چکیده:
میخاییل نیعمه، اندیشمند معاصر لبنانی و هرمان هسه، نویسنده معاصر آلمانی سوییسی، همانند هر شاعر و ادیب دیگری از عوامل مختلفی چون محیط زندگی و نیز اوضاع و احوال سیاسی، اجتماعی و فرهنگی زمان خویش تاثیر پذیرفتهاند. این مقاله پژوهشی تطبیقی بر پایه اصول مکتب آمریکایی است که نگارندگان در آن به بررسی دیدگاههای این دو نویسنده در زمینه «طبیعت» پرداختهاند و اندیشههای مشترک آن دو را تبیین کردهاند. برآیند تحقیق بر این استوار است که هرچند این دو از یکدیگر تاثیر چندانی نپذیرفتهاند، با این همه، شباهتهای بسیاری میان اندیشههای آن دو یافت میشود. هر دو پیرو مکتب رمانتیسم هستند و طبیعتگرایی و آشنایی با عرفان شرقی وجه بارز و مشترک هر دوی آنهاست. گذشته از این، در آثار هر دو، طبیعت به مثابه آرمانشهری است که برای رسیدن به ملکوت اعلی، وحدت و دوری از زندگی ماشینی و هیاهوی شهری در تکاپو هستند.
خلاصه ماشینی:
با اندکي تأمل در آثار نعيمه و هسه ميتوان دريافت که آثارشان شـرح دلـدادگي بـه طبيعت است ؛ «همچون دلداده اي که در مقابل معشوق (طبيعت ) زانو مـيزننـد و علاقـۀ خود را به صورت پيام هاي طبيعت گرايانه ، آميخته با تأملات فلسفي به مخاطـب منتقـل ميکنند» (ملاابراهيمي و ديگران ، ١٣٩٢: ٢١٧).
٢. پيشينۀ پژوهش دربارٔە آثار ميخائيل نعيمه و هرمان هسه و نيز جايگاه ادبي، آراي منتقدانه و نگاه عرفاني آن ها تاکنون پژوهش هاي مستقل و ارزنده اي به زبان فارسي و عربي صورت گرفته ، يـا با آثار ديگر شاعران معاصر تطبيق داده شده است .
برخي از مهم ترين پژوهش هـايي کـه تاکنون در اين زمينه تدوين شده ، عبارتند از: ـ پايان نامۀ «ميخائيل نعيمه شاعرا» که نويسندٔە در آن ، پس از نگاهي گـذرا بـه زنـدگي، روزگار نعيمه و ويژگيهاي ادبيات مهجر، شعر نعيمه را بررسي نمـوده اسـت و بيشـترين تلاش خود را به تصويرپردازي شعر او و التزام نداشتن شاعر به قالب قصـيدٔە کلاسـيک عربي معطوف کرده است (ر.
٨. نتيجه گيري شباهت انديشه هاي طبيعت گرايي ميان آثار و افکار ميخائيل نعيمه و هرمان هسه ، ناشي از مباني مکتب رمانتيسم ، عرفان شرقي، نابسامانيهاي اجتماعي و سياسي و تأثير مکاتب هنر نقاشي بوده است .
مهاجرت و غربت گزيني از ديگر مؤلفه هاي مشترک زندگي اين دو هنرمند بـه شـمار ميرود که آنان را به طبيعت گرايي سوق داده است .