چکیده:
ﺷﻨﺎﺳﺎﯾﯽ، ﻣﻌﺮﻓﯽ، رﺗﺒﻪﺑﻨﺪی و ﺑﻪ دﻧﺒﺎل آن ﺑﺮﻧﺎﻣﻪرﯾﺰی ﺻﺤﯿﺢ ﻣﻬﻤﺘﺮﯾﻦ اﻗﺪاﻣﺎت ﺑﺮای ﺣﻔﻆ ﻣﺤﯿﻂ زﯾﺴﺖ و ﺗﻮﺳﻌﻪ ﭘﺎﯾﺪار اﺳﺖ. در اﯾﻦ ﭘﮋوﻫﺶ ﻟﻨﺪﻓﺮمﻫﺎ و ﻣﯿﺮاثﻫﺎی زﻣﯿﻦﺷﻨﺎﺧﺘﯽ- ژﺋﻮﻣﻮرﻓﻮﻟﻮژﯾﮑﯽ ﺑﺨﺶ ﺷﻬﺪاد اﺳﺘﺎن ﮐﺮﻣﺎن از اﯾﻦ دﯾﺪﮔﺎه ﻣﻮرد ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ﻗﺮار ﮔﺮﻓﺘﻪاﻧﺪ. دادهﻫﺎی اﯾﻦ ﺗﺤﻘﯿﻖ ﺷﺎﻣﻞ اﻧﻮاع دادهﻫﺎی ﻏﯿﺮ رﻗﻮﻣﯽ و رﻗﻮﻣﯽ، دادهﻫﺎی آﻣﺎری و دادهﻫﺎی ﺑﻪدﺳﺖآﻣﺪه از ﻣﻄﺎﻟﻌﺎت ﻣﯿﺪاﻧﯽ اﺳﺖ. ﮔﺮدآوری اﻃﻼﻋﺎت ﺑﺎ روشﻫﺎی ﮐﺘﺎﺑﺨﺎﻧﻪای و ﻣﯿﺪاﻧﯽ، ﭘﯿﻤﺎﯾﺸﯽ ﺑﻮده اﺳﺖ. اﺑﺰارﻫﺎی ﺗﺤﻘﯿﻖ ﻧﯿﺰ ﺷﺎﻣﻞ دو دﺳﺘﻪ اﺑﺰارﻫﺎی ﻓﯿﺰﯾﮑﯽ) ﺷﺎﻣﻞ اﻧﻮاع ﻣﺨﺘﻠﻒ ﻧﻘﺸﻪﻫﺎ (و ﻣﻔﻬﻮﻣﯽ) ﺷﺎﻣﻞ ﻣﺪلﻫﺎ و ﻧﺮماﻓﺰاﻫﺎ (ﻫﺴﺘﻨﺪ. اﯾﻦ ﭘﮋوﻫﺶ از ﻧﻮع ﮐﺎرﺑﺮدی اﺳﺖ و ﺑﺮای ﺗﺠﺰﯾﻪوﺗﺤﻠﯿﻞ اﻃﻼﻋﺎت و دادهﻫﺎ از روش ﺗﻮﺻﯿﻔﯽ- ﺗﺤﻠﯿﻠﯽ اﺳﺘﻔﺎده ﺷﺪه و از روش ﭘﺮاﻟﻮﻧﮓ) 2005 (، ﺑﻪﻣﻨﻈﻮر ارزﯾﺎﺑﯽ و رﺗﺒﻪﺑﻨﺪی آﺛﺎر ﻣﯿﺮاث ﻃﺒﯿﻌﯽ اﺳﺘﻔﺎده ﺷﺪه اﺳﺖ. ﯾﺎﻓﺘﻪﻫﺎی ﺣﺎﺻﻞ از ارزﯾﺎﺑﯽ آﺛﺎر ﻃﺒﯿﻌﯽ ﻧﺸﺎن ﻣﯽدﻫﺪ ﮐﻪ ﮐﻠﻮتﻫﺎ از ﻧﻈﺮ ﭘﺘﺎﻧﺴﯿﻞ ﮔﺮدﺷﮕﺮی ﺑﯿﺸﺘﺮﯾﻦ اﻣﺘﯿﺎز را از ﻧﻈﺮ زﯾﺒﺎﯾﯽ ﻇﺎﻫﺮی، ﻋﻠﻤﯽ، ﺗﺎرﯾﺨﯽ- ﻓﺮﻫﻨﮕﯽ، اﺟﺘﻤﺎﻋﯽ و ﮔﺮدﺷﮕﺮی ﺑﻪ ﺧﻮد اﺧﺘﺼﺎص داده و ﭘﺲ از آن ﮐﻠﻮﺗﮏﻫﺎ، ﻧﺒﮑﺎﻫﺎ، ﺷﻬﺮ ﺧﯿﺎﻟﯽ ﻟﻮت و رودﺧﺎﻧﻪ ﺷﻮر در رﺗﺒﻪﻫﺎی ﺑﻌﺪی ﻗﺮارﮔﺮﻓﺘﻪاﻧﺪ. ﻧﺘﯿﺠﻪ اﯾﻦﮐﻪ آﺛﺎر ﻃﺒﯿﻌﯽ ﻣﻮرد ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ﺑﻪوﯾﮋه ﮐﻠﻮت-ﻫﺎ، ﮔﻨﺪم ﺑﺮﯾﺎن، رودﺧﺎﻧﻪ ﺷﻮر و ﻧﺒﮑﺎﻫﺎ، ﻗﺎﺑﻠﯿﺖ ﺟﺬب ﮔﺮدﺷﮕﺮان زﯾﺎدی را در ﺳﻄﺢ ﺑﯿﻦاﻟﻤﻠﻠﯽ دارﻧﺪ.
خلاصه ماشینی:
يافته هاي حاصل از ارزيابي آثار طبيعي نشان مي دهد که کلوت ها از نظر پتانسيل گردشگري بيشترين امتياز را از نظر زيبايي ظاهري ، علمي ، تاريخي - فرهنگي ، اجتماعي و گردشگري به خود اختصاص داده و پس از آن کلوتک ها، نبکاها، شهر خيالي لوت و رودخانه شور در رتبه هاي بعدي قرارگرفته اند.
کلوت ها در بخش غربي بيابان لوت و در کنار محوطه فرهنگي- تاريخي شهرستان شهداد واقع شده است ؛ لذا اين منطقه مي تواند با امکان سنجي و برنامه ريزي مناسب به منظور استفاده بهينه از پتانسيل هاي موجود در آن به عنوان برند جهاني ميراث طبيعي و تاريخي- فرهنگي مطرح شود.
بر اساس نتايج به دست آمده کلوت هاي بيابان لوت از نظر تعداد نقاط ديدني ، متوسط فاصله تا نقاط ديدني ، مساحت ، جذابيت و کميابي امتياز ١ (بيشترين امتياز) و از نظر ساير معيارها ارائه شده در جداول مذکور امتياز ٠/٢٥، ٠/٥٠ يا ٠/٧٥ دريافت کرده است .
(2011) Geomorphological Heritage of the Pyrenees National Park (France): Assessment, Clustering, and Promotion of Geomorphosites; Geoheritage, 3, 151– 162.
Kirchner, K, 2016, Geosite and Geomorphosite Assessment as a Tool for Geoconservation and Geotourism Purposes: a Case Study from Vizovická vrchovina Highland (Eastern Part of the Czech Republic), Geoheritage, pp5–14.
Vujicic, M & Vasiljevic, D & Markovic, S & Hose, T & Lukic, T & Hadzic, O & Janievic, S (2011): Preliminary Geosites Assessment Model (GAM) and Its Application on Fruska Gora Mountain, Potential Geotourism Detinarion of Serbia; Acta Geographica Slovenica, V 51.