چکیده:
فعالیتهای اقتصادی و صنایع اغلب در مناطق خاصی تمرکز مییابند. صنایع مرتبط با فعالیتهای کشاورزی به خصوص صنایع دامی نیز از چنین الگویی پیروی میکنند. شناسایی الگوهای فضایی گاوداریهای صنعتی و نیروهایی که موجب استقرار آنها در مناطق خاص میشود از اهمیت زیادی برخوردار است زیرا میتواند نقش مهمی در طراحی برنامههای آمایشی با هدف توزیع بهینه صنایع دامی متناسب با توانمندیهای مناطق داشتهباشد. این پژوهش با هدف مدلسازی توزیع فضایی گاوداریهای صنعتی و تعیینکنندههای اصلی آن در سطح استانهای ایران انجام شده است. دادههای پژوهش مربوط به تعداد گاوداریهای فعال بهتفکیک استانها و مستخرج از نتایج آمارگیری، از گاوداریهای صنعتی کشور در سالهای 1392، 1395و 1398 میباشد. از رگرسیون وزنی جغرافیایی پواسن(GWPR) برای مدلسازی روابط بین توزیع فضایی گاوداریهای صنعتی و تعیینکنندهها استفاده شد. نتایج نشان میدهد که توزیع فضایی و زمانی گاوداریهای صنعتی در دورههای مورد بررسی تغییرپذیری فضایی و زمانی کمی دارند. به طورکلی، گاوداریهای صنعتی فعال عمدتاً در مناطق مرکزی، جنوب(استان فارس) و شمالشرق تمرکز یافتهاند، این الگو در طی دورههای مورد بررسی تقریباً ثابت بودهاست اما در سال 1398 تاحدودی مناطق شمال غربی نیز بدان افزوده شدهاست. نتایج مدل نشانمیدهد که 84 درصد از انحراف تبیینشده مربوط به متغیرهای مورد بررسی(درصد تولید جو، درصد تولید علوفه، میانگین ارتقاع، تولید ناخالص داخلی، متوسط دما، متوسط بارش، تراکم شبکه راه و درصد جمعیت) است. نتایج ضرایب محلی مدل GWPR نشان داد که مقادیر آن در سراسر فضا یکسان نیست و باتوجه به شرایط محلی تغییر میکند. همچنین مدل GWPR عملکرد بهتری در مقایسه با مدل GPR دارد.
خلاصه ماشینی:
شناسايي الگوهاي فضايي گاوداريهاي صنعتي و نيروهايي که موجب استقرار آنها در مناطق خاص ميشود از اهميت زيادي برخوردار است زيرا ميتواند نقش مهمي در طراحي برنامه هاي آمايشي با هدف توزيع بهينه صنايع دامي متناسب با توانمنديهاي مناطق داشته باشد.
اين پژوهش با هدف مدل سازي توزيع فضايي گاوداريهاي صنعتي و تعيين کننده هاي اصلي آن در سطح استان هاي ايران انجام شده است .
به طورکلي، گاوداريهاي صنعتي فعال عمدتاً در مناطق مرکزي، جنوب (استان فارس ) و شمال شرق تمرکز يافته اند، اين الگو در طي دوره هاي مورد بررسي تقريباً ثابت بوده است اما در سال ١٣٩٨ تاحدودي مناطق شمال غربي نيز بدان افزوده شده است .
ابتدا، الگوي توزيع فضايي در سطح استان ها در سال هاي١٣٩٢، ١٣٩٥ و ١٣٩٨ بررسي شده است و سپس ، با استفاده روش رگرسيون فضايي، جزئيات بشتري از تمرکز منطقه اي در گاوداري صنعتي ارائه ميشود.
* - Scale Economies † - Network Economies ‡ - Spatial Spillovers § - Thick Market Effects بهره مندي از امکانات طبيعي * امکانات طبيعي به طور نامتوازن در ميان مکان ها توزيع شده اند و دليل تمرکز صنايع در مکان هاي خاص را تبيين ميکند)٢٠١٥ ,Ercole).
اين پژوهش با هدف مدل سازي توزيع فضايي گاوداريهاي صنعتي و تعيين کننده هاي اصلي آن در سطح استان هاي ايران انجام شد.
, 2007, Geographical concentration of manufacturing industries in China: The importance of spatial and industrial scales, Eurasian Geography and Economics, 48(5), 603-625.