چکیده:
اشتغال غیررسمی بهدنبال صنعتی شدن و افزایش شهرنشینی بیش از پیش ظاهر شده که منجر به عدمحمایت از نیروی کار گردیده است. امروزه با گسترش شهرنشینی و ایجاد اقتصاد غیررسمی، ضرورت بررسی این بخش از اقتصاد، بیشازپیش، اهمیت یافتهاست. اشتغال غیررسمی از مهمترین معضلاتی است که در اقتصاد کشور مطرح است. این مسئله، علاوه بر تأثیر بر زندگی شخص کارگر، از ابعاد مختلف، از جمله بُعد روانی و خانوادگی، دارای پیامدهای مدیریتی / سازمانی، اقتصادی و اجتماعی مهم و مختلفی است که ضرورت پژوهش در این زمینه را بیش از پیش مشخص میسازد. این پژوهش در راستای شناسایی پیامدهای منفی اشتغال غیررسمی انجام شده و روش آن توصیفی-پیمایشی و از نظر هدف، کاربردی است. نمونۀ آماری پژوهش شامل خبرگان در حوزههای مرتبط است. برای تجزیه و تحلیل دادهها از روش تحلیل تم و دلفی استفاده شده است. نتایج کلی پژوهش، حاکی از آن است که پیامدهای شناسایی شده در سطوح مختلف اقتصادی، مدیریتی، اجتماعی و روانشناختی است. برای فهم و درک بهتر نتایج پژوهش، پیامدهای شناسایی شده در شبکه مضامین نیز ارائه میشود.
خلاصه ماشینی:
افزايش شهرنشيني به همراه افزايش جمعيت ، مديريت ناکارآمد و تأثيرات ناشي از اقتصاد سياسي، از يک طرف منجر به رواج بيکاري در شهرهاي جهان سوم شده و ازطرف ديگر تلاش در جهت تأمين حداقل معاش و رهايي از فقر، سبب شده تا بخش عمده اي از جمعيت شهرها، به سوي بخش غيررسمي گرايش پيدا کنند (جمالي، صدرموسوي و دخت ليوارجاني، ١٣٨٧) رشد و ميزان اشتغال غيررسمي در بسياري از کشورها، راهي براي فرار از بيکاري به شمار ميرود (٢٠٠٩ ,Henley& Arabsheibani).
ويژگيهاي اقتصاد غيررسمي، شامل موارد زير است ( ,El Badaoui ;٢٠١٧ ,Blanz Strobl & Walsh, 2008; Theodore, Blaauw, Schenck, Valenzuela, :(Schoeman & Meléndez, 2015; Van Thang, 2020 ١) اين اقتصاد در نزديکي همتاي رسمي خود رشد ميکند؛ ٢) ابزاري براي بقا براي اکثريت کارگران فقير و بسيار فقير در يک جامعه است ؛ ٣) نقش در کارآفريني که ميتوانست در تشريفات زائد اداري اقتصاد رسمي گرفتار شود؛ ٤) سوءاستفاده و استثمار کارگران ؛ ٥) کارگران داراي مهارت فني بد؛ ٦) کارگران داراي شغل ناپايدار؛ ٧) کارگران فاقد قرارداد کار يا کار در قراردادهاي شفاهي براي درآمد کم ؛ ٨) شرايط نامساعد کار؛ ٩) عدم حمايت قانوني ؛ ١٠) گسترش زاغه نشيني و ازدحام ؛ ١١) کمبودهاي بهداشتي در يک محيط ؛ ١٢) عدم حمايت از شغل يا دسترسي به سيستم تأمين اجتماعي ؛ 134 ١٣) عدم گزارش فعاليت ها به دولت و مقامات مالياتي ؛ مروري بر ادبيات تحقيق ميترا (٢٠٢٠) در پژوهشي با عنوان "بخش غيررسمي در هند: پيامدهاي مهاجرت و فقر" براساس داده هاي ثانويه ، ماهيت رابطۀ بين شهرنشيني ، مهاجرت و اشتغال بخش غيررسمي را بررسي کرده است .