چکیده:
مناظره، بهترین روش تعلیم عقیده و علوم آلهی و فلسفه و احکام و موثرترین شیوه برای تکامل عقل و رشد جامعه
است که قرآن برای ترویج معارف اسلام به پیامبر اکرم(ص) امر میکند از روش مناظره استفاده کند و این در سیره عملی
پیامبران و اولیاء ایشان (ع) و شاگردانشان دیده میشود.
مناظره از زمان خلقت بشر بوده و خواهد بود؛ زیرا زمینه رشد و اصلاح باورها را فراهم میکند که در این مقاله سعی
شده به جوانب مختلف و روشهای مناظره و آداب آن از نگاه قرآن و روایات بپردازیم.
در این مقاله ابتدا تعریفی لغتی و اصطلاحی از لفظ و واژه مناظره ارائه شده و سپس اقسام و انواع مناظره، در طول
بحث فواید و آداب مناظره در حد اختصار مفید بیان شده است. در ادامه نیز تاثیر مناظره ممدوح و مذموم در جامعه را تبیین
نموده و در آخر نمونهای روایی از مناظره شاگردان اهل بیت(ع)را ذکر کردهایم تا از منظر مصداق شناسی و تعیین موضوع
کلام مبهم نباشد.
روش پژوهش این مقاله به صورت کتابخانهای بوده است و با تتبع و جستجو و مطالعه در کتب مرتبط، دادههای
امللاعاتی این مقاله جمع آوری و به مرحله کتابت در آمده است.
کلید واژه
مناظرهء مجادله. قرآن, روابات. مناظره ممدوح. مناظره مذمومم اقناعی, نقض.
The debate is the best way of teaching divine knowledge and belief,
philosophy and sentences and the most effective way to develop wisdom
and to grow society that the Qur’an orders the prophet of Islam to use the
method of debate to promote the teachings of Islam and this is seen in the
practical life of prophets and their companions and disciples.
The debate there has been since the creation of mankind and will continue
to be, because it provides the context for the growth and improvement
of beliefs. In this paper we try to consider the different aspects and
methods of debates and its rituals from the perspective of the Quran and
narrations.
In this article, first, a lexical and terminological definition of the word
and term of the debate is presented and then, the types and forms of debate
are expressed during the discussion of the benefits and rituals of the
debate in a nutshell. In the following, we have explained the impact of
praised and condemned debates on the society. Finally, we have mentioned
a narrative example of the debates of the disciples of Ahl al-Bayt ,
in order not to be ambiguous from the point of view of the subject matter.
The research is carried out with library method and the information
in this article is collected and written by searching and studying related
books.
خلاصه ماشینی:
روش هاي مناظره در قرآن و روايات مجتبي اسدي متقاعد* چکيده مناظره ، بهترين روش تعليم عقيده و علوم الهي و فلسفه و احکام و موثرترين شيوه براي تکامل عقل و رشد جامعه است که قرآن براي ترويج معارف اسلام به پيامبر اکرم(ص) امر مي کند از روش مناظره استفاده کند و اين در سيره عملي پيامبران و اولياء ايشان و شاگردانشان ديده مي شود.
بحث و جدال در اين امر از نظر پيشوايان ديني ، جز درباره ذات ذو الجلال ، اگر طبق اخلاق اسلامي صورت گيرد، ممدوح و ستوده است ، چرا که دين اسلام بر پايه منطق ، دليل و برهان قرار دارد و پيروان آن از مباحثه و مناظره واهمه اي ندارند.
معناي ديگر مناظره مذموم ، جدل مي باشد؛ يعني شخص از مسلمات و قضيه هاي مقبول ديگري استفاده مي کند بر رد نظر مقابل و در نتيجه مغلوب کردن طرف ، از بين بردن رأي مقابل است (همسو، ١٣٦٠ش ، ص ٥٤٧-٥٥١).
(همسو، ١٣٦٠ش ، ص ٥٤٧-٥٥١) تاريخچه تاريخ مناظره از زمان خلقت بشر شروع شد در آن هنگام که ملائک به خداوند احتجاج مي کنند که چرا بشر را خلق مي کني تا در زمين فساد کنند، و خون همديگر را به ناحق بريزند، در حالي که ما تو را تسبيح تقديس مي گوييم ؛ خداوند در جواب فرمود: من چيزي را مي دانم که شما نمي دانيد «اني اعلم ما لاتعلمون » (بقره /٣٠).
هشام گفت : اگر جواب آن سؤال را مي خواهي ، اين است جواب آن (سپس جواب امام را براي او بيان کرد).