چکیده:
زیباییشناسی از مباحث بنیادین و اساسی است که پیدایش آن به زمان افلاطون و پیش از او بازمیگردد و تا امروز نیز با آرای متفکران و صاحبنظران معاصر غربی و اسلامی، به حیات خود ادامه داده است. وجه تمایز قرآن کریم بهعنوان متنی فراگیر و درهمتنیده، شیوة بلاغی اعجازآمیز آن است. این وجه تمایز را در هر سوره از قرآن و نیز هر آیة آن که هریک سبک بلاغی اعجاببرانگیز خود را دارد، آشکارا مشاهده میکنیم. هدف این مقاله بررسی عناصر بیانی از حیث زیباییشناسی در قرآن کریم است؛ زیرا عناصر بیانی، این امکان را به ما میدهد که تجربه کنیم و تجربیاتمان را مستند سازیم. روش انجام این پژوهش، توصیفی-تحلیلی است. نتایج بهدستآمده نشان میدهد عناصر بیانی در تمامی سورههای قرآن کریم از هم جداییناپذیرند و همة سورهها در یک پیکر قرار گرفتهاند و برای تبیین اندیشه و پیامهای سورههای قرآن، باید ویژگیهای هنری- ادبی را در کنار ویژگیهای موضوعی- فکری مدّنظر داشت.
Aesthetics is one of the fundamental and fundamental themes that its revelation dates back to Aflatuon's time and before him. And to this day, he has continued with the ideas of Western and Islamic contemporary thinkers and thinkers. The distinction between the Qur'an and the Holy Qur'an as a contextual and interconnected text-It's a miraculous rhetoric And we have this distinction in each chapter of the Qur'an, as well as any of its verses, each of which We have seen openly our gorgeous rhino style. The purpose of this article is to study the expressive elements in terms of aesthetics in the Holy Qur'an. Because the expressive elements allow a person to experience and document his experiences, The purpose of this research is analytical-descriptive. The results show The expression element in all the surahs of the Holy Qur'an is inseparable from one another And all the suras are in one body And in order to explain the thoughts and messages of the Qur'an, it is necessary to consider the features of literary art along with the subject-matter of thought. With the studies done in aesthetics based on the expressive elements of the Holy Quran, it should be stated that the elements used in expression include the semantic element, the musical element, the structural element that in the Holy Quran all the suras are intelligently, The melodic order is selected. It should also be said that the Holy Qur'an has used the method of imaginative expression in expressing the subjects and has placed its rule of expression in it.
خلاصه ماشینی:
روش انجام اين پژوهش ، توصيفي-تحليلي است نتايج به دست آمده نشان ميدهد عناصر بياني در تمامي سوره هاي قرآن کريم از هم جداييناپذيرند و همۀ سوره ها در يک پيکر قرار گرفته اند و براي تبيين انديشه و پيام هاي سوره هاي قرآن ، بايد ويژگيهاي هنري- ادبي را در کنار ويژگيهاي موضوعي- فکري مدنظر داشت .
سپس مفهوم زيبايي و زيباييشناسي و تفاوت ميان واژگان زيبايي در قرآن را بيان کرده ، در تحليل عناصر بياني در زمينۀ زيبايي شناسي قرآن به مقوله هاي عنصر معنايي، موسيقايي، ساختاري، تصويري، لفظي و فکري اشاره ميکنيم .
بحث بعدي که در مقالات ، مورد توجه بوده ، ضرورت فرايند معناشناسي زيبايي در قرآن کريم و استخراج ساختار هندسي آيات قرآن است ؛ براي مثال ، ميتوان به مقالات «اصول و مباني زيباييشناسي قرآن کريم » نوشتۀ ايازي (١٣٨٥) و «مباني زيباييشناسي در قرآن ، قرآن به مثابۀ نظريه پردازي زيبايي» نوشتۀ مطيع (١٣٨٥) اشاره کرد؛ اما کشف منظومۀ مفهومي از معناي زيبايي در قرآن صرفا بر اساس بررسي ترکيبات توصيفي منتخب به دست آمده و فراتر از آن اقدامي صورت نگرفته است .
معصومي و شريفي تشنيزي (١٣٩٦) در مقالۀ «تحليل عناصر زيباشناسي و معناشناسي در سورة قارعه بر اساس روش ساختارگرايي» معتقدند وجه تمايز قرآن کريم به عنوان متني فراگير و درهم تنيده ، شيوة بلاغي اعجازآميز آن است و ما اين وجه تمايز را در هر سوره از قرآن و نيز هر آيۀ آن که هريک سبک بلاغي اعجاب برانگيز خود را دارد آشکارا ملاحظه ميکنيم .