چکیده:
احزاب در نظام سیاسی دموکراتیک به عنوان مهمترین ویژگی توسعه سیاسی، مورد بررسی قرار می گیرد. احزاب باعث میشوند تا طبقات مختلف شهری از جمله طبقه وضعیف و متوسط و،، کارگران، کشاورزان، روستاییان و برای احقاق حقوق خود، در سرنوشت سیاسی خویش دخیل شوند. این مقاله به بررسی نقش احزاب در توسعة سیاسی ایران و ترکیه می پردازد و در این راستا نقش مثبت ویا منفی احزاب درگیر در توسعة سیاسی مورد مطالعه قرار می دهد و درصدد صورت بندی اشتراکات و تفاوتها آنهاست .چارچوب مفهومی مقاله بر نظریات توسعه گرایی متکی است و فرض آن بر این حدس استوار است که ویژگی ها، باورها و ارزش هاا هر دو کشور، نقشی تعیین کننده در نحوه و نتیجةفعالیت احزاب کشورهاا ایران و ترکیه داشته است .روش تحقیق مقایسة تطبیقی مؤلفه های ارزشیِ احزاب ایران و ترکیه در فرایند توسعه سیاسی است .داده هاا مقاله از تحلیل هاا تاریخی ثانویة مقطع موردنظر براا دو کشور استخراج شده است .روش تحلیل کیفی و متکی بر مقایسة تفاوت ها و تشابهات شیوه هاا مواجهة احزاب سیاسی با مسائل توسعه است .این مقاله در نتیجه گیری استدلال می کند که سیاست در کشورهاا خاورمیانه، با توله به و عیت تاریخی و فرهنگی آنها ا تضوائات خاص خود را دارد و تفاوت هاا ساختارا در تشکیلات سیاسی در تعامل با این خصوصیات مولود تفاوت توسعة سیاسی حاصل شده در دو کشور ایران و ترکیه است .
Parties in a democratic political system are considered as the most important feature of political development. Parties cause various urban classes, including the poor and middle class, workers, farmers, peasants, to be involved in their political destiny in order to exercise their rights. This article examines the role of parties in the political development of Iran and Turkey and in this regard studies the positive or negative role of parties involved in political development and seeks to formulate their commonalities and differences. The conceptual framework of the article is based on developmentalist theories and its assumption is based on the assumption that the characteristics, beliefs and values of both countries have played a decisive role in the manner and outcome of the activities of the parties of Iran and Turkey. The research method is a comparative comparison of the value components of the Iranian and Turkish parties in the political development process. The data of the article are extracted from the secondary historical analysis of the section for the two countries. The method of qualitative analysis is based on comparing the differences and similarities between the ways in which political parties deal with development issues. This article concludes that politics in the Middle East countries, according to their historical and cultural status, has its own requirements and structural differences in political organizations in interaction with these characteristics create differences in political development in the two countries of Iran. And Turkey.Keywords: Parties, Political Development, Iran, Turkey
خلاصه ماشینی:
اين تحقيق درصدد موشکافي ايـن مسـئله است که نقش احزاب به عنوان يکي از مهم ترين شاخص هاي توسعه در نظام سياسي با شاخصه هاي مطرح شده ديگر چگونه مي تواند بر تقويت توسعه سياسي در ساختار سياسي ايران و ترکيه تاثيرگـذار باشد و همچنين نقش روزافزون اهميـت ايـن شاخصـه هـا در ايـران و ترکيـه کـه حکومتهـاي آنهـا، دموکراسي را يک ارزش بالا براي خود مدنظر دارند و مردم نيز نسبت به حقوق خويش بسـيار آگـاهتر شده اند و خواهان مطالبه آنها مي باشد چگونه بر توسعه سياسي تأثير مي گذارد و نقاط مختلف ضعف و قوت آن ها را در ساختار سياسي هر دو کشور مورد مقايسه قرار گيرد و ايـن موضـوع در خصـوص جمهوري اسلامي ايران و ترکيه تا چه حدودي مصداق پيدا مي کنـد.
تحولات در ترکيب احزاب سياسي اين کشورها اغلب بازتاب تحولات گستردة اجتماعي و سياسي در کـل جامعـه تلقي مي شود (باتامور، ١٠٩ : ١٣٩١ ) با اين اوصاف ، بايد در نظر داشت که در دو کشور ايران و ترکيه در مقطع زماني موردبررسـي، دولـت ملت به عنوان يکي از مؤلفه هاي توسعۀ سياسي، هنوز در حال شکل گيري است ؛ لذا بحث از توسـعۀ سياسي در اين کشورها قرين با آغاز آن است و از اين رو به خاطر عدم انطبـاق سـاختاري، توجهـات بيشتر معطوف به احزاب اين کشورها خواهد بود .
بـا ايـن مبنـا مـي تـوان رابطـۀ متغيرهاي موردبررسي را به شکل زير نمايش داد فرض اساسي اين مقاله بر اين امر استوار است که ويژگي هاي جمعي، اعم از باورها و ارزش هـا، بـه عنوان احزاب اثرگذار دو کشور ايران و ترکيه ، نقش مؤثري در نوع و ميزان توسعۀ سياسي اين کشورها داشته اند .