چکیده:
مقاله حاضر به دنبال نگاه تحلیلی از انعکاس سبک تنزیلی در آثار فریقین است. سبک تنزیلی اگر چه از سبکهای نوظهور است، امّا پیشینهای به قدمت تاریخ نزول قرآن دارد. و روشی است که بنابر ادلهی موافقان این سبک، امیرالمومنین علی علیه السلام در مصحف خود آن را اتخاذ نموده است. سبک تنزیلی یا سبک به ترتیب نزول آیات و سورههای قرآن، از سبکهایی میباشد که گسترهی وسیعی در آثار فریقین داشته و انعکاسی فراتر از تفسیر قرآن یافته است. این سبک در مقابل سبک تفسیر بر اساس مصحف موجود قرار گرفته است و به بیان و تفسیر بر اساس سیر نزول میپردازد. پیروان این سبک معتقدند که سبک به ترتیب نزول به معنای تغییر در مصحف رایج قرآن نمیباشد و هیچکس با هیچ هدفی نمیتواند تغییری در ترتیب مصحف رایج ایجاد نماید. نگارندگان انعکاس این سبک را در بیان مباحث نظری (بحث از ترتیب نزول سورهها و جداول، بحث از مصحف امام علی علیه السلام و بحثهای مقدماتی و مبادی این سبک) ، در تدوین تفاسیر به ترتیب نزول سورهها به دو صورت ترتیبی و موضوعی و در بیان مباحث تاریخی از جمله سیرهی رسول اکرم صلی الله علیه و آله یافتهاند. از این رو، برای رساندن این سبک تفسیری به مراحل پختگی و کمال و از بین بردن خلاهای موجود در آن، ضرورت پرداختن به این سبک را احساس نموده و سعی در بیان انعکاس سبک تنزیلی در آثار فریقین نمودهاند. به امید آنکه این نوشتار زمینهی تحقیقات گستردهتر و گامی در جهت تقریب مذاهب اسلامی شیعه و سنی گردد. مطالب این نوشتار به روش کتابخانهای جمعآوری و به صورت توصیفی ـ تحلیلی بیان شده است.
The current essay seeks to provide an analytic vision of the reflection of the revealed style in the works of Sunni and Shia scholars. It is a method that according to the reasons of the proponents of this style has been adopted by Prince of the Believers Imam Ali (peace be upon him) in his version of Quran. Revealed style or the method focused on the sequence of the revelation of the verses and chapters of Holy Quran is one of those styles that has been extensively used in the works of Sunni and Shia scholars and it has found a reflection beyond the interpretation of Quran. This reflection in the expression of the theoretical issues (discussion of the sequence of revelation of chapters and tables, discussion of Imam Ali's Quran and preliminary debates and the foundations of this style) can be seen in the preparation of the exegeses based on the sequence of the revelation of the chapters and in expression of the historical issues including the traditions of Prophet Mohammad (peace be upon him). The authors have felt the need for discussion of this exegetical style in order to bring it to its fruition and seek to express the reflection of the revealed style in the works of Sunni and Shia works. We hope that this essay would pave the ground for approximation of the Islamic denominations. The data used in this essay have been collected based on library studies and expressed in descriptive and analytic form.
خلاصه ماشینی:
نگارندگان انعکاس این سبک را در بیان مباحث نظری (بحث از ترتیب نزول سورهها و جداول، بحث از مصحف امام علی علیه السلام و بحثهای عطیه السادات یزدی خواه، طلبه سطح 4 تفسیر تطبیقی مجتمع آموزش علوم اسلامی کوثر، yazdikhah.
com) مقدماتی و مبادی این سبک)، در تدوین تفاسیر به ترتیب نزول سورهها به دو صورت ترتیبی و موضوعی و در بیان مباحث تاریخی از جمله سیرهی رسول اکرم صلی الله علیه و آله یافتهاند.
با توجه به این متغیرها چگونه جریان نزول قرآن را همچون کارخانهای غیر هوشمند و با ظرفیت اسمی ۳۶۳۰ کلمه در سال بشماریم و بر اساس آن سال نزول و مرتبه سورهها را معین کنیم؟» (بهجت پور، 1392: ۱۹۶) در مورد نگاشتههای علمای شیعه و اهل سنت پیرامون مصحف امام علی علیه السلام چنین به نظر میرسد که در یک سطح هستند و علمای علوم قرآنی هر دو مذهب در آثار خود به ترتیب نزول بودن مصحف امام علیه السلام اشاره نمودهاند.
اهل سنت دروزه در کتاب «سیرة الرّسول صور مقتصبة من القرآن الکریم» بر اساس ترتیب نزول سورهها و بر پایه آیاتی از قرآن که راجع به زندگی پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله است، به گزارش تاریخ و سیرهی ایشان پرداخته است.
ایشان بعد از بیان مباحث نظری سبک تنزیلی و مباحث گسترده علوم قرآنی تفسیر خود را در سه بخش بر اساس ترتیب نزول آیات تدوین مینماید.
از این رو در نوشتار خود ترتیب نزول آیات و سورهها را در نظر داشته و بر اساس آن تفسیر نموده است (ر.