چکیده:
هدف اصلی در این تحقیق بررسی نوع و اندازه ی ارتباط فرارمالیاتی با اقتصادپنهان است. بر اساس مبانی نظری و پیشینه ی مطالعات متغیرهای تاثیرگذار و تاثیرپذیر بر فرارمالیاتی و اقتصاد پنهان شناسایی شد و سپس بر اساس متدلوژی ساختاری Panel-MIMIC برای دوره ی زمانی 1397-1390 در 30 استان منتخب و با استفاده از برآوردگر ML رابطه ی این دو متغیر مدل یابی شد. با توجه به تشابه متغیرهای تاثیرگذار و تاثیرپذیر بر فرار مالیاتی و اقتصاد پنهان، مدل منتخب به صورت سیستم معادلات همزمان مورد تجزیه و تحلیل گرفت. نتایج نشان داد که اگرچه اقتصاد پنهان با فرار مالیاتی رابطه مثبتی دارد اما علیت از طرف فرار مالیاتی بر اقتصاد پنهان دارای ضریب بزرگتری است که نشان دهنده این مطلب است که فرار مالیاتی به میزان بیشتری بر اقتصاد پنهان نسبت به اثر مشابه اقتصاد پنهان بر فرار مالیاتی تاثیر دارد. سایر نتایج تحقیق نشان داد که مالیات بر درآمد و سود، تولید ناخالص داخلی سرانه و اندازه دولت بر فرار مالیاتی اثر مثبت و باز بودن اقتصاد اثر منفی بر فرار مالیاتی دارد. همچنین مشخص شد که با افزایش فرارمالیاتی توزیع درآمد نابرابرتر شده و میزان مشارکت نیروی کار اقتصاد کاهش مییابد.
The main purpose of this study is to investigate the type and extent of tax evasion relationship with hidden economy. Based on the theoretical foundations and background of studies, influential and influential variables on tax evasion and hidden economy were identified and then based on Panel-MIMIC structural methodology for the period 2011-2018 in 30 selected provinces and using ML estimator, the relationship between these two variables Was modeled. Due to the similarity of influential variables on tax evasion and hidden economy, the selected model was analyzed as a system of simultaneous equations. The results showed that although the hidden economy has a positive relationship with tax evasion, the causality of tax evasion on the hidden economy has a larger coefficient, which indicates that tax evasion is more on the hidden economy than the similar effect of the hidden economy on tax evasion. It has an effect. Other research shows that income and profit taxes, GDP per capita and government size have a positive effect on tax evasion and open economy has a negative effect on tax evasion. It was also found that with the increase of tax evasion, income distribution becomes more unequal and the labor force participation rate of the economy decreases.
خلاصه ماشینی:
با مرور مباني نظري و يش نۀ مطالعات ، متغيرهاي تأثيرگذار شامل شاخص يمت ، تو يد ناخالص داخلي ، درجه باز بودن اقتصاد، اندازه دولت ، اشتغال بخش دولتي محلي ، پرداخت هاي تأمين اجتماعي، يکاري ، بار ما ياتي و تأثيرپذير شامل مصرف انرژي ، تقاضاي پولي ، نابرابري توزيع درآمد و نرخ مشارکت اقتصادي بر فرار ما ياتي و اقتصاد پنهان شناسايي شد.
براي اين منظور با استفاده از داده هاي مربوط به ٣٠ استان کشور در فاصله زماني ١٣٩٧-١٣٩٠ با استفاده از روش شاخص هاي چند گانه -علل چندگانه تابلويي ١ (Panel-MIMIC) و تخمين زننده حداکثر درستنمايي ٢ (ML) ارتباط بين فرار مالياتي و اقتصادپنهان بررسي شده است .
اميدي پور و همکاران (١٣٩٤)، در پژوهش خود «برآورد حجم اقتصاد زيرزميني و فرار مالياتي: تحليل تجربي در ايران » با استفاده از رهيافت تابع تقاضاي پولي تانزي و الگوي تصحيح خطاي برداري (VEC) براي داده هاي سالانه ١٣٥٢ تا ١٣٩٢ در مدل خود نسبت پول نقد در گردش به حجم نقدينگي به عنوان متغير وابسته و متغيرهاي بار مالياتي، نسبت حقوق و دستمزد به درآمد ملي، درآمد سرانه حقيقي و نرخ بهره حقيقي را به عنوان متغير توضيحي انتخاب کردند.
بر اساس نتايج معادلات نوضيح دهنده ي بخش هاي فرار مالياتي و اقتصاد پنهان به شکل زير ميباشند: )به تصویر صفحه رجوع شود) نمودار مدل مفهومي پژوهش در شکل (٢) نشان داده شده است .
"Estimating shadow economy and tax evasion: Evidence from Morocco".