چکیده:
انسان به عنوان موجود اجتماعی، با زندگی در میان سایر همنوعان ادامه حیات می دهد. زندگی افراد جامعه در کنار یکدیگر، در عین حال که عامل رشد و پیشرفت انسان بوده، سبب می شود تا بین منافع و حقوق آنان تعارض و تزاحم بوجود آید و همین امر باعث ایجاد مناقشه بین افراد نیز شده است. از این رو، عوامل مکانی در سکونتگاه های روستایی نیز یکی از عواملی است اختلاف و مناقشه بر سر آن زیاد است و با موضوع قضایی شدن مناقشات پیوند دارد. از این رو هدف تحقیق حاضر، بررسی تحلیل عوامل مکانی موثر بر قضایی شدن مناقشات روستاییان در دهستان رشتخوار بوده است و عواملی همچون اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی در بین350 خانوار روستایی به عنوان نمونه آماری از بین خانوارهای روستایی دهستان رشتخوار در شهرستان رشتخوار واقع در استان خراسان رضوی در قالب پیمایشی مبتنی بر پرسشنامه محقق ساخته و مطالعات اسنادی مورد بررسی قرار گرفته است. برای تجزیهو تحلیل داده ها از نرمافزار SPSS، ArcGIS، Expert choice استفادهشده است. یافته های تحقیق از یک سو، موید آن است که از بین شاخص های مورد توجه عوامل مکانی موثر در بررسی قضایی شدن مناقشات روستاییان، شاخص های اختلاف بر سر زمین با میانگین(20/ 4)، اختلاف بر سر آب(12/ 4)، نگذشتن از منافع خود با میانگین(90/ 3)، به ترتیب بالاترین میانگین را در خانوارهای مورد مطالعه به خود اختصاص داده است. از سویی دیگر، نتایج بدست آمده از آزمون کروسکال – والیس، حاکی از نقش پررنگ عوامل اقتصادی با میانگین(435/ 51) در بین عوامل مکانی موثر بر قضایی شدن مناقشات روستاییان می باشد.
Man always has to live in the midst of all other kinds. The life of human beings together, while being the cause of human growth and development, has caused conflict and conflict between their interests and rights, and this has caused conflict between human beings. Hence, spatial factors in the village are one of the factors. Therefore, the purpose of this study is to analyze the spatial factors affecting the legalization of rural disputes in Rashtkhar rural area and factors such as economic, social, cultural among 350 rural households as a statistical sample among rural households in Rashtkhar rural district in Rashtkhar province. Khorasan Razavi has been researched in the form of a questionnaire based on a questionnaire and documentary studies have been studied. SPSS, ArcGIS, Expert choice software was used to analyze the data. Findings of the research, on the one hand, confirm that among the indicators considered by spatial factors influencing the judicialization of rural disputes, the indicators of land disputes with an average (4.20), disputes over water (12 / 4), not exceeding its benefits with an average (3.90), respectively, has the highest average in the studied households. On the other hand, the results obtained from the Kruskal-Wallis test indicate the important role of economic factors with an average (51.435) among the spatial factors affecting the judicialization of rural disputes
خلاصه ماشینی:
بـا توجـه بـه شــرایط از یــک ســو، بــالا رفتــن قیمــت زمیــن در ایــن منطقــه ، اختلافــات خانوادگــی بــر ســر تقســیم ارث (اراضــی کشــاورزی ) و اختلافــات بــر ســر تقســیم محصــولات عواملــی از ایــن دســت باعــث شــده کــه مناقشــات در ایــن دهســتان در خانوارهــای روســتایی بــالا بگیــرد و از ســویی دیگــر، عواملــی همچــون بــالا رفتــن ســطح تحصیــلات فصلنامه روستا و توسعه پایدار فضا Quarterly Journal of Village and Space Sustainable Development دوره سوم ، شماره اول ، پیاپی نهم ، بهار ١٤٠١، ص ٦٠-٤٣ فصلنامــــه روسـتا و Spring 2022, Vol. 3, No. 1, pp 43-60 توسـعه پایـدارفضـا اعضـای خانـواده ، آگاهی هـای حقوقـی افـراد، شـیوه حـل و فصـل اینگونـه مناقشـات در میـان خانوارهـای روسـتایی دهسـتان رشـتخوار را متناسـب بازمـان خـود تغییـر داده اسـت .
مقایسه سطح تاثیرگذاری عوامل مکانی موثر در بروز قضایی شدن مناقشات روستاییان در محدوده مورد مطالعه (منبع : یافته های تحقیق ،١٤٠٠) فصلنامه روستا و توسعه پایدار فضا Quarterly Journal of Village and Space Sustainable Development دوره سوم ، شماره اول ، پیاپی نهم ، بهار ١٤٠١، ص ٦٠-٤٣ فصلنامــــه روسـتا و Spring 2022, Vol. 3, No. 1, pp 43-60 توسـعه پایـدارفضـا بررسـی چگونگـی پراکنـش روسـتاهای مـورد مطالعـه بـه تفکیـک عوامـل مکانـی موثـر بـر قضایـی شـدن مناقشـات روسـتاییان مؤیـد آن اسـت کـه بیشـترین عامـل تعییـن کننـده در تحلیـل فضایـی امـر قضایـی شـدن مناقشـات در روسـتاها را عامـل اقتصادی (شـکل ٦) و کم تریـن آن را عامـل فرهنگی (شـکل ٨) بـه خـود اختصـاص داده اسـت .