چکیده:
یک اشکال پیرامون عصمت پیامبر و ائمه شیعه وجود دارد که به برخی از آیات قرآن و دعاهای ائمه شیعه استناد میکند که پیامبر و ائمه در آنها از گناهان خود به درگاه خداوند استغفار میکنند و بدینوسیله از او طلب بخشش دارند. اگر پیامبر و ائمه شیعه عصمت دارند نباید مرتکب گناه شوند و اگر گناه انجام نمیدهند چرا از انجام گناهان خود به درگاه خداوند استغفار میکنند؟ پاسخهای مختلفی ازسوی دانشمندان شیعه به این شبهه داده شده است. اکثر قریب به اتفاق این پاسخها پیشفرض گرفتهاند که جملههای ادا شدهی مشتمل بر «استغفار» و «گناه» از سوی پیامبر یا ائمه متون عینی هستند که از عالم بیرون و وقایع و افعالی (گناهانی) که در آن انجام گرفته شده است حکایت میکنند. پاسخ ارائه شده در این مقاله با آن پیشفرض موافق نیست. روش این تحقیق تحلیلی است و بر این فرضیه تکیه کرده است که جملههای ادا شدهی مشتمل بر «استغفار» و «گناه» توسط پیامبر و ائمه متون ذهنی هستند نه عینی. این مقاله تلاش میکند تا، با استناد به شواهدی از قرآن و نهجالبلاغه، نشان دهد استغفار پیامبر و ائمه از چیزی است که به طرزتلقیها، حالات و گرایشهای درونی و نفسانی پیامبر و ائمه وابستگی دارد، نه از چیزی (گناهی) که متعلق به دنیای واقعیات بیرونی است. یکی از مهمترین دستاوردهای این مقاله این است که برای نخستینبار این فرضیه را بهپیش میکشاند که تحلیل درست از زبان پیامبر و ائمه درگرو داشتن درکی درست از کاربرد آن زبان، و ذهنی یا عینی بودن آن، است.
There is a relatively old doubt regarding the infallibility of the Prophet and the Shiite Imams, which refers to some verses of the Qur'an and the verbal prayers of the Shiite imams, in which the Prophet and the imams seek forgiveness from God for their sins and thereby seek His protection and mercy. If the Prophet and Shiite Imams are infallible, they should not commit sins, and if they do not commit sins, why do they seek forgiveness from God for committing sins? Various answers have been given by Shiite scholars to this doubt. The vast majority of these answers presuppose that the words uttered by the Prophet or Imams containing "forgiveness" and "sin" are objective texts that speak of the external world and the events and actions (sins) have been committed there. The answer presented in this article does not agree with that premise. The method of this research is analytical and it is based on the hypothesis that the phrases containing "forgiveness" (Istighfar) and "sin" (Zdanb) uttered by the Prophet and Imams are subjective texts, not objective. This article tries to show, citing evidence from the Qur'an and Nahj al-Balagha, that the Prophet and Imams' forgiveness is for something that depends on the perceptions, inner states and sensual tendencies of the Prophet and Imams, not for something (sin) that belongs to the world of external realities. One of the most important achievements of this article is that, for the first time, it puts forward the hypothesis that the correct analysis of the language of the Prophet and Imams depends on having a correct understanding of the use of that language whether it is subjective or objective.
خلاصه ماشینی:
اکثر قرـيبـبه اتفـاق اين ـپاســخ هـا پيش فرض گرفـته اـند کـه جمله هاي ادا شـده ي مشـتمل بر «اسـتغفار» و «گناه » از سـوي پيامبر يا ائمه متون عيني هسـتند که از عالم بيرون و وقايع و افعالي (گناهاني ) که در آن انجام گرفته شده است حکايت مي کنند.
اشـکال و شـبهه ، به اختصـار، به اين قرار اسـت اگر پيامبر و ائمه شـيعه عصـمت دارند، که بايد اين طور باشــد، نبايد مرتکب گناه شــوند و اگر گناه انجام نمي دهند چرا آن طورکه در قرآن و نيز در دعاهاي منقول از آن ها آمده است ، از انجام گناهان خود به درگاه خداوند اسـتغفار مي کنند؟ اکثر قريب به اتفاق پاسـخ هايي که تاکنون به شــبهه داده شـده اسـت ، به عنوان پيش فرض، زبان پيامبر و امام را هنگام اسـتغفار «عيني » (objective) دانسـته اند.
يوسـف با اين کلام حالت و گرايش نفسـاني دروني خودش را نســبـت ـبه خـداوـند رحيم و غفور ابراز کرده اســت ؛ اين را کـه او ـبا تکيـه بر نفس خودش و منهاي رحمت و مغفرت خداوند از گناه مبرا نيست (به تصویر صفحه رجوع شود) ّ رɽ٦ٌ » (يوســف/ ٥٣)؛ بنابراين ، آيات بالا از طرزتلقي ها، حالات و گرايش هاي روان شــناختي دروني پيامبر و از چيزهايي که به اين حالات وابسته هستند خبر ميدهند، نه از افعال و واقعياتي که در بيرون و عالم رخ داده يا مي دهند و او در آن ها نقش فاعلي داشـته اسـت.