چکیده:
هدف پژوهش حاضر شناسایی عوامل و فرصتهای موجود در رابطۀ خانه و مدرسه جهت تقویت تربیت دینی دانشآموزان ابتدایی، از طریق مصاحبه با کارشناسان تربیت دینی (حوزههای علوم تربیتی، روانشناسی، علوم اسلامی و مدیران و معلمان موفق) میباشد. پرسش تحقیق عبارت است از: عوامل و فرصتهای موجود در رابطۀ خانه و مدرسه، که میتواند موجب تقویت تربیت دینی دانشآموزان دوره ابتدایی شود، از دیدگاه کارشناسان تربیت دینی کدام است؟ مطالعۀ حاضر پژوهشی کیفی بوده و از مصاحبۀ نیمهباز و روش نمونهگیری هدفمند برای گردآوری اطلاعات استفاده شد. تعداد مصاحبهشوندگان 25 نفر بوده و برای تجزیه و تحلیل دادهها از روش تحلیل محتوای جهتدار بهره گرفته شده است. پس از ارزیابی مصاحبهها و استخراج مقولهها، با انجام مقایسه مستمر بین دادهها، مقولاتی که با یکدیگر همپوشانی داشتهاند، یکی شده و ذیل یک عنوان کلیتر ارائه شدهاند. عمدهترین عوامل و فرصتهای شناساییشده در این مطالعه، فعالیتها، برنامهها و اقداماتی است که مربوط به پنج حوزۀ ذیل میباشد: ارتباط کادر مدرسه با والدین، اعتمادسازی بین خانه و مدرسه، تقسیم وظایف بین مدرسه و خانواده، فوقبرنامه و اوقات فراغت، توانمندسازی کادر مدرسه، خانوادهها و انجمن اولیاء و مربیان.
The purpose of the present study is to identify the existing factors and opportunities in terms of home and school to reinforce religious education of elementary students, by having interviews with the experts of religious education (in fields of educational sciences, psychology, and Islamic sciences among successful principals and teachers). The main research question is what are the existing factors and opportunities in terms of home and school that can reinforce religious education of elementary students from the perspective of religious education experts? The current study is qualitative research and uses semi-open interviews and a purposive sampling method to collect data. There were about 25 interviewees and directed content analysis was used for data assessment. After evaluating the interviews and extracting the categories, and also continual comparison between data, some categories that had overlap were merged and presented under a more general title.The most major factors and opportunities identified in this study involve activities, programs, and measures related to the following 5 categories: Communication between school staff and parents, building trust between home and school, dividing responsibilities between school and family, extracurricular and free time activities, empowerment of the school staff, families, and the association of parents and teachers.
خلاصه ماشینی:
پرسش تحقيق عبارت است از: عوامل و فرصت هاي موجود در رابطۀ خانه و مدرسه ، که ميتواند موجب تقويت تربيت ديني دانش آموزان دوره ابتدايي شود، از ديدگاه کارشناسان تربيت ديني کدام است ؟ مطالعۀ حاضر پژوهشي کيفي بوده و از مصاحبۀ نيمه باز و روش نمونه گيري هدفمند براي گردآوري اطلاعات استفاده شد.
پژوهش حاضر برگرفته از: پايان نامه کارشناسي ارشد با عنوان «راهکارها و موانع هم افزايي فعاليت هاي خانواده و مدرسه براي ارتقاء تربيت ديني در دوره ابتدايي از ديدگاه کارشناسان تربيت ديني»، دانشجو: محمود افشارمنش ، استاد راهنما: محمود نوذري، استاد مشاور: سيدحسين شرف الدين ، گروه علوم تربيتي، موسسه آموزشي و پژوهشي امام خميني قم ، ارائه شده در تاريخ ۱۳۹۷/۳/۳۰ است .
هرچند که در آموزش و تربيت ديني کودکان خانواده ها، نظام آموزشي و ساير نهادهاي اجتماعي مسئول و سهيم هستند، اما از مهم ترين عوامل مؤثر بر تربيت ديني، نظام تربيت رسمي و عمومي است که براي تحقق رسالت خود نيازمند روابط صحيح با ديگر عوامل مؤثر در جريان تربيت ، از جمله خانواده مي باشد که نقش بسيار برجسته اي نسبت به ديگر عوامل دارد، به گونه اي که اين نهاد به مثابه يکي از ارکان جريان تربيت در فلسفه تربيت جمهوري اسلامي ايران به شمار ميآيد (شوراي عالي انقلاب فرهنگي، ۱۳۹۰، ص ۳۴۲).
اهداف هدف پژوهش حاضر اين است که محقق ابتدا بر دانش موجود در زمينه پژوهش مسلط شود و پس از آن بتواند از طريق انجام مصاحبه ، راهکارهاي جديدي را در زمينه همکاري فعاليت هاي خانواده و مدرسه ، براي تقويت تربيت ديني دانش آموزان دوره ابتدايي، از منظر کارشناسان تربيت ديني در حوزه هاي مختلف از جمله روان شناسي، علوم تربيتي، جامعه شناسي، علوم ديني، معارف اسلامي و مديران و معلمان موفق شناسايي کند.