چکیده:
چکیدهارتباطات سلامت نقش مهم و تاثیر گذاری در اطلاعرسانی و آگاهسازی ، تشویق افراد به خود مراقبتی و تغییر سبک زندگی در جهت پیشگیری از بیماریها و ارتقای سطح سواد سلامت جامعه ایفا میکند. رسانهها تاثیر جدی بر شکلدهی به واقعیت اجتماعی دارند و از طریق چارچوببندی مباحث سلامت، نقشی حیاتی در شکلگیری افکار عمومی ایفا میکنند. مقاله حاضر با بررسی برنامه ضربان – به عنوان برنامه گفتگومحور شاخص شبکه سلامت- به دنبال پاسخ به این سوال است که سلامت در برنامههای تلویزیونی چگونه چارچوببندی شده است؟در این مطالعه، چارچوبها با روش تحلیل محتوای کمی استخراج شد. انتخاب برنامهها بر اساس نمونهگیری مطبق دو هفته آماری، در شش ماهه اول سال 1397 صورت گرفت. در این مطالعه، واحد تحلیل سکانس است و تمام سکانسها در برنامههای منتخب، تحلیل شدهاند. نتایج نشان میدهد برنامه ضربان، سلامت را در دو قالب درمان و پیشگیری چارچوببندی کرده است. چارچوب درمان با طور قابلملاحظهای برجستهتر و پررنگتر از چارچوب پیشگیری است. بررسی زیر چارچوبهای بخش درمان حاکی از آن است که اطلاعات عمومی در مورد بیماری از اولویت بالاتری نسبت به سایر زیرچارچوب ها نظیر مفاهیم علمی، اشاره به علت بیماری، تشریح فرایند بیماری و امثال آن برخوردار است. همچنین، در چارچوب پیشگیری، توصیههای رفتاری برای پیشگیری از بیماری در مقایسه با توصیههای غذایی، روانشناختی، ورزشی و توصیه مربوط به دخانیات یا الکل، اولویت بالاتری دارد. یافتههای تحقیق با توجه به ابعاد و سطوح سواد سلامت و نیز خطمشی رسانهای صداوسیما مورد بحث و تبیین قرار گرفتند.
Health communication plays an important role in informing, encouraging self-care and lifestyle changes to prevent illness and promote health literacy. Health communication is significantly effective in the field of health when used in the appropriate media environment. The media have a serious impact on social reality and play an important and vital role in shaping public opinion through frameworks of discussions. The present paper examines the program of Zaraban - as a dialogic program of the health network index - seeking to answer the question of how health is framed in television programs? In this study, the frameworks are extracted by using quantitative content analysis. The selection of the programs was based on a two-weekly sampling sorted in the first six months of 1397. In this study, the sequence is analysis unit and all the sequences in the selected programs are analyzed. The results show that the Zaraban program has framed health in two forms of treatment and prevention. The treatment framework is considerably more prominent and bolder than the prevention framework. Sub-frame review of the treatment section suggests that general information about the disease is of higher priority than other sub-frameworks. Also, in the prevention context, behavioral recommendations for disease prevention are more important than dietary recommendations, psychological, sports, and tobacco or alcohol recommendations. The findings of the research were discussed and explained with regard to the dimensions and levels of health literacy as well as the media policy of the media.
خلاصه ماشینی:
در سال هاي اخير نيز سازمان جهاني بهداشت ، از موضوع سواد سلامت ، به عنوان يکي از مهم ترين شاخص هاي سلامت در کشورها ياد کرده است و از همه کشورها خواسته است که به اين مهم توجه کافي داشته باشند ( ,World Health Organization .
(2009: 11 گرچه اصطلاح ارتباطات سلامت به اواسط دهۀ ١٩٧٠ برميگردد، اما تا پيش از آن نيز اقدامات قابل توجهي براي ارتباط با جامعه در زمينۀ مسائل بهداشتي مانند سوء مصرف الکل ، 1 WHO بيماري آبله ، تدارک و ذخيره نامناسب مواد غذايي و مراقبت بهداشتي ناکافي در جمعيت هاي محروم صورت گرفت (٢٢ :٢٠٠٩ ,Tulchinsky, et al)؛ به طوري که در اواخر دهۀ ١٩٤٠ در کشورهاي پيشرفته ، به دليل محبوبيت و تأثير گسترده اي که تلويزيون در زندگي مردم داشت و سلامت به عنوان مهم ترين اولويت زندگي افراد محسوب ميشد؛ مراحل اوليه اصلاحات فرهنگي به واسطۀ تلويزيون ، در محيط خانواده و در همان اتاق نشيمن صورت گرفت ( Marc and ٧٢ :٢٠٠٥ ,Thompson).
در کشورهاي پيشرفته ، برنامه هاي بازاريابي اجتماعي و سريال ها از جمله نمونه هاي موفق برنامه سازي در حوزة سلامت بودند که مسئولان آنها در فاصله بين سال هاي ١٩٥٥ تا ١٩٧١، براي بالا بردن سطح سلامت جامعه با بهره گيري از تلويزيون (در زماني که رسانه محبوب در ميان عموم مردم به شمار ميرفت )، توليد و پخش کردند ( ;٢٠٠٨ ,Golembiewski ٢٠٠٥ ,Marc and Thompson ;٢٠٠٥,Roman).