چکیده:
حقوق شهروندی از یکسو در چارچوب مرزهای یک کشور و به واسطهی عضویت در یک جامعهی سیاسی و بر اساس اقتضائات فرهنگی، سیاسی، اقتصادی یک کشور تعیین و معمولاً در قانون اساسی کشور مشخص میشود و از سوی دیگر تحت تأثیر اسناد بینالمللی قرار میگیرد. از آنجا که آگاه سازی افراد جامعه از حقوق شهروندی و نهادینه کردن آن در جامعه نیازمند آموزش است، پژوهش حاضر به بررسی جایگاه آموزش شهروندی در سند تحول بنیادین آموزش و پرورش و اعلامیه حقوق بشر اسلامی و تطبیق آن با سند 2030 یونسکو و اعلامیه جهانی حقوق بشر پرداختهاست. در این تحقیق از روش تحلیل محتوای کیفی استفاده شدهاست و جامعهی آماری تحقیق شامل سند تحول بنیادین آموزش و پرورش، سند 2030 آموزش یونسکو، اعلامیه جهانی حقوق بشر و اعلامیه حقوق بشر اسلامی است. مطالعهی حاضر از نوع اسنادی است و دادههای آن به شیوهی کتابخانهای-اسنادی جمع آوری شدهاست. نتیجهی تحقیق نشان میدهد که در یک بررسی مقایسهای اعلامیه حقوق بشر اسلامی فاقد برخی مؤلفههای اساسی موجود در اعلامیه جهانی حقوق بشر است. از سوی دیگر سند تحول بنیادین آموزش و پرورش ایران، که از مهمترین اسناد سیاستگذاری آموزشی است، فاقد برخی مؤلفهها و شاخصهای مرتبط با آموزش شهروندی است.
Citizen rights, which are defined within the borders of a country and through membership in a political society, are determined based on the cultural, political, and economic requirements of a country. Humans are educated in different ways from birth, and education is the cornerstone of creating, maintaining and progressing all human societies. The present research has been conducted with the aim of investigating the place of citizenship education in the fundamental transformation of education and the UNESCO 2030 document and its alignment with the Universal Declaration of Human Rights and the Declaration of Islamic Human Rights. In this research, the qualitative content analysis method is used and the statistical population of the research includes the Fundamental Transformation of Education, the UNESCO 2030 Education Document, the Universal Declaration of Human Rights and the Declaration of Islamic Human Rights. The present study is of documentary type and its data is collected in a library-documentary way. The validity of the research has been done through studying and using the appropriate tools for taking receipts, tables and forms, recording and maintaining them, and finally classifying and exploiting them. The result of the research shows that in a comparative analysis, the Islamic Declaration of Human Rights lacks some basic components that are present in the Universal Declaration of Human Rights. On the other hand, the fundamental transformation document of Iran's education, which is one of the most important educational policy documents in Iran, lacks some components and indicators related to citizenship education.
خلاصه ماشینی:
بررسي جايگاه آموزش شهرندي در سند تحول بنيادين آموزش پررش سند ٢٠٣٠ يونسکو تطبيق آن با اعلاميه جهاني حقوق بشر اعلاميه حقوق بشر اسلامي الهام فرهادي ۱ محمد سالار کسرايي ۲ مجيد توسلي رکن آبادي ۳ چکيده حقوق شهروندي از يکســو در چارچوب مرزهاي يک کشــور و به واسطه ي عضويت در يک جامعه ي سياســي و بر اساس اقتضائات فرهنگي ، سياسي ، اقتصادي يک کشور تعيين و معمولا> در قانون اساســي کشور مشخص مي شــود و از سوي ديگر تحت تأثير اســناد بين المللي قرار مي گيرد.
در اين تحقيق از روش تحليل محتواي کيفي استفاده شده اســت و جامعه ي آماري تحقيق شامل ســند تحول بنيادين آموزش و پرورش، سند ۲۰۳۰ آموزش يونســکو، اعلاميه جهاني حقوق بشــر و اعلاميه حقوق بشر اسلامي است .
Citizenship Education حفاظت و تنوع قومي ، فرهنگي و زباني و نيز بر مســئوليت مشترک و پاسخگويي استوار است و از آنجا که اعلاميه ي جهاني حقوق بشــر براي نخستين بار حقوقي را که تمام انسانها سزاوار آن هستند را به صورت جهاني بيان مي دارد، بر همين اساس مي توان مشاهده کرد که اين اعلاميه در تعيين اصول سند ۲۰۳۰ يونسکو تا چه حد تأثيرگذار بوده است .
به عنوان مثال دانش شهروندي در اعلاميه حقوق بشر اسلامي و سند آموزش ۲۰۳۰ يونســکو تقريبا> به يک اندازه مدنظر قرار گرفته اســت و يا توجه به نگرش شــهروندي در اعلاميه حقوق بشــر اســلامي و ســند تحول بنيادين آموزش و پرورش نيز تقريبــا> به يک ميزان بوده است .