چکیده:
مطالعۀ آثار ادبی از ملل گوناگون جهان همراه با تحلیل شباهتها و تفاوتهای موجود در این آثار از موضوع هایی جذّاب و با اهمّیت در حوزه تحقیقات ادبی است. چین و ایران، دو تمدّن عظیم و کهن شرقی با پیشینه روابط مشترک تجاری و فرهنگی، که در برهه هایی از تاریخ حتّی همسایه و هم مرز بودند، ناگزیر بر فرهنگ و ادب یکدیگر تأثیر گذاشته اند. لی بای (۷۰۱-۷۶۲ میلادی) یکی ازمعروفترین شاعران کلاسیک چینی در حوزه شعر غنایی و عاشقانه است. وی با «سلسله تانگ» معاصر بوده و دارای سبک شاعری مخصوص است که با فرم ساختاری مدحی و درباری پیش از او، تفاوت آشکار دارد. در حدود هزار قطعه شعر از لیبای باقیمانده که به دلیل دارابودن ویژگی های خلّاقانه، بسیار مورد توجه شاعران بعد از او قرار گرفته است.کمتر از دو قرن بعد از مرگ لی بای، در کشور ایران، معاصر با سلسله سامانیان، شاعر و نویسنده پارسیگوی بهنام رودکی (۲۳۷- ۳۱۹ ه. ق.) با عنوان پدر شعر فارسی در عرصه ادبیات فارسی ظهور می کند. وی از شاعران پرکار زبان فارسی بوده، ولی آنچه اینک ازو در دست است در حدود 1000 بیت شعر و بیشتر در قالب قصیده و مضامین تغزلی است. این پژوهش اشعار غنایی لیبای و رودکی را مقایسه میکند. در این مطالعه موردی، هزار شعر به جا مانده از لی بای و هزار بیت بر جای مانده از رودکی بررسی شده است. شباهتها و تفاوتها میان شعر این دو شاعر با رویکرد توصیفی تحلیلی و بر اساس مکتب تطبیقی امریکایی، بررسی شده اند.
The study of the literary works from different nations of the world, along with the analysis of similarities and differences in these works is always one of the interesting and important topics in the field of literary research. China and Iran, as two great ancient civilizations with a history of common commercial and cultural relations, inevitably have a great deal of similarities and effects over time. Li Bai (701-762C.E.) is the most famous Chinese poet to date with his poetic genius for writing lyric and romantic poems. He lives contemporary with the Tang Dynasty and has his own poetic style, which is creatively different from the structural form of eulogy and luxurious style before him. There are about a thousand poems left by him, which have attracted a lot of attention from Chinese and non-Chinese poets after him due to their creative features. Less than 2 centuries after Li Bai's death, in Iran contemporary with the Samanid dynasty, the Persian poet and writer Roudaki (237-319 AH) appeared as the father of Persian poetry in the field of Persian literature. He is one of the prolific poets of Persian language, and the existing poems are about 1000 verses which is mostly Qasida and Taghazol. This study compares the lyric poems of Li Bai and Rudaki. Our case study will be the thousand poems left by Li Bai and the thousand verses left by Rudaki. The similarities and differences between of these two poets have been studied in a comparative descriptive-analytic approach.
خلاصه ماشینی:
رودکی از جمله شاعران برگزیده ای است که در سایۀ این حمایت گسترده میبالد و اشعاری فراوان میسراید که بالغ بر هزاران بیت بوده است ، ولی آنچه امروز از او برجای مانده در حدود هزار بیت و اغلب در مضامین تغزلی است که با شاعر مورد نظر ما یعنی لیبای شباهت های بسیار دارد (در خصوص کثرت اشعار رودکی ر.
٢-٢- لیبای و رودکی از آنجا که لیبای و رودکی هر دو در سرزمین های شرقی زندگی میکنند و به دو امپراتوری بزرگ و تمدّن باشکوه تعلّق دارند که باهم مراودات بسیار داشته اند و همچنین با توجه به این که هر دو در ادب غنایی دستی داشته اند و به عنوان شاعر اشعار غنایی و تغزلی در روزگار خود و پس از آن معروف بوده اند، وجود شباهت در اشعار ایشان ناگزیر است .
در شعر رودکی نیز همه جا تشبیهات ، بیان خاطرات و حّتی مضامین پندآمیز سرشار از تصاویر عاطفی است : در حسرت جوانی و سپیدی موهایش (رودکی، ١٣٧٣: ٨٣) و در توصیف ناله های عاشقانه (همان ، ١٣٤) و روی زرد خویش (همان ، ١٤١) و شاید بتوان گفت تنها تفاوت موجود در بیان احساسات این است که رودکی اغلب به طورمستقیم یا با تشبیه احساس مورد نظر را منتقل میکند، اّا لیبای، با وصف طبیعت یا مناظر و با تکرار برخی مضامین سعی میکند فضای عاطفی موجود را توصیف کند.