چکیده:
از مسائل مهم، رعایت حقوق زنان و مادران است. یکی از این حقوق، حق بر مرخصی زایمان برای مادران شاغل میباشد که در نظام بین المللی حقوق بشر، قوانین و مقررات محدودی به آن اختصاص پیدا کرده است. راقمان سطور پیش رو بر آن شدهاند تا با مطالعه تطبیقی، به حق بر مرخصی زایمان برای مادران بپردازند. نتایج حاصل از تحقیق نشان از آن دارد که اگرچه جامعه بینالمللی، دولتها و نهادهای حقوق بشری همواره بر حقوق زنان تاکید دارند و آن را صرفنظر از هیچگونه تبعیضی برای زنان، موثر میخوانند، این نوع حق چه بهعنوان حق کودک و چه بهعنوان حق مادر آنچنانکه بایدوشاید در نظام بینالمللی حقوق بشر قدرت الزامآوری ندارد. این در حالی است که دین مبین اسلام به ابعاد مختلف حق مادر پرداخته است و در نظام حقوقی جمهوری اسلامی ایران، به تبعیت از اسلام، به حق بر مرخصی زایمان برای مادران پرداخته شده است.
one of the important issues is respecting the rights of women and mothers. one of these rights is the right to maternity leave for working mothers, which has been assigned limited laws and regulations in the international human rights system. the following lines have decided to study the right to maternity leave for mothers with a comparative study. the results of the research show that although the international community, governments and human rights institutions always emphasize women's rights and call them effective regardless of any discrimination for women, this type of right, whether as a child's right and as mother's right, as it should be, it does not have binding power in the international human rights system. this is despite the fact that the religion of islam has addressed various dimensions of the mother's right, and in the legal system of the islamic republic of iran, in accordance with islam, the right to maternity leave has been addressed for mothers.
خلاصه ماشینی:
حق ، مرخصي زايمان ، مادران ، نظام حقوقي ايران ، اسلام ، نظام بين المللي حقوق بشر ١- مقدمه شخصيت و جايگاه زنان در زمره مهم ترين موضوعات دانسته مي شود (بي ريا، ١٤٠٠) و از منظر ابعاد مختلف حائز اهميت است (گنج - خانلو و عليزاده ، ١٣٩٩؛ نفر، ١٣٩٦).
٢- مرور مباني نظري و پيشينه با توجه به موارد يادشده و نيز ازآنجاکه ايفاي نقش اجتماعي براي زنان و فعاليت ايشان در عرصه کار، چالش هايي را در مواجهه با اعمال حق مادري به وجود مي آورد، اسناد مهم بين المللي و قوانين داخلي کشورهاي اسلامي سعي کرده اند در راستاي حماي ت از مادران شاغل ، قواعد خاصي را وضع کنند.
طبق ماده ٦٨ قانون تأمين اجتماعي ، بيمه شدن زن يا همسر بيمه شده مرد درصورتي که در طول مدت يک سال قبل از وضع حمل حق بيمه شصت روز را پرداخته باشد؛ از کمک هزينه ها و معاينه هاي پزشکي و معالجات قبل ، حين و بعد زايمان استفاده خواهد کرد (قاسمي ، زارع و ستايش پور، ١٣٩٧).
بند اول : مدت مرخصي زايمان در اسناد بين المللي به موجب معاهده ١٩١٩ سازمان بين المللي کار در زمينه حمايت از مادران ، به اقتضاي رسالتي که بر آن متصور است و از نام آن ني ز پيداست ، مجموعه حق هايي را براي زنان شاغل که مادر شده اند و به تعبيري ، وضع حمل کرده اند در نظر گرفته است .