چکیده:
وجود سرمایه اجتماعی، حافظ سلامتی است. افرادی که در شبکه ای از حمایت، اعتماد عمومی، اطلاعات و هنجارها زندگی می کنند، منابعی در اختیار دارند که بر سلامت آن ها اثر می گذارد. هدف این مطالعه نقش سرمایه اجتماعی در پیش بینی سلامت اجتماعی است که از دیدگاه فوکویاما (سرمایه اجتماعی) و دیدگاه کییز (سلامت اجتماعی) به عنوان مبنای نظری استفاده شده است. رویکرد این پژوهش کمی محور و از نوع پیمایش (توصیفی- همبستگی) است. جامعه آماری و حجم نمونه، کلیه کارکنان ادارات پست خراسان جنوبی هستند که به صورت تمام شماری، برای حجم نمونه انتخاب شده اند. ابزار جمع آوری یافته ها پرسش نامه های استانداردشده سرمایه اجتماعی ناهاپیت و گوشال (1998) و سلامت اجتماعی کییز (1998) است. ضریب آلفای کرونباخ، به ترتیب برای سرمایه اجتماعی و سلامت اجتماعی برابر با 952/0 و 646/0 به دست آمده است. تحلیل ها با استفاده از نرم افزارهای SPSS ویراست 22 و نرم افزار آموس (AMOS) ویراست 24 انجام شده اند. یافته های آمار توصیفی حاکی از آن است که از نظر پاسخگویان، میانگین متغیرهای سلامت اجتماعی (2/54%) و سرمایه اجتماعی (8/50%) متوسط به دست آمده است. بر اساس فرضیه ها بین سرمایه اجتماعی و ابعاد آن (ساختاری، شناختی و ارتباطی)، جهت تحقق و تقویت سلامت اجتماعی، رابطه مثبت و معنی داری وجود داشته است (01/0>p). بر اساس نتایج بتای مدل رگرسیونی مولفه های ارزش ها، همکاری، روابط، شبکه ها، اعتماد و تعهد، به ترتیب به بهترین وجه، متغیر ملاک را تبیین کرده اند و مقدار ضریب همبستگی (R) سرمایه اجتماعی 447/0 به دست آمده که نشان از مولفه های متغیر رابطه همبستگی نه چندان قوی با سلامت اجتماعی بوده است. در نهایت نزدیک به 20% از کل تغییرات میزان سلامت اجتماعی، متاثر از نقش پیش بینی کننده سرمایه اجتماعی و مولفه های سازمانی آن بوده است.
خلاصه ماشینی:
بدین ترتیب وجود میزان قابل قبولی از سرمایهاجتماعی موجب تسهیل کنشهای اجتماعی میشود؛ بهطوریکه در مواقع بحرانی، میتوان برای حل مشکلات از سرمایه Social capital اجتماعی بهعنوان اصلیترین منبع حل مشکلات و اصلاح فرآیندهای موجود، سود برد (شجاع و دیگران، 1390: 82).
این بررسی در محل کار به این دلیل قابل توجیه است که بنابر تعریف، سرمایه اجتماعی، محدود به هیچ نهاد اجتماعی خاص یا شبکههای اجتماعی در اندازه خاص نیست؛ بهعلاوه افراد معمولاً در محل کار در معرض مقدار معقولی از روابط اجتماعی و تعاملات روزانه قرار میگیرند؛ پس محیط کار ممکن است بستر اجتماعی مهمی برای سرمایه اجتماعی و همچنین یک عامل تعیینکننده سلامت اجتماعی کارکنان باشد؛ بنابراین اگرچه شواهد زیادی ارتباط بین سرمایه اجتماعی و سلامت اجتماعی را حمایت میکنند؛ مطالعات کمتری رابطه سرمایه اجتماعی و سلامت اجتماعی را در یک نهاد خاص مانند اداره پست سنجیدهاند.
با نظر به این امر، پژوهش حاضر به این سؤال مهم میپردازد که آیا سرمایه اجتماعی کارکنان ادارههای پست استان خراسان جنوبی، پیشبینیکننده سلامت اجتماعی است؟ پیشینه پژوهش پژوهشهای زیادی در زمینه رابطه سرمایه اجتماعی و سلامت اجتماعی انجام گرفته است که به چند مورد از آنها اشاره میشود.
چنانکه با مطالعه پیشینه مشخص شد که بیشتر رابطه این دو، مورد توجه قرارگرفته است و نتایج اکثر تحقیقات نشان داد که بین سرمایه اجتماعی و ابعاد آن با سلامت اجتماعی رابطهای معنادار وجود دارد.