چکیده:
تالش سرزمینی در غرب دریای خزر است که عناصر ثابت قدم ایرانی از دیر باز در آن زیسته اند و از دیدگاههای تاریخی، اجتماعی، اقتصادی وجغرافیایی دارای شرایط غنی است. تقسیم این منطقه به دو قسمت تالش شمالی و جنوبی پس از عهدنامه ترکمنچای، مطالعه ی محدودهی جغرافیای تاریخی آن قبل از تقسیم را ضروری کرده است. در طول تاریخ، در این منطقه مذاهب گوناگونی رواج داشته که در مقایسه با سرزمین های همجوار خود حضور نسبتا پایدارتری داشته اند؛ بنابراین فرض بر این است که نوع ترکیب جمعیتی این منطقه در این امر دخیل بوده باشد. این مقاله با روش توصیفی- تحلیلی به دنبال پاسخ به این سوال است که جغرافیای تاریخی تالش قبل از تقسیم آن چگونه بوده و آیا ویژگی های تاریخی و انسانی آن می تواند متاثّر از عوامل جغرافیایی باشد؟ یافته های به دست آمده بیانگر این واقعیت است که سخت کوشی تالشیان واصالت زبان، مذهب و فرهنگ آنها تا حدود زیادی متاثر از شرایط جغرافیایی و اقتصادی منطقه بوده است؛ از طرفی قرار گرفتن تالش در مسیر گیلان به آذربایجان، قفقاز و روسیه، ارتباط تاریخی با فراز و فرودهای مختلف میان حکومتهای هم جوار ایجاد کرده است.
Talesh is a land in west of the Caspian Sea that Persistent Iranians have lived there for a long time And it is rich in historical, social, economic, geographical and religious perspectives. Wire this area into two parts of the northern and southern Wire this area into two parts of the northern and southern tributaries after the Turkmenchay treaty, a study of its historical geographical range prior to division is necessary. In the Period of different religions throughout history, it has had a more sustained presence than its neighbors. Therefore, its population composition is assumed to be reflective. This paper seeks to answer these questions by a descriptive-analytical method :What was the historical geography of Talesh before it was divided? Have the historical and human characteristics of Talesh been influenced by geographical factors? The findings of the study indicate that Talesh's specific geographical location has protected it from other influxes of tribal populations and to some extent it preserved the ethnic origin of the area. On the other hand, the attempt on the Gilan route to Azerbaijan, the Caucasus and Russia has created a history of different ups and downs between neighboring states.
خلاصه ماشینی:
جغرافياي تاريخي تالش از دوره صفويان تا عهدنامه ترکمنچاي لاله عرفاني نمين ، دانشجوي دکتري تاريخ اسلام ، واحد علوم و تحقيقات تهران ،دانشگاه ازاداسلامي ،تهران ، ايران .
تهران ، ايران فصلنامه علمي پژوهشي تاريخ (شاپا ٠٢٧١-٢٠٠٨ ) -سال ١٥ شماره ٥٦- صفحه ٢٥٠-٢٢٦ تاريخ دريافت :٩٩/١/١١ تاريخ پذيرش ٩٩/٣/١ چکيده تالش سرزميني در غرب درياي خزر است که عناصر ثابت قدم ايراني از دير باز در آن زيسته اند و از ديدگاه هاي تاريخي ، اجتماعي ، اقتصادي وجغرافيايي داراي شرايط غني است .
اين مقاله با روش توصيفي - تحليلي به دنبال پاسخ به اين سوال است که جغرافياي تاريخي تالش قبل از تقسيم آن چگونه بوده و آيا ويژگي هاي تاريخي و انساني آن مي تواند متاثر از عوامل جغرافيايي باشد؟ يافته هاي به دست آمده بيانگر اين واقعيت است که سخت کوشي تالشيان واصالت زبان ، مذهب و فرهنگ آنها تا حدود زيادي متاثر از شرايط جغرافيايي و اقتصادي منطقه بوده است ؛ از طرفي قرار گرفتن تالش در مسير گيلان به آذربايجان ، قفقاز و روسيه ، ارتباط تاريخي با فراز و فرودهاي مختلف ميان حکومت هاي هم جوار ايجاد کرده است .
تالش ، جغرافياي تاريخي ، عهدنامه ترکمنچاي ، ايران و روسيه مقدمه جغرافياي تاريخي شاخه اي ميان رشته اي بين تاريخ و جغرافياست که در تحليل و تشخيص عوامل جغرافيايي حوادث تاريخي و ويژگي هاي فرهنگي يک ناحيه ، در سال هاي اخير مورد توجه محققان و مورخان قرار گرفته است .