چکیده:
به منظور ارزیابی اقتصادی کشت نشایی در مقایسه با کشت مستقیم بذر کلزا رقم احمدی به عنوان شاهد در تاریخهای مختلف کشت، آزمایشی در مزرعه مؤسسه تحقیقات اصلاح و تهیه نهال و بذر کرج و مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی کرمانشاه، در سالهای زراعی 1397 و 1398 اجرا شد. تیمارهای این آزمایش شامل کشت مستقیم بذر کلزا در 15 مهر ماه به عنوان شاهد، انتقال نشای دو و چهار برگی در تاریخهای مختلف کاشت 25 مهر، 10 و 20 آبان بود. در این پژوهش، جهت دستیابی به هدف ارزیابی اقتصادی، از روش بودجه بندی جزیی، نسبت فایده به هزینه و بازده فروش استفاده شد. طبق نتایج، در استانهای البرز و کرمانشاه، بیشترین میانگین عملکرد کلزا مربوط به تیمار کشت مستقیم بذر به عنوان شاهد در تاریخ کاشت 15 مهرماه به ترتیب با مقادیر 3495 و 4857 کیلوگرم در هکتار بود. در محل اجرای کرمانشاه نسبت به محل اجرای کرج، میانگین عملکرد و درآمد خالص تیمار شاهد در سالهای آزمایش به ترتیب 39 و 72/2 درصد و ارزش حال درآمد خالص تیمار شاهد در نرخ تنزیل 20 درصد در سال های آزمایش 78/9 درصد افزایش نشان می دهد. در مقایسه تیمارهای کشت نشایی در محل های اجرا، کشت نشایی در استان البرز سودآورتر از استان کرمانشاه بوده است. در مجموع از نظر ارجحیت زراعی و اقتصادی، تیمار برتر در مکان های آزمایش، تیمار شاهد توصیه شد.
In order to economical assessment of transplanting compared with direct (conventional) cultivation of rapeseed (Ahmadi variety) as check in different sowing dates, this research carried out in farm of Kermanshah agriculture and natural resources research and education center and Seed and plant improvement institute in Karaj during 2018 and 2019. Treatments of this experiment included rapeseed cultivation in 7 October as control, transplanting in two and four leaf stage on 17 October, 1 November and 11 November. In this study, for getting to economic target used Partial Budgeting Technique and Benefit cost ratio. According to the results, in Alborz and Kermanshah provinces, the mean of grain yield of rapeseed in seed cultivation in 7 October was 3495 and 4857 kg.ha-1, respectively. In Kermanshah province to Alborz province, the mean of grain yield and net income of check treatment during experimental years was increased 39 and 72.2 percent, respevtively and Net present value check treatment with discount rate 20% was increased 78.9 percent. Comparing trnsplanting treatments in target regions, transplanting planting in Alborz province to Kermanshah was more profitable. Thus,in terms of crops and economic preference, rapeseed cultivation in 7 October treatment as check treatment was selected as the best treatments in target provinces.
خلاصه ماشینی:
Mahrokh et al)، در بررسي اقتصادي تأثير کشت نشايي و پرايمينگ بذر در کشت دوم ذرت در کرج در سال زراعي 91 ٩٧-١٣٩٦، با استفاده از شيوة بودجه بندي جزئي و شاخص منفعت خالص نهايي، بدين نتيجه رسيدند که ميانگين درآمد خالص روش کشت مستقيم بذر ذرت رقم ٧٠٤ در تاريخ کشت دهم تير ١٢٣/٦ ميليون ريال در هکتار و بازده فروش محصول ٧٠/٢ درصد بوده که نسبت به روش هاي ديگر، اقتصاديتر است .
گل زردي (٢٠٢٠ ,Golzardi) در بررسي اقتصادي تأثير کشت مستقيم ، نشايي و پرايمينگ بذر در ارقام مختلف سورگوم علوفه اي در کرج طي سال زراعي ٩٧-١٣٩٦، با استفاده از شيوه هاي زراعي و نيز شيوة بودجه بندي جزئي و شاخص منفعت خالص نهايي، بدين نتيجه رسيدند که بيشترين عملکرد سورگوم علوفه اي در چين اول مربوط به روش هاي پرايمينگ بذر و کشت نشايي بوده است ؛ همچنين ، ميانگين درآمد خالص روش پرايمينگ بذر سورگوم رقم اسپيدفيد در تاريخ کاشت دهم تير ٩٩/١ ميليون ريال در هکتار بوده که نسبت به ساير روش هاي کشت ، اقتصاديتر بود.
در محل اجراي کرمانشاه نسبت به کرج ، ارزش حال درآمد خالص تيمار در کشت مستقيم بذر در تاريخ پانزدهم مهر (شاهد) با نرخ تنزيل بيست درصد در سال هاي آزمايش ٧٨/٩ 103 درصد افزايش نشان ميدهد.
Effect of transplanting date on yield and some important traits of rapeseed cultivars in paddy field of Guilan, Iran.
Effect of planting date and direct planting method and transplantation on agricultural characteristics and rapeseed yield in Ahvaz conditions.