چکیده:
یکی از مسائل مهم جامعه بین المللی، توسل به زور بوده و تحولاتی را به خود دیده است.توسل به زور از جمله قواعد مهم حقوق بین الملل است که در بند 4 ماده 2 منشور به ممنوعیت این امر اشاره شده است.با رشد و توسعه همه جانبه جوامع، مفهوم توسل به زور نیز تغییر پیدا کرده و ابعاد جدیدی از آن ایجاد شده و روش های جدیدی از آن توسط دولت ها مورد استفاده قرار گرفته است. یکی از این روش ها، حملات سایبری می باشد.سلاح های مورد استفاده در حملات سایبری، نمونه سلاح های جدیدی است که توانایی این سلاح ها و حملات در آسیب رساندن، کشتن و تخریب فیزیکی در فضای سایبر، مفهوم توسل به زور را متحول ساخته است. در این پژوهش، هدف، بررسی جرایم و فضای سایبری برای روشن نمودن ماهیت حملات سایبری و ارتباط این حملات با توسل به زور می باشد.این پژوهش با روش توصیفی تحلیلی به این نتایج رسیده است که توسعه عرصه ارتباطات باعث گسترش حملات جدیدی شده که در فضای سایبر رخ می دهد و به دلیل ویژگی های منحصر به فردی که این حملات دارند ، دولت ها تمایل زیادی به استفاده از این حملات دارند.همچنین زمانی که این حملات در مقیاس وسیعی صورت بگیرند و زیرساخت های حیاتی کشوری را مورد هدف قرار دهد، درواقع توسل به زور رخ داده است و تفاوتی ندارد که این زیرساخت ها دچار آسیب شوند یا خیر. صرف حمله سایبری به این زیرساخت ها، توسل به زور است و با اصل ممنوعیت توسل به زور مندرج در بند 4 ماده 2 منشور در تعارض است.
خلاصه ماشینی:
١- اصل منوعيت توسل به زور در حقوق بين الملل توسل به جنگ در قرن پانزدهم که يک دولت اختيار کامل داشته هر زماني که بخواهد صلح را خاتمه دهد، امري متعارف بوده است و صرفا دولت ها وظيفه داشتند اعلاميه اي رسمي در خصوص اعلان شروع جنگ صادر نمايند و اين صدور اعلاميه تنها محدوديتي ١ ماده ٥١ منشور بيان مي کند که در صورت وقوع حمله مسلحانه عليه يک عضو ملل متحد تا زماني که شوراي امنيت اقدام لازم براي حفظ صلح و امنيت بين المللي را به عمل آورد هيچ يک از مقررات اين منشور به حق ذاتي دفاع از خود خواه فردي يا دسته جمعي لطمه اي وارد نخواهد کرد .
٢- حملات سايبري و اصل منع توسل به زور منشور سازمان ملل متحد در بند ٤ ماده ٢ درمورد توسل به زور بيان ميکند که تمامي اعضا در روابط بين المللي خود از تهديد به زور يا استعمال آن عليه تماميت ارضي يا استقلال سياسي هر کشوري بايد خودداري کنند(محمدعلي پور،٢٣٦:١٣٩٦).
مطابق با نظرات بسياري، اگر حملات سايبري خسارات مادي يا تلفاتي را درخصوص حمله به زيرساخت هاي حياتي يک کشور وارد نکند، بازهم ناقض اصل ممنوعيت توسل به زور است و به نظر آنها زماني که زيرساخت هاي حياتي کشوري مورد حملات سايبري قرار ميگيرد، صلح و امنيت جوامع به طرز چشمگيري در معرض خطر قرار مي گيرد و اين امر مخالف با بند ٤ ماده ٢ منشور سازمان ملل متحد است (٢٠١٣٣٤,Deluca).