چکیده:
رشد و توسعه در بخشهای مختلف اقتصادی، گویای چشمانداز کلی اقتصاد آن کشور است. کشورهای در حال توسعه، از جمله ایران، میتوانند با آیندهنگری و داشتن برنامهریزی صحیح و نگرش به عوامل تأثیرگذار بر سیاستهای پولی به توسعه مالی و در ادامه، به رشد اقتصادی دست یابند. برای تنظیم و هدایت سیاستهای پولی، رابطه بین تورم و رشد اقتصادی اهمیت دارد. در دنیا، بهمنظور رسیدن به رشد اقتصادی از ابزارهای مالی مختلفی استفاده میشود، در حالی که در ایران، بهدلیل ربوی بودن، نمیتوان از بسیاری از این ابزارها استفاده کرد. به همین دلیل در کشور ما از ابزارهای مالی اسلامی بهعنوان ابزاری مناسب برای تبادلات اقتصادی و بانکی استفاده میشود. در این پژوهش، رابطه بین ابزارهای مالی اسلامی (صکوک) و رشد اقتصادی در ایران بررسی شده و برای بررسی این رابطه، از روش تصحیح خطای مدل ARDL استفاده شده است. دادههای فصلی از ابتدای سال 2010 تا فصل آخر سال 2018 (سال 1389 تا 1397) ارزیابی شده است. نتایج برآورد الگو نشان میدهد که در سالهای مورد مطالعه، صکوک بر رشد اقتصادی ایران تأثیر مثبت و معناداری داشته است.رشد و توسعه در بخشهای مختلف اقتصادی، گویای چشمانداز کلی اقتصاد آن کشور است. کشورهای در حال توسعه، از جمله ایران، میتوانند با آیندهنگری و داشتن برنامهریزی صحیح و نگرش به عوامل تأثیرگذار بر سیاستهای پولی به توسعه مالی و در ادامه، به رشد اقتصادی دست یابند. برای تنظیم و هدایت سیاستهای پولی، رابطه بین تورم و رشد اقتصادی اهمیت دارد. در دنیا، بهمنظور رسیدن به رشد اقتصادی از ابزارهای مالی مختلفی استفاده میشود، در حالی که در ایران، بهدلیل ربوی بودن، نمیتوان از بسیاری از این ابزارها استفاده کرد. به همین دلیل در کشور ما از ابزارهای مالی اسلامی بهعنوان ابزاری مناسب برای تبادلات اقتصادی و بانکی استفاده میشود. در این پژوهش، رابطه بین ابزارهای مالی اسلامی (صکوک) و رشد اقتصادی در ایران بررسی شده و برای بررسی این رابطه، از روش تصحیح خطای مدل ARDL استفاده شده است. دادههای فصلی از ابتدای سال 2010 تا فصل آخر سال 2018 (سال 1389 تا 1397) ارزیابی شده است. نتایج برآورد الگو نشان میدهد که در سالهای مورد مطالعه، صکوک بر رشد اقتصادی ایران تأثیر مثبت و معناداری داشته است.
Economic growth and development can offer a broad perspective of a country's economy. Developing countries, such as Iran, can attain financial development and economic growth through foresight, planning, and identifying the factors affecting monetary policies. The relationship between inflation and economic growth matters for formulating and directing monetary policies. Various financial instruments are employed to secure economic growth worldwide. By contrast, many of these instruments are not used in Iran, as they are usurious (Rabavi). Instead, Islamic financial instruments are utilized as suitable tools for banking and economic transactions in Iran. The present study examines the relationship between Islamic financial instruments (Sukuk) and economic growth in Iran. It draws on the ARDL approach. It evaluates seasonal data from early 2010 to the last season of 2018. The results of the model's estimation indicate that Sokuk has significantly and positively affected Iran's economic growth during the period under investigation.
خلاصه ماشینی:
در اين پژوهش ، با هدف بررسي ارتباط و اثرگذاري توسعه ابزار مالي اسلامي (صـکوک ) بـر رشـد اقتصادي با در نظر گرفتن اثر تعديلي تورم در ايران از فرم تصحيح خطاي مدل ARDL استفاده شده و در آن ضرايب مربوط به مدل هاي کوتاه مدت و بلندمدت و تصحيح خطا براي دوره زماني از فصـل اول سال ٢٠١٠ تا فصل چهارم سال ٢٠١٨ برآورد شده است .
پيشينه پژوهش هاي داخلي اهميت رابطه بين توسعه ابزارهاي مـالي اسـلامي و متغيرهـاي اقتصـاد کـلان ، بـه ويـژه GDP کـه نشان دهنده رشد اقتصادي کشورهاست ، از موضوع هايي است که نمي توان از آن چشم پوشـي کـرد و بسياري از پژوهشگران ، چه در داخل کشور و چه در کشورهاي مختلف ، همواره به آن توجه داشته اند.
در مقاله سروش و صادقي (١٣٨٦) با عنوان مديريت ريسک اوراق بهادار اجاره (صـکوک اجـاره ) که در دوره زماني ١٩٩٩ تا ٢٠٠٧ انجام گرفت ، جنبه هـاي گونـاگون صـکوک اجـاره ، ريسـک هـاي گوناگون اين ابزار بررسي و شناسايي شد و برخي از روش هاي پوشش و مـديريت آن نيــز معرفــي شد و نتيجه گرفته شد که در جهان اسلام نيز در سال هاي اخير بـا درک نيـاز بـه توسـعه بازارهــا و ابزارهاي مبتني بر شريعت اسلامي که متناسب با اصول اسلامي باشد، بازارهاي مـالي اســلامي بــا سرعت بسيار فراواني در حال توسعه و تجهيز هستند.