چکیده:
یکی از معضلات موجود در شهرهای امروزی، مشکلات برنامهریزی کاربری زمین و استفاده بیرویه از انواع وسایل نقلیه موتوری به خصوص اتومبیلهای شخصی است که منجر به تراکم ترافیکی و افزایش مصرف انرژی و عوارض جانبی همچون افزایش آلودگی جوی و صوتی، کاهش سطح سلامت و کاهش کیفیت زندگی شهروندان شده است . تحقیق حاضر در این راستا به ارزیابی تأثیرات برنامهریزی کاربری زمین بر میزان مصرف انرژی در شهر تبریز پرداخته است و از نظر نوع کاربردی و از نظر ماهیت توصیفی- تحلیلی میباشد. با توجه به سه رویکرد شهر فشرده، رشد هوشمند و برنامهریزی حمل و نقل محور شاخصهایی برای بررسی تأثیر کاربری زمین شهری بر ایجاد سفر و میزان مصرف انرژی استخراج شده است. با استفاده از شعاع دسترسی تحلیل شبکه که یکی از ابزارهای بررسی محدوده خدمات شهری در سیستم اطلاعات جغرافیایی میباشد شاخصهای بررسی و نقشهسازی شده است. شرایط نشاندهنده وضعیت مناسبتر مناطق مرکزی شهر نسبت به مناطق حومه شهری دارد و زیرساختهای مناسبی در این راستا در این قسمت از شهر وجود دارد و توزیع کاربریها و دسترسی به مراکز مهم شهری مطلوبتر میباشد و باعث حمایت بیشتر از پیادهروی و حمل و نقل عمومی در این قسمت از شهر شده است. این مسأله لزوم توجه بیشتر به برنامهریزی کاربری زمینشهری را در کل شهر تبریز و به خصوص در حومه شهر را نمایان و ضروری مینماید چرا که در صورت رفع مشکلات موجود در زمینههای مختلف در حومه شهر و رفع نیازهای آنها در همان منطقه باعث کاهش رجوع کاربران حومه شهری به مرکز شهر و کاهش ترافیک و کاهش سفر هم در مرکز و هم در حومه شهر خواهد شد.
One of the problems in today's cities is lack of proper land use planning and the overuse of various types of motor vehicles especially private cars, which lead to traffic congestion and increased energy consumption resulting to side effects such as increased atmospheric and noise pollution, reduced health and quality degradation. The present research has been conducted to evaluate the effects of land use planning on travel generation and energy consumption in Tabriz city and is descriptive-analytical in terms of its applied and descriptive nature. With regard to three intensive cities approaches, intelligent growth and transport planning, indicators have been developed to study the impact of urban land use on travel and energy consumption. Using the radius of access in the network analysis, which is one of the tools for reviewing the range of urban services in the GIS, the indicators surveyed by the GIS show a more favorable situation of the city's central regions than urban suburbs, and there is an appropriate infrastructure in this part of the city. This issue necessitates more attention to the planning of land use in the whole city of Tabriz, especially in the suburbs. This is because it reduces the people’s use of the suburbs in case the existing problems in the areas are eliminated and their needs are met. A city in the city center will reduce traffic and reduce travel both in the center and in the suburbs.
خلاصه ماشینی:
از دیگر سوی نبود برنامه ریزی کاربری زمین مناسب با نیازهای شهری در کشور و کمبود وسایل حمل ونقل عمومی مناسب و عدم دسترسی آسان به ایستگاه های این وسایل سبب استفاده بیش از حد از خودروهای شخصی و بروز مشکلات بیش تری در مقوله از بین رفتن محیط زیست و مصرف بالای انرژی شده است ,Miladi( ١٤ :٢٠١٤( با توجه به مطالب فوق و با توجه به این که شهر تبریز به عنوان یکی از کلان شهرهای مهم و پرجمعیت کشور است ، نیز عدم توجه به برنامه ریزی کاربری زمین و در کنار آن تجمع امکانات و خدمات در شهر تبریز و متناسب با آن مهاجرت جمعیت به آن باعث رشد و توسعه گسترده کالبدی، اجتماعی و اقتصادی شده است که بر اساس نتایج سرشماری عمومی نفوس و مسکن در سال ١٣٩٥، جمعیت آن در حدود ١٧٧٣٠٣٣ نفر و جمعیت مرکز این شهرستان ١٥٥٨٦٩٣نفر برآورد شده است .
در این پژوهش شاخص های تحقیق با استفاده از تحلیل شبکه و همچنین روش های مختلف در سیستم اطلاعات جغرافیایی نقشه سازی شده است و وضعیت شهر تبریز با توجه به سه رویکرد مورد نظر در زمینه کاربری زمین شهری و تأثیر بر مصرف انرژی بررسی 4- Baidu Map شده است .