چکیده:
کودکان هر جامعه ای، نقش اساسی در آیندة آن جامعه دارند، توجه به تربیت و پـرورش صـحیح آنـان
میتواند در اعتلاء و ارتقاء شان آن جامعه مهمترین تاثیر را داشته باشد؛ همانگونه که کوتاهی و اهمـال
در این رابطه میتواند بزرگترین زیان و خسارت را برای آینده، بدنبال داشته باشد. «اثبات وظیفه منـدی
نظام اسلام در حوزة تربیت و پرورش همه جانبۀ کودکان در ساحت اجتماعی»، «توجه دادن به اهمیـت
و حساسیت مدارس ابتدائی، به عنوان کانون و مرکز تجمع کودکان» و «استنباط و ارائـه حکـم شـرعی
نسبت به توجه ویژه به این مدارس از منابع و مصادر شرعی»، با بهره گیری از «منهج اجتهادی/ فقهـی»
فرآیند و برآیند محتوایی و روشی مقاله حاضر را به خود اختصاص داده است. رهاورد تحقیـق نیـز بـا
تاکید بر غنا، اتقان و جذابیت خطابات شرعی در این حوزه، عبارت اسـت از: «تفکیـک سـاحت هـای
فردی و خانوادگی (که از وظائف پدر و مادر است) از ساحت های اجتماعی و عمومی (که از وظـائف
نظام اسلامی است)» و سپس «تبیین هر کدام» و «تعیین پیام هـا و نکـات مهـم خطابـات شـرعی ایـن
عرصه».
الاطفال هم الرکن الاساس فی مستقبل کل مجتمع ، الاجتماع بشيونهم والعنایه بتربیتهم
وتنمیتهم الصحیحه، له دور کبیر فی تقدم المجتمع ، کما ان الاهمال والتقصیر فی هذه او
الناحیه قد یودی الی خسارات جسیمه غیر قابله التعویض . اثبات مسيولیه النظام
الاسلامی قباله الاطفال ، فی رعایه التربویه والتعلمیه الشامله لجمیع ابعادهم خاصه
الاجتماعیه، والفات النظر الی اهمیه المدارس الابتدايیه و شده حساسیتها من جهه انها
مرکز تجمع الاطفال و محطه نشاطاتهم و عرض الحکم الشرعی لمهام هذه المدارس من
خلال دراسه المصادر الاسلامیه والاستنباط منها بالمنهجیه الاجتهادیه المرکزه علی اعطاء
نتايج ملموسه فی الشکل والمضمون هو الامر الذی هذا المقال علی عاتقه ضمن بذل
الجهود فی فصل الساحه الاجتماعیه لهذه المسيولیه الملقاه علی عاتق النظام الاسلامی عن
ساحه الفردیه لها الموجه الی الوالدین والی قمی الاطفال وبیان النقاط والرسايل المهمه
المنظوره فی الخطابات الشرعیه فی هذا المجال .
خلاصه ماشینی:
دليل ديگري که براي اثبات وجوب توجـه ويـژه بـه مـدارس ابتـدائي در نظـام اسـلامي ميتوان ذکر نمود، روايتي است که شأن ادارة کودکان را شأن حکومـت معرفـي کـرده اسـت : محمد بن يعقوب الکليني عن علي بن ابراهيم عـن ابيـه عـن النـوفلي عـن السـکوني عـن ابـي عبدالله (ع ): ان اميرالمؤمنين (ع ) القي حسبيان الکتاب الواحهم بين يديه ليخير بينهم ، فقـال : امـا انهـا حکومۀ والجور فيها کالجور في الحکم ، أبلغوا معلمکم ان ضـربکم فـوق ثـلاث ضـرباب فـي الاء اقتص منه ؛ سکوني از امام صادق (ع ) نقل کرده است که کودکان مکتب خانه ، برگه هاي درسي خود را در مقابل اميرالمؤمنين (ع ) قرار دادند تا اينکه حضرت خوش خط ترين و بهتـرين آنهـا انتخـاب نمايد حضرت فرمودند: اداره کردن کودکان مانند حکومت است ، ستم در آن ، سـتم در حکومـت است ، به معلمانتان بگوئيد حق زدن کودکان به بيشتر از سه ضربه را ندارد، وإلا قصاص خواهنـد شد (عاملي، همان ، ١٨: ٥٨٢).
نکته سوم : اميرالمؤمنين (ع ) ظاهرا اين حديث را در زمـاني فرمـوده انـد کـه خـود، حـاکم اسلامي بوده اند، با توجه به اينکه در متن حديث آمده است ، کودکـان مکتـب خانـه ، دفترهـاي درآمدي بر نظام خود را مقابل اميرالمؤمنين (ع ) گذاشتند و از حضرت خواستند کـه دربـارة مطالـب علمـي يـا آموبزش فقه بتحدکائويمتميبتني حسن خط ، ميان آنان قضاوت نمايند استفاده مـيشـود کـه ميـان اميرالمـؤمنين (ع ) بـه عنـوان خليفۀ مسلمانان با کودکان ارتباط وجود داشته است ، ارتباطي صميمي و نزديـک کـه کودکـان بدون حساس ترين يا خجالت ، دفترهاي خود را مقابل حضـرت قـرار داده و از ايشـان بـراي قضاوت ، کمک طلبيدند.