the book \"Etiquette of Learners\" by Khajeh Nasir al-Din Tusi. The method used in this research was document analysis and criticism. Based on this, first, the anthropology basics section of the document of fundamental change in education was examined and the student\'s characteristics were formulated according to it. Then, referring to the book \"Etiquette of the Learned\" by Khajeh Nasir al-Din Tusi, the characteristics of the student were mentioned, and at the end, by placing the book \"Etiquette of the Learned\" as a criterion, the characteristics of the student were criticized in the document. Existence of common features, there are some features of the student from the point of view of Khajeh Nasir al-Din Tusi, which are less considered or do not exist at all in the document of fundamental transformation of education. In education documents, in general, there is a sufficient and appropriate emphasis on the principles and principles and little reference is made to the specified methods, while Khajeh Nasir al-Din Tusi in the book \"Etiquette of the Learned\" introduces the characteristics and methods of education based It deals with religious principles and foundations.
خلاصه ماشینی:
فصلنامه ایدههای نو در تعلیم و تربیت، دوره دوم، شماره دوم، بهار 1401، صفحات 26-15 تاریخ دریافت: 09/12/1400 تاریخ پذیرش: 17/01/1401 چکیده هدف این تحقیق بررسی ویژگیهای دانشآموز از دیدگاه اسناد آموزشوپرورش و نقد آن بر اساس کتاب «آداب المتعلمین» خواجهنصیرالدین طوسی است.
اندک ملاحظهای به گذشته تربیت اسلامی نشانگر آن است که مربیان بزرگ اسلامی به گونههای متفاوتی به تربیت انسان پرداختهاند و توجه به ابعاد گوناگون نظرات آنها راهگشا و راهنمای مشکلات تربیت کنونی است: بررسی وضعیت آموزشوپرورش از صدر اسلام تا قرن چهارم هجری حکایت از آن داشت که در ایران همانند سایر ممالک جهان طی این دوره نخستین نهادهای آموزشی در جوار تشکیلات مذهبی، مساجد دایر شده است و غرض اصلی تعلیم و تربیت دانشآموز در این دوره اجتماعی کردن دانشآموز و سازگار نمودن او با محیط محلی و انتقال میراث فرهنگی جامعه محلی بوده است (آقازاده، 1389).
براین اساس، برای پاسخ به سؤال اول و دوم تحقیق از روش تحلیلی اسناد استفادهشده است؛ به این صورت که اسناد و مدارک دستاول در تربیتمعلم کشور و نیز آثار خواجهنصیرالدین طوسی (آداب المتعلمین) انتخابشده و مضامین و عبارات موجود در آنها که بهنوعی اشاره به مبانی انسانشناسی داشته همچنین در خصوص متربی، بهخصوص ویژگیهای آن انتخاب و بازسازیشده است.
در سند تحول آموزشوپرورش اخلاق و سعادت انسان بهطورکلی در قالب طرح مبانی، اصول مطرحشده و به روشهای عینی و ملموس اشاره کمتری شده است، درحالیکه خواجهنصیرالدین طوسی در آداب المتعلمین به روشهای مشخص و عملیاتی اشارهکرده است و وجود مبانی و اصول تربیت مبتنی بر نگرش توحیدی بهخوبی در روشهای تربیتی وی قابلملاحظه است.