چکیده:
به مناسبت یکصدمین سالگرد تاسیس حوزه علمیه قم، با عضو هیات امناء مرکز تحقیقات کامپیوتری علوم اسلامی (نور)، جناب آقای دکتر بهروز مینایی، گفتوگو نمودهایم و به طرح مباحثی چند در خصوص بازآفرینی حوزههای علمیه در فضای مجازی پرداختهایم و رسالت سنگین حوزه علمیه را در استفاده بهینه از فضای مجازی و نیز کاربست هوش مصنوعی در تولید و عرضه جذابتر پیام دینی به مخاطب، یادآور شدهایم.
خلاصه ماشینی:
به طور کلّی، هر چیزی که میتواند ناقل و حامل پیام دینی یا ارزشی باشد، بهعنوان یک محور جدید باید در حوزه علمیه مورد توجّه قرار گیرد؛ یعنی وسیله گفتوگو با مخاطبان، امروزه تفاوت کرده است و جوانهای امروزی بیشتر از آنکه پای منبر بنشیند، از کامپیوتر یا حاملهای همراه مثل موبایل استفاده میکنند.
در حالت عادی میگوییم فروشنده باید عاقل باشد؛ اما وقتی با یک رباتِ فروشنده طرف هستیم، اینجا چه شرایطی باید در معامله لحاظ شود؟ به اعتقاد بنده، آن طور که مرکز ملّی فضای مجازی، این فضا را تعریف کرده، درست نیست و فضای مجازی صرفاً به آنچه در وب ارائه میشود، محدود نمیشود؛ بلکه هر آنچه فنّاوری ارتباطات و اطّلاعات برای ما به ارمغان آورده، همگی جزء فضای سایبری محسوب میشود و حوزه باید به همه اینها نظر داشته باشد و بر اساس شاخصهای ارزیابی، محتوا را استخراج کند؛ یعنی محک بزند که خطوط قرمز دینی و حاکمیتی رعایت شده یا نه؛ خب اینها در محدوده کار حوزویهاست.
حوزه علمیه میتواند در جهت بهرهگیری و غنیسازی این دست محتواهای دیجیتالی و استفاده از آنها در فضای وب و یا جاهایی مثل آموزش و پژوهش و یا بهکارگیری هوش مصنوعی جهت تولید شکل خاصّی از محتوا و اصطلاحاً شخصیسازی محتوا در حوزههای: اخلاقی، اجتماعی، فرهنگی و امثال آن، کارهای بسیار خوبی را به ثمر بنشاند.
آنچه را صداوسیما و رسانه ملی جمهوری اسلامی باید به آن توجّه کند، یک بحث است؛ اما تهیه محتوای مناسب با مقوله جهاد تبیین، کاری است که حوزه علمیه میتواند نقش بسیار کلیدی در این باره داشته باشد.